İslam Birliyinin Qərb Dünyasina Faydasi

Müsəlman ölkələr arasında qurulan siyasi və iqtisadi əməkdaşlığın İslam dünyasında təmin etdiyi sabitlik Qərbin müsəlmanlarla yaxın münasibətinə vasitəçilik edəcək. İslam Birliyinin qurulması ilə, ilk öncə, öz daxili problemlərini həll edən müsəlman ölkələri xarici dünya ilə münasibətlərində müvazinətli siyasət yürüdəcək.

İstər müsəlman ölkələri arasındakı problemlər, istərsə də müsəlmanlarla əcnəbilər arasındakı gərginliklər İslam Birliyinin varlığı sayəsində sülh yönlü şəkildə ortadan qaldırılacaq.

Münaqişələrin Amerika Cəmiyyətinə Mənfi Təsiri

İslam və Qərb dünyası arasında yaradılan süni gərginliyin və körüklənən mədəniyyətlər qarşıdurması ssenarisinin həm İslam dünyasına, həm də Qərb cəmiyyətlərinə böyük zərərləri vardır. Kütlələr buna görə davamlı qorxu və narahatlıq hissi keçirirlər. Bu vəziyyət xüsusilə 11 sentyabr hücumlarından sonra Amerikada xüsusi diqqət çəkmişdir. Amerika əhalisinin əhəmiyyətli hissəsi müəyyən media vasitələrinin gündəlikdə saxladığı “hər an hücuma məruz qala bilərik” təlqini üzündən psixoloji problemlər yaşayırlar. Dr. Uilyam E. Şelenger tərəfindən aparılan araşdırmada və “Amerika Təbiblər Birliyi” adlı jurnalda (Journal of the American Medical Association) yayımlanan bir məqalədə göstərilən rəqəmlər bu baxımdan diqqəti çox cəlb edir. 11 sentyabr hücumlarının Amerikada yaratdığı təsiri təsbit etmək üçün aparılan təcrübəyə Vaşinqtondan və Nyu-Yorkdan 2273 nəfər qatılmış, həmin şəxslər üzərindəki tədqiqatlar bunu ortaya qoymuşdur:

1. “Zaman” qəzeti 19.01.2003	2. “Radikal” qəzeti, 16.02.20033
Müharibə Qərb dünyasında ciddi ayrılıqlara səbəb olub və müharibə əleyhdarları kütləvi yürüşlər təşkil ediblər.

travmadan sonra əsəb pozğunluğu olaraq adlandırılan psixoloji narahatlıq hücumlardan əvvəl ölkə miqyasında 4,3% ikən, hücumlardan sonra təkcə Nyu-Yorkda 11,2 faizə yüksəlmişdir. Vaşinqtonda da eyni göstəricilər müşahidə edilmişdir. Bundan başqa, tədqiqatçılar televiziya xəbərlərinin də bu rəqəmlərə təsir etdiyini sübut ediblər.35 Bu rəqəmlər gərginlik və münaqişənin insan ruhuna göstərdiyi mənfi təsirin yalnız bir nümunəsidir. Gərginliyi artırmağın və xalqı narahatlığa daha da sövq etməyin nə qədər təhlükəli olduğu açıq şəkildə görünür.

Amerika hökumətinin həmin narahatlıqları ortadan qaldırıb ölkəni potensial hücumlara qarşı qorumaq üçün lazımi tədbirlər alması, əlbəttə, əhəmiyyətlidir. Lakin bunu edərkən əl atılan üsul xalqı daha da gərginliyə salmamalıdır, mediada davamlı şəkildə təhlükə var imiş kimi xəbərlərə yol verilməməlidir. Aparılan siyasət sükunət təlqin etməli, yalnız sülh yolu izlənilməlidir.

Amerika hökumətinin və xalqının narahatlıqlarının ortadan tamamilə qaldırılmasının ən əhəmiyyətli yolu isə İslam Birliyinin qurulmasıdır. İslam Birliyi bu qorxunu və narahatlığı ortadan qaldıracaq. Bu birliyin qurulması ilə İslam adından xətalı hökmlər verib terroru qanuniləşdirməyə çalışan şəxs və qruplaşmaların əməllərinə son veriləcək. Onların ortaya qoyduğu xətalı dini izahların əsassız olduğu açıqlanacaq, müsəlman kütlələr bu yolla yanlış yollara sürüklənməkdən qorunacaq. Bunun sayəsində bəzi çevrələrin İslama uyğun olmayan təbliğatı da zamanla əsaslığını itirib yox olacaq. Sevgi və sülhdən yana olanların dialoq və yaxın münasibətləri üçün uyğun zəmin yaranacaq, beləliklə, bu istiqamətdə aparılan siyasətə daha da ağırlıq veriləcək.

Qərbin Öz Daxilində Bölünmə Təhlükəsi

Silahlanmağa ayrılan büdcənin dünyanın müxtəlif bölgələrində uşaqların təhsilinə və yoxsulluqla mübarizəyə xərclənməsi daha uyğun və vicdanlı işdir.

11 sentyabrdan sonra ABŞ-ın apardığı siyasət, xüsusilə İraq müharibəsi Qərb dünyasının öz daxilində də mübahisələrə və bölünməyə səbəb olmuşdur. ABŞ-da müharibəyə qarşı çıxanlarla müharibə tərəfdarları arasında çox ciddi qütbləşmə meydana gəlmiş və tərəflər “vətən xaini” və ya “barbar” kimi sözlərlə bir-birilərini ittiham etmişdilər.

Müharibəyə doğru davam edən prosesdə və müharibə boyunca Birləşmiş Millətlər Təşkilatında və Avropa Birliyində də fikir ayrılıqları baş vermiş və bəzi şərhçilər Qərb birliyinin dağılmağa doğru getdiyini söyləmişdilər. Dünyanın bir çox ölkəsində milyonlarla insanın iştirakı ilə təşkil olunan mitinqlərdə bu müharibəyə qarşı haqlı reaksiyalar verilmişdi.

Halbuki bu, hələ ən əvvəldən əngəllənə bilərdi. Güclü İslam Birliyinin mövcudluğu Amerika və İngiltərə başda olmaqla, Qərbin kütləvi qırğın silahlarının yox edilməsi, terrora dəstək verilməməsi kimi qanuni tələblərinin ən sürətli şəkildə yerinə yetirilməsini təmin edən ünsür olardı. İslam Birliyi belə mövzularda qısa müddətdə nəticə alardı və bəlkə də, bu müharibə başlamadan mövcud problem sona çatardı.

İfrat Müdafiə Xərcləri

Dünya ölkələrinin büdcələri araşdırıldıqda müəyyən olur ki, bir çox ölkədə ən böyük pay hərbi müdafiə xərclərinə yönəldilir. 20-ci əsr boyu böyük-kiçik təxminən 250 müharibə baş vermiş, bu müharibələrdə haradasa 110 milyon nəfər həyatını itirmişdir. 20-ci əsrin hələ əvvəlində başlayan Birinci Dünya Müharibəsinə 20 ölkə qatılmış, 10 milyona yaxın adam ölmüş, müharibə təkcə cəbhədə deyil, yaşayış məntəqələrində də dağıntılara səbəb olmuşdur. Tarixin ən böyük müharibəsi olan İkinci Dünya Müharibəsinə isə 110 milyon əsgər qatılmış, onların 27 milyonu cəbhədə ölmüşdür. Eyni zamanda mülki əhalidən isə 25 milyon insan həyatını itirmişdir. Müharibə Atlantik okeanından Sakit okeanına qədər geniş bir ərazidə onlarla ölkəni dağıntılar altında buraxmışdır. Məsələn, Almaniyada 1,5 milyon ev uçmuş, 7,5 milyon insan evsiz qalmışdır. Rusiyada isə 6 milyon ev uçmuş, 1700-ə qədər şəhər və qəsəbə, həmçinin 70 min kənd tamamilə dağılmışdır.36 Təkcə 1990-2000-ci illərdə dünyanın 4 fərqli bölgəsində 56 silahlı münaqişə və müharibə yaşanmışdır.

Qısası, geridə qoyduğumuz əsr qanlı dövr kimi bitdi. Belə ki, bu itkilər bəşəriyyəti sülhə yönəltməkdən çox, hərbi müdafiə xərclərinin daha da artırılmasına səbəb oldu.

20-ci əsrdə baş verən müharibələrdə çəkilən xərclər də olduqca çox idi: Birinci Dünya Müharibəsi 2 trilyon 850 milyard dollar, İkinci Dünya Müharibəsi 4 trilyon dollar, Koreya müharibəsi 340 milyard dollar, Süveyş müharibəsi 13 milyard dollar, Vyetnam müharibəsi 720 milyard dollar, İsrail-Ərəb müharibələri 21 milyard dollar, Əfqanıstan müharibəsi (1979-89) 116 milyard dollar, İran-İraq müharibəsi isə 150 milyard dollara başa gəldi.37

Bu əsr boyu silahlanmağa ayrılan büdcə də gün keçdikcə böyüməyə davam edib. 2002-ci ildə yayımlanan məruzə dünya ölkələrinin hərbi büdcəsinin təqribən 1 trilyon dollar olduğunu göstərir. Bunun müqabilində 1,2 milyard insan hələ də gündəlik 1 dollardan az gəlirə sahibdir. 113 milyon uşağın məktəbə gedib təhsil almağa imkanı yoxdur. Hər il dünyada təxminən 11 milyon uşaq pis şərtlərdə və kasıblıq üzündən həyatını itirir. Eyni şərtlərə görə 48 uşaqdan biri ölü doğulur.38

ABŞ təqribən 400 milyard dollarlıq hərbi büdcəsi ilə silahlanma cədvəlinə başçılıq edir. (Konqresdən tələb edilmişdir ki, terrorla mübarizəyə görə bu büdcə 45 milyard dollar da artırılsın). ABŞ-ın hərbi büdcəsi G7 ölkələrinin ümumi hərbi xərclərindən daha çoxdur.39 ABŞ-ı 60 milyard dollarla Rusiya, Rusiyanı da 42 milyarda dollarla Çin təqib edir.40 Bunlara əlavə olaraq, ABŞ-ın 40-dan çox ölkədə hərbi bazası, BMT-nin 190 üzvündən 132-sində isə az və ya çox miqdarda hərbi varlığı mövcuddur. Bütün bunlarla yanaşı, xarici ölkələrə hərbi yardımların da qərb ölkələrinin, xüsusilə də ABŞ-ın büdcəsinə təsiri böyükdür.

Dünyanın yeganə super gücü olan Amerika iqtisadiyyatının bu qədər böyük hərbi büdcəni asan şəkildə qarşıladığı düşünülə bilər. Lakin rəqəmlər hərbi xərclərin Amerika iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərdiyini gözlər önünə sərir. 400 milyard dollar kimi böyük maliyyəni müdafiə sisteminə ayıran Amerikada 12 milyonu uşaq olmaqla, 31 milyon insan aclıq həddində yaşayır. Amerika əhalisinin 3%-i isə səfalət içində həyat sürür. Aclıqla üzləşən insanların böyük qismi dövlətdən yardım ala bilmir. Ehtiyac içindəki insanlara edilən yardımlar 1994-cü ildən etibarən əvvəlkindən ⅓ qədər azalmışdır.41

Amerika hökuməti İsrailin təhlükəsizliyini təmin etmək və İsrailə dəstək olmaq məqsədilə bu dövlətə hər il yüz minlərlə dollarlıq yardım edir. Şübhəsiz ki, bir ölkənin müttəfiqlərinə dəstək verməsi və ya başqa bir ölkənin öz müttəfiqlərindən dəstək görməsi təbii haldır. Lakin Yaxın Şərqdə təmin edilən daimi sülh belə xərclərin ən aşağı səviyyəyə endirilməsini təmin edər. Beləliklə, həmin büdcənin təhsil və səhiyyə kimi sahələrə, həmçinin ehtiyacı olanlara ayrılması mümkün olar. Amerika mediasında çıxan “ABŞ-ın İsrail xərcləri” başlıqlı xəbərlərdə də Amerikanın İsrailə verdiyi maddi dəstəyin ölçülərindən bəhs edilir.

Bu göstəricilər dünyada ölkə və mədəniyyətlər arasında sülhün bərqərar olunmasının və müdafiə xərclərinin azaldılmasının nə qədər təcili olduğunu bir daha sübut edir. İslam Birliyi İslam dünyası ilə əlaqədar bütün münaqişə və gərginlikləri ortadan qaldıraraq ümumbəşəri sülh və asayişi təmin edə bilər. Eyni zamanda təkcə müsəlman ölkələrində deyil, dünyanın digər dövlətlərinin də müdafiə xərclərinin azaldılmasında yardımçı olar. Beləliklə, silah texnologiyasına və onların inkişafına qoyulan vəsaitlər təhsil, tibb və mədəniyyət kimi sahələrə yönəldilər. Hərbi büdcənin azaldılması imkan yaradacaq ki, aclıq, yoxsulluq, ekoloji çirklənmə, epidemik xəstəliklər kimi dünyanın gələcəyini təhdid edən problemlərlə mübarizəyə daha çox vasitə ayrılsın. Təhlükə qorxusunun geniş miqyasda ortadan qaldırılması ilə cəmiyyətlərin rifah səviyyəsini yüksəldən və yaşayış keyfiyyətini artıran işlər görülə bilər. Mədəniyyət və təhsil layihələrinə ayrılan pullar daha da çoxalar, ruhən sağlam, fiziki cəhətdən güclü və mərhəmətli nəsillər yetişər.

Sülh mühiti dövrümüzdə İslam dünyası ilə yaxından əlaqəli olan üç böyük problemli bölgədə, yəni Qafqaz, Balkan yarımadası və Yaxın Şərqdə son dərəcə əhəmiyyətlidir. Bugünkü gündə bu ərazilərin hamısında hərbi obyektləri olan Amerika ərəb-İsrail probleminə görə də hər il İsrailə böyük miqdarda maliyyə ayırır. Güclü İsrail lobbisinin ABŞ-ın xarici siyasəti üzərindəki tək tərəfli təsiri Konqresdən hər il bu ölkəyə edilən yardımların miqdarında da rol oynayır. İqtisadçı Tomas Stauffer apardığı bir araşdırmada müəyyən etmişdir ki, 1973-cü ildən bu yana ABŞ büdcəsindən İsrailə 1,6 trilyon dollar miqdarında vəsait ayrılmışdır. Bu qədər maliyyə adambaşına 5700 dollar edir.42 Əlbəttə, ABŞ öz müttəfiqlərinə yardım edə bilər. İsrailə olduğu kimi, başqa ölkələrə də müxtəlif yardımlar edilir. Ancaq İsrailə edilən yardımın səbəbləri ortadan qaldırıldıqda bu həm Amerika iqtisadiyyatının inkişafı, həm də İsrail vətəndaşlarının gələcəyi üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Ateist sionistlərin əsas təbliğatlarından biri İsrail dövlətinin qonşuları tərəfindən davamlı təhdid olunması və buna görə də qorunmağa ehtiyac duymasıdır. İsrailin qonşu ərəb ölkələri ilə münaqişədə olduğu, hələ də bəzi gərginliklərin davam etdiyi doğrudur. Lakin bu vəziyyət bir tərəfli şəkildə yaranmamışdır. Ateist sionizmin təsiri ilə İsrail dövləti zamanla şiddəti körükləməyə davam etmişdir.

Mövcud vəziyyətin dəyişməsi və hər iki xalqın dinclik tapması heç də çətin məsələ deyil. İslam Birliyinin qurulması bölgəyə sülh gətirən önəmli addım ola bilər. Bu birliyin qurulması ilə həm Yaxın Şərqdə, həm də bütün İslam coğrafiyasında yaşayan xristian və yəhudilərin haqları ən yaxşı şəkildə qorunar. Bunun təminatı üçün isə Qərb dünyasının xüsusi planlar qurmasına, böyük maliyyə ayırmasına ehtiyac qalmaz.

Enerji Qaynaqlarının Mühafizə Edilməsi

20-ci əsrin birinci yarısında kömürdən əldə edilən enerji çox əhəmiyyətli idi, ikinci yarısına isə neft emalı öz damğasını vurdu. İlk dövrlərdə sənayedə kömürdən əldə edilən buxar gücündən istifadə edildiyi halda, İkinci Dünya Müharibəsindən sonra mühərrik texnologiyası və neftdən istifadə artmışdır. 20-ci əsrin sonuna doğru isə təbii qaz yeni güc qaynağı kimi ortaya çıxdı və dünya iqtisadiyyatı üzərində müəyyənedici rol oynamağa başladı.

Bu gün neft və qaz kimi qaynaqlara sahib ölkələrin istehsal həcmi, siyasi şərtləri və texniki imkanları dünya iqtisadiyyatı üçün həlledicidir. 1973-cü ildə neftin qiymətinin bir anda bahalaşması iqtisadi çaxnaşmaya və geriləməyə səbəb olmuş, bu vəziyyət bütün dünya ölkələrinə öz təsirini göstərmişdir. Bənzəri hadisə 1973-cü ildən sonra bir neçə dəfə baş vermişdir.

Dünya iqtisadiyyatı başda Bəsrə körfəzi olmaqla, İslam coğrafiyasından ixrac edilən neft və qazdan asılıdır. Təkcə Bəsrə körfəzi bu günə qədər kəşf edilmiş dünya neft ehtiyatlarının ⅔-sinə malikdir. Dünya neft ehtiyatlarının 11%-i İraqa, 9,6%-i Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə, 9,2%-i Küveytə, 8,6%-i İrana, 13%-i digər OPEC-ə üzv ölkələrə və yerdə qalan 22,6%-i isə dünyanın digər ölkələrinə aiddir. Bundan başqa, aparılan araşdırmalar Körfəz bölgəsinin neft ixracının 2000 ilə 2020-ci illər arasında 125% artacağını göstərir. Əlbəttə, bu bölgələrdə sabitlik və sülhün hakim olması, demokratik sistemin ən düzgün şəkildə işləməsi bu ehtiyatlardan ən yaxşı şəkildə faydalanmağı təmin edər. Bu da İslam Birliyinin təsis edilməsi ilə mümkündür.

Bu səbəblərdən dolayı Qərbin İslam dünyası ilə münasibətlərində müsəlman ölkələrin neft və təbii qaz kimi enerji qaynaqlarına, yaxud da qiymətli elementlərə və faydalı qazıntılara sahib olması, həmçinin bu ölkələrin geostrateji mövqeyi əhəmiyyətli rol oynayır. Qərb dünyası bu qaynaqlar üzərində söz sahibi olmaq və bu coğrafiyada nüfuz qazanmaq üçün müxtəlif taktikalardan istifadə edir. Ancaq bəzi hallarda bu taktikalar imperialist zehniyyətin qalıqlarını daşıdığı üçün müsəlman torpaqlarında sabitliyi və nizamı pozur. Sabitliyin pozulması təbii şəkildə Qərb dünyasının maraqlarına pis təsir göstərir.

Hal-hazırda ABŞ-ın gündəlik neft istehlakı təqribən 20 milyon barrel təşkil edir. 1950-ci illərdə dünya neft istehsalının 52%-ini qarşılayan ABŞ hazırda gündəlik ehtiyacının 53%-ini xarici ölkələrdən əldə edir. Tədqiqatçılar ABŞ-ın neft ehtiyatlarının 20 il ərzində tükənəcəyini ehtimal edirlər. ABŞ-ın idxal etdiyi neftin 24%-i isə Yaxın Şərqə məxsusdur, dolayısilə, Körfəz bölgəsi ABŞ-ın gələcəyi üçün böyük önəm daşıyır. Eyni şəkildə, Qafqazdakı neft ehtiyatları da həm ABŞ, həm də dünya iqtisadiyyatı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Avropa ölkələrinin bu torpaqlardan ixrac edilən neft və təbii qazdan asılılığı çoxdur. Bu ərazilərin Qərb dünyasının enerji təhlükəsizliyi üçün daşıdığı əhəmiyyət bölgə ölkələri ilə Qərb arasında əməkdaşlığı tələb edir. Bu əməkdaşlıqların qurulması üçün bölgə ölkələrinin mədəni və iqtisadi inkişafı mütləq dəstəklənməlidir. Zəngin ehtiyatların olduğu ərazilərdə sabitlik və sülhün hakim olması, demokratik sistemin yüksək səviyyədə işləməsi təbii ehtiyatlardan ən yaxşı şəkildə yararlanmağı təmin edər. Yox əgər həmin ərazilərdə münaqişələr davam edib mövcud nizam pozularsa, bu, həm qaynaqların çıxarılmasına və istehsal olunmasına mane olar, həm də başqa ölkələrə daşınmasına böyük çətinliklər yaradar. Təhlükəsizlik baxımından həmin xammal qaynaqlarının əldə edilməsinin çox çətin olduğu dövrlərin mövcudluğu hər kəsə məlumdur. Yaxud da daha qənaətcil və qısa məsafələrdən istifadə etmək imkanı var ikən, yenə eyni səbəblərə görə nəqletmənin çox bahalı və uzun yollardan istifadə etməklə həyata keçirilməsi mütləq həllini tapmalıdır. Bütün bu problemlər İslam Birliyinin bölgəyə gətirəcəyi təhlükəsizlik vasitəsilə aradan qaldırıla bilər.

İslam Birliyi bu ehtiyatların ən məhsuldar şəkildə istifadə edilməsində İslam ölkələri kimi, başqa cəmiyyətlərin də heç bir zərər görməyəcəyi modelin inkişafına öz töhfəsini verə bilər. Hər şeydə olduğu kimi, iqtisadi yöndə də ittifaq halında hərəkət edən müsəlman ölkələri qaynaqların istifadəsində ortaq siyasət müəyyən edərlər. Ədalətə əsaslanan bu siyasətin fərqli rejimlər tərəfindən pozulması mümkün olmaz. Bu da başda neft istehsalı və qiymətləri olmaqla, dünya iqtisadiyyatı baxımından əhəmiyyət kəsb edən amillərdə stabil və balanslaşdırılmış siyasət yürütməyi təmin edər.

Qərbin Vəzifələri

Hər bir ölkə xarici siyasətini müəyyənləşdirərkən ilk öncə öz maraqlarını düşünür. Belə ki, xalqın və dövlətin gələcəyinə fayda gətirdiyinə inandığı siyasət aparır. Lakin əsas əxlaqi şərt ondan ibarətdir ki, öz maraqları naminə digər xalqların maraqlarına zərər verməsin. Bu, ABŞ və Qərb dünyasının müsəlman ölkələrinə qarşı münasibətinə aiddir. Lakin bəzən qərb dövlətlərinin İslam dünyası ilə bağlı apardığı siyasət ancaq öz maraqlarını güdür, müsəlmanların isə ən əsas ehtiyacları belə görməməzlikdən gəlinir. Bu da bəzi müsəlman ölkələrdə müəyyən dairələrdə Qərb düşmənçiliyinə səbəb olur və iki mədəniyyət arasında narahatlıq yaradır. Halbuki hər iki tərəfin narahatlığını ortadan tamamilə qaldırmaq mümkündür.

Bunun üçün qərb ölkələri, xüsusilə Amerika hökuməti bəzi “mədəniyyətlər qarşıdurması” tərəfdarlarına qarşı diqqətli olmalı, bu çevrələrin təsirinə düşməməlidirlər. Həmin çevrələri aşağıdakı kimi sıralamaq olar:

1- Dünyaya Sosial Darvinizm Gözü ilə Baxan Aqressiya Tərəfdarlarının Səhvləri

Bəzi millətləri meymunabənzər varlıqlar olaraq görən qərbli imperialistlər bu düşüncələrinə darvinizmi əsas gətirirdilər. Darvinizmin azğın iddiasına görə, Avstraliyanın yerli əhalisi, aborigenlərin də daxil olduğu bəzi millətlər yarım inkişaf etmiş insan irqləri idilər. Buna görə də ağ irqdən aşağı idilər.

Bu, Qərb dünyasında hələ də təsirini qoruyan və qərb cəmiyyətlərindən başqalarını ibtidai adlandıran zehniyyətdir. Bu zehniyyət 19-cu əsrdə və 20-ci ərin əvvəlində qərb ölkələrinə hakim olan və “elmi” dəstəyini təkamül nəzəriyyəsindən alan imperialist düşüncənin qalığıdır. Məlum olduğu kimi, Darvin öz elmə zidd nəzəriyyəsi ilə insanların meymunlarla ortaq əcdadlardan gəldiyini önə sürmüşdü. Bu iddianı ortaya atarkən insan irqləri arasında çoxlu fərqin olduğunu, bəzilərinin irəli səviyyədə təkmilləşdiyini, bəzilərinin isə hələ də yarı meymun olduğunu zənn etmişdi. Müasir elm tərəfindən tamamilə əsassız edilən bu nəzəriyyə ortaya atıldığı dövrdə bir çox dairələr tərəfindən qəbul edildi. Qərbli imperialistlər başqa millətləri istismar edərkən, hətta kölə vəziyyətinə salarkən özlərini haqlı göstərmək üçün Darvinin “elmi” iddialarından istifadə etdilər. “Həyat mübarizəsində” qərbli ağ irqin üstün, başqa irqlərin isə aşağı səviyyəli olduqlarını deyərək həmin xalqları istismar etməyi qanuniləşdirməyə çalışdılar. Müstəmləkəçilik fəaliyyətləri tam sürətlə davam etdiyi halda, həmin xalqlara mədəniyyət apardıqlarını iddia etdilər. Bunun nə qədər böyük səhv olduğu bir müddət sonra aşkara çıxdı. Elmin inkişafı ilə Darvinin nəzəriyyəsinin heç bir əsası qalmadı və böyük yalan olduğunu hər kəs gördü. Eyni zamanda imperialistlərin getdikləri torpaqlara mədəniyyətdən çox zülm apardıqları məlum oldu. Belə ki, imperialist zehniyyətin və darvinist məntiqin təsiri az da olsa dövrümüzə kimi gəlib çatdı.

Dövrümüzdə isə Qərb dünyasında bu yanlış məntiqin təsirində qalan bəzi çevrələr Qərbin başqa ölkələrlə münasibətlərində özlərinin üstün olduğunu irəli sürürlər. Bu, gərginliyə səbəb olan, mövcud problemləri daha da dərinləşdirən səhv hərəkətdir. Həm Qərb mədəniyyəti, həm də İslam mədəniyyəti köklü mədəniyyətlərdir. Hətta kitabın əvvəlində qeyd etdiyimiz kimi, Qərb mədəniyyəti İslam mədəniyyətindən təsirlənmişdir. Mədəniyyətlər arasındakı fərqliliklər üstünlük və ya münaqişə səbəbi deyildir. Əksinə, fərqli mədəniyyətlər biri digərinə dəstək verib tamamlamalıdır.

Digər tərəfdən müharibələri və beynəlxalq gərginlikləri yaxşı silah bazarı kimi görən və sırf maddi qazanc uğrunda insanları ölümə sürükləyən bəzi hərbi sənaye kompleks təmsilçilərinə qarşı da diqqətli olmaq lazımdır.

2- Radikal Xristianlığı Müdafiə Edənlərin Səhvi

Xristianlıq sevgi və sülh dinidir. İncildə xristianlara düşməni belə sevmək, bütün bəşəriyyətə qarşı yaxşı davranmaq əmr olunur. Dövrümüzdə dünyadakı bir çox xristian bu nəsihətləri dinləyir, sülh yönlü əxlaq nümayiş etdirirlər. ABŞ kilsələrinin və xristian liderlərinin çox hissəsi bu dəst-xətti davam etdirir. Lakin bir tərəfdən də Orta əsrlərdəki səlibçi zehniyyətini qoruyaraq İslama qarşı son dərəcə aqressiv və haqsız açıqlamalar verən bəzi xristian liderlər də mövcuddur. Onlar bir tərəfdən həmin xətalı səhvləri ilə müsəlmanları narahat edir, o biri tərəfdən də Əhdi-ətiqdəki yazılara müəyyən mənalar verərək yaxın gələcəkdə müsəlmanlarla Qərb dünyası arasında müharibə baş verəcəyini, daha da qorxulusu baş verməli olduğunu müdafiə edirlər. İsrail radikalları ilə paralellik təşkil edən həmin xristianların səhvi tolerant xristianlar tərəfindən özlərinə göstərilməlidir. Səlibçilərin 1000 il əvvəl etdikləri səhvi bu gün bəzi xristianlar təkrarlamağa çox həvəsli olmamalıdır.

3- Radikal və Ateist Sionistlərin Səhvi

Ravvin Meir Kahanen tərəfindən qurulan və İsraildə “Kach”, Amerikada isə “Jewish Defence League” adı ilə fəaliyyət göstərən radikal təşkilatın Fələstində müsəlmanlara qarşı müxtəlif pis rəftarları olmuşdur. Kahane elə düşünürdü ki, yəhudilər bütün irqlərdən üstündür və digər irqlər bir növ heyvan statusundadır; işğal altındakı bütün ərəblər isə etnik təmizlənməyə məruz qalmalıdır. 1994-cü ildə hz.İbrahim məscidində sübh namazı qılan müsəlmanların gülləbaran edilməsi həmin fanatik təşkilatın əməllərindən biridir. Bu xain hücumda 67 müsəlman həyatını itirmiş, 300 nəfər isə yaralanmışdır. Ravvin Meir Kahane

İslama qarşı müəyyən mənada səlib yürüşü təşkil etməyi hədəf alanların başında isə bəzi israilli radikal siyasətçilər və onlar kimi düşünən ABŞ-dakı İsrail lobbisi gəlir. Onlar İsrailin Yaxın Şərqdə varlığını qoruması üçün işğal etdikləri torpaqlardan çəkilərək ərəb-İslam dünyası ilə barışmağın yerinə sərt siyasət yürütməyi düşünürlər. 1920-ci illərdə faşist sionist lider Jabotinskinin ortaya atdığı “Dəmir divar” strategiyasına uyğun olaraq İsraili bir növ Spartaya döndərmək ABŞ-ı isə bu savaş dövlətinin ən böyük qoruyucusuna çevirmək niyyətindədirlər.

Amerika hökuməti bu radikal düşüncəyə qarşı diqqətli olmalıdır. Eyni zamanda yəhudi inancının tələb etdiyi kimi, sülh tərəfdarı olduğunu deyən, həmçinin ərəb və yəhudilər arasında barışı istəyən dindar yəhudilər də həmin radikallara qarşı çıxmalı, dünyanı münaqişəyə sürükləmək istəyənlərə mane olmalıdırlar.

Qərb mədəniyyətlər qarşıdurmasının qarşısını almaq üçün bunlara mane olmalıdır. İslam dünyasında ən əsas məsələlərdən biri kitabın əvvəlində də dediyimiz kimi dağınıqlıqdır. Müsəlman ölkələrini təmsil edən güc mərkəzinin yoxluğu Qərb dünyasının müsəlmanlarla qurduğu əlaqəni düzgün zəminə oturtmağı çətinləşdirir. Bəzən müstəsna hərəkətlər bütün müsəlmanlara aid edildiyi və bəzən də bütün İslam dünyasını maraqlandıran mövzular fərdi məsələ kimi dəyərləndirildiyi üçün yanlış siyasət izlənilir. Bununla da həm İslam dünyasında rahatsızlıq meydana gətirən, həm də Qərb dünyasında qarışıqlığa səbəb olan durumlar ortaya çıxır.

Belə vəziyyətlərdə müsəlmanların ortaq məqsəd və tələblərini ifadə edən, onların haqlarını qoruyan və Qərbə yol göstərən qurumun olmaması böyük çətinliklərə səbəb olur. Bu da İslam Birliyinin vacibliyini bizə bir daha xatırladır.