Nəticə

Kitabın əvvəlindən bəri izah edilənlər oxucuların “dinsizliyin dinləri”nin meydana gətirdiyi ciddi təhlükələri görmələri və onlara düşən böyük məsuliyyətin fərqinə varmaları məqsədiylə yazılmışdır. Yaxşılığı əmr edib, pislikdən çəkindirmək bir-birlərinin vəliləri olan möminlərə Allahın əmr etdiyi əhəmiyyətli bir ibadətdir. Kitab boyu bu şərəfli məsuliyyət xatırladılmışdır. Bu xatırlatmağı eşidən və ya oxuyan adamın qarşısında iki variant vardır: Bunlardan birincisi “necə olsa bir adam edər” deyə düşünüb geri planda qalmaq, ikincisi isə bu Allahın ona yüklədiyi məsuliyyəti dərk edərək dərhal hərəkətə keçməkdir.

İnananlara gözəl bir nümunə olaraq bu mövzuda qabaqcıl olan peyğəmbərləri və saleh möminləri göstərmək olar. Quranda hekayələri izah edilən peyğəmbərlərin və onların yanlarındakı saleh möminlərin hamısı dinsizliklə fikri mübarizə aparmışlar, dinsiz fikirləri yox etmək üçün tarix boyu insanlara Allahın birliyini izah etmək üçün səy göstərmişlər. İnsanlara çata bilmək üçün bir çox yolu sınamışlar və bu yolda heç bir maneə onların qabağını ala bilməmişdir. Bu mübarək insanların dinsizliklə mübarizə mövzusundakı əzmləri, dözümlü olmaları, səbirləri və cəsarətləri bütün inananlara nümunə olmalıdır.

Yaxın keçmişdə yaşamış və həyatı möminlərə əhəmiyyətli bir nümunə olan bir çox əhəmiyyətli İslam alimi də vardır. Məsələn, Bədiüzzaman Səid Nursi çox çətin şərtlər altında, hər cür fədakarlığı göstərərək dinsizliyin dinləri ilə mübarizə aparmış, dövlətini və millətini bu təhlükədən qorumaq naminə canıyla və malıyla səbirli bir mübarizə aparmış mübarək bir şəxsiyyətdir. Bədiüzzamanın bu sözləri vicdan və ağıl sahibi bütün insanları “dinsizliyin dinləri ilə mübarizə” mövzusunda xeyli şövqləndirəcəkdir:

Tək bir əsas məqsədim vardır: O da məzara yaxınlaşdığım bu vaxtlarda, İslam məmləkəti olan bu vətəndə bolşevik bayquşlarının səsini eşidirik. Bu səs İslam aləminin iman əsaslarını zədələyir. Xalqı, xüsusilə də gəncləri imansız edərək özünə bağlayır. Mən yaşadığım müddət ərzində bütün bunlarla mübarizə apararaq gəncləri və müsəlmanları imana dəvət edirəm. Bu imansız kütləyə qarşı mübarizə aparıram. Bu mübarizəylə inşaAllah Allah hüzuruna çıxmaq istəyirəm. Məni bu məqsədimdən döndərənlər də, qorxuram ki, bolşeviklər olsun! Məni sərbəst buraxın. Əlbirliklə kommunizmlə zəhərlənən gənclərin islah olunmasına və məmləkətin imanına, Allahın birliyinə xidmət edim.26

Bu sətirləri oxuyan vicdanlı hər insan tezliklə hərəkətə keçməli və vicdanının səsini dinləyərək özünə xidmət etmək üçün yollar axtarmalıdır. Allah iman edən və digər insanları da imana dəvət edən qulları ilə yalnız “iman etdim” deyən, amma bu imanın tələb etdiyi mübarizədən qaçanların arasını ayıracaqdır. Bir ayədə “İnsanlar elə güman edirlər ki, təkcə: “İman gətirdik!” – demələri ilə onlardan əl çəkiləcək və onlar imtahan edilməyəcəklər?” (Ənkəbut surəsi, 2) - deyə buyrulur. Başqa bir ayədə isə, dinsizliklə mübarizə aparmadan həqiqi imanın və cənnətin əldə edilə bilməyəcəyi belə bildirilir:

Yoxsa elə güman edirdiniz ki, Allah içərinizdən cihada çıxanları və səbir edənləri bəlli etmədən siz Cənnətə daxil olacaqsınız? (Ali İmran surəsi, 142)

Peyğəmbər (s.ə.v)-in iman ilə əlaqədar hədislərindən biri belədir:

Sənə ərşin altından, cənnət xəzinələrindən bir sözə dəlalət edimmi? Belə deyərsən: “La havlə vəla qüvvətə illa billah” (Allahdan başqa nə çəkindirəcək və nə də yaradacaq bir güc vardır.) Onda Allah buyurur ki: “Qulum təslim oldu və salamatlıq tapdı”. (Ramuz el-Ehadis-1, səh. 166/3)