Terrorun Yayılmasında Dinsiz İdeologiyaların Rolu

Hər hansısa bir xəstəliyin müalicəsində təsirli nəticə əldə etmək üçündüzgün diaqnoz qoyulmasıçox əhəmiyyətlidir. Diaqnoz qoyulduqdan sonra başlayan müalicə isə xəstəlik bədəndən çıxana qədər həssas şəkildə və səbirlə davam etdirilməlidir. Əks halda xəstəlikget-gedə daha da ağırlaşacaq. Eyni anlayış ictimai xəstəliklər üçün də etibarlıdır. Hər hansı bir ictimai problemlə mübarizə apararkənilk öncə o problemin başlanğıc səbəbləri təyin olunmalıdır. Yoxsa görülən tədbirlər müvəqqəti olacaq.Belə ki,ictimai problemlər qarşısında əsaslınəticə əldə etməyin ən əhəmiyyətli faktorlarından biri də bu səbəbləri doğru diaqnoz etməkdir.

Əsrimizin ən əhəmiyyətli ictimai problemlərindən biri olan terrorizm üçün də səbəblər çox vaxt konkret hadisələrdə axtarılır, mübarizə də bu səthi hədəflərə istiqamətlənmiş şəkildə planlaşdırılır. Buna görə də terrorizmlə mübarizədə əsaslı nəticə əldə etmək mümkün olmur. Dünyanın terrordan xilas ola bilməsi üçün əvvəl terrorun əsas mənbəyi təsbit edilməli və bu mənbə tamamilə aradan qaldırılmalıdır.

Terroristlərin məntiqi

Terrora yalnız ordu gücü ilə və ya təhlükəsizlik tədbirləri ilə çarə tapmaq mümkün deyil. Çünki sadəcə ordu ilə alınan tədbirlərdaha çox qan tökülməsinə səbəb olacaq. Terrorla mübarizəyə başlayarkən terroristin həyata və insana baxışını, şiddəti hansı yollarla qanuniləşdirdiyini çox yaxşı başa düşmək və bunlarla mübarizə aparmaq lazımdır.

Terroristlər yalnız şiddət yolu ilə müvəffəqiyyətə nail olacaqlarına inanırlar. Ətraflarındakı insanların onlardan qorxmasını istəyir və bu qorxunu meydana gətirmək üçün insafsız, mərhəmətsiz, təcavüzkar xarakterə bürünürlər. Öz düşüncəsinə qarşı çıxan hər insan onun düşmənidir. Düşmənini isə insan olaraq deyil, aradan qaldırılmalı olan hədəf kimi görürlər. “Journal Sentinel” qəzetininmüəlliflərindən psixoterapevt Philip Chard terroristlərin müdafiəsiz insanlara qarşı vəhşiliketmələrininecə qanuniləşdirdikləriniizah etdiyi "Terrorists view us as targets, not as humans" (Terroristlər bizi insan olaraq deyil, hədəf olaraq görürlər) başlıqlı məqaləsində terroristin məntiqini bu şəkildə təsvir edir:

Tədqiqatçılar terroristlərin davranışlarının psixoloji səbəblərini araşdırdılar. Bunların əndiqqət cəlb edəni qurbanlarını əşya, obyekt və (olmasını ümid etdikləri şəkli ilə) qurban siyahısına əlavə olunacaq adam kimi görmə qabiliyyətləridir.

Qurbanları ilə insani əlaqələr - insanın yoldaşı ilə ya da sevdiyi biri ilə yaratdığı əlaqə - yaratmaq istəmirlər. Əksinə onları şahmat oyunundakı piyadalar kimi görməyə cəhd göstərirlər. Nəticədə də terroristlər öz məntiqlərinə görə özlərini “insanları öldürən şəxslər” hesab etmirlər. Asanlıqla və heç nə hiss etmədən qətl etmək üçün fikri olaraq bizi qeyri-insani hədəflər halına gətirirlər.

Terroristlərə görə onların hədəfləri müqəddəs və ucadır.Bunun üçün də təşviq etdikləri qırğını haqlı sayırlar. Terroristlərin əsas hədəfləri insanlar deyil, nəticələrdir. Onlar üçün əhəmiyyətli olan qırğın deyil, qırğının təsiridir. Terroristlər bir qrup insanın və ya bütün bir cəmiyyətin ümidlərini, şövqünüməhv etmək istəyirlər. Terroristlər insanları öldürürlər, çünki bunu məqsədlərinə çatmağın ən sürətli yolu olduğuna inanırlar.12

Philip Chardın diqqət çəkdiyi mövzu çox əhəmiyyətlidir. Terroristlər qarşılarındakı insanların ölümündən zərrə qədər də kədərlənmir, əksinə nə qədər çox günahsız insan ölsə, o qədər müvəffəqiyyətli olduqlarını düşünür və hadisəninuğurundanhəzz alırlar. Günahsız insanları insafsızca güllələyəbilir, kiçik uşaqların üzərinə bomba ata bilirlər. Qan tökmək onlara zövq verir. İnsanlıqdan çıxıb gözü dönmüş vəhşi heyvana çevrilirlər. Aralarında azacıq mərhəmət hissi göstərən olsa, onu dərhal xain elan edirlər. Onsuz da çox vaxt bir-birlərinə güllə sıxır, öz içlərindəki qruplara qarşı qanlı hücumlar reallaşdırırlar.

Terroristlərin yuxarıda qısa şəkildə izah etdiyimiz şiddəti dəstəkləyən məntiqləri materialist və darvinist düşüncədən qaynaqlanır. İnsanı heyvan olaraq görən, canlıların inkişafını təbiətdəki həyat mübarizəsinə bağlayan, bu mübarizəni güclü olanların qazanacağı və zəiflərin əzilərək yox olacaqlarını müdafiə edən darvinizm terroristin yanlışməntiqinin təməlinitəşkil edir.

Terrorist ideologiya darvinizm üzərində qurulmuşdur

Darvinizmə görə təbiətdə mərhəmətsiz həyat mübarizəsi, daimi qarşıdurma var. Güclülər hər zaman gücsüzləri əzir və inkişaf da bunun hesabına mümkün olur. Bu ideologiyanın qurucusu Darvinbu həqiqətdən kənar"həyat mübarizəsi" şüarını"mədəni irqlər" (avropalı ağlar) və "aşağı irqlər" (asiyalı və ya afrikalı irqlər) ifadələri ilə irqçi məntiqəəsaslandırmış, dünyadakı qarşıdurmaların, müharibələrin təməlini meydana gətirmişdir. Darvinin ortaya atdığı "ən güclülərin həyatda qalması" düşüncəsi insanlığı kinə, düşmənçiliyə, qarşıdurmaya, müharibəyə sövq edən bir çox fikir axınına qanuni zəmin hazırlamışdır.

Darvinizm insanlara yalnız inkişaf etmiş bir növ heyvan olduqları yalanını deyil, eyni zamanda başıboş təsadüflərin əsəri olduqlarını, yəni bir Yaradıcılarının olmadığı yalanını da təlqin edir. Yəni bu nəzəriyyəyə görə, yer üzündə yalnız cansız daşın, torpağın, qazların və s. olduğu bir dövrdə külək, yağış və ildırımların təsiri ilə təsadüfən canlı bir varlıq meydana gəlmişdir. Halbuki təkamül nəzəriyyəsinin bu iddiası biologiyanın ən əsas qanunlarına belə uyğun olmayan, ağıl və məntiqlə ziddiyyət təşkil edən böyük yalandır. Bu təlqinləri dərsliklərdən, seyr etdikləri filmlərdən, oxuduqları kitablardan mənimsəyən insanlar özlərini məsuliyyətsiz zənn edirlər.Müvəffəqiyyətli olmaq üçün hər cür pisliyi qanuni sayan, həyatı mərhəmətsiz savaş meydanı olaraq görən darvinist məntiqlə yetişdirilən insanların bir-birilə heyvan kimi rəftar etməyi, hətta bir-birlərini yox etməyi çox adi qarşılayan zalım fikirlərlə beyinləri yuyulmuşdur.

Beyinlərinə bu cürqəddar fikirlər aşılanan insanlar XX əsri şiddət əsrinə çevirmiş, darvinizmə əsaslanaraq ‘'qarşıdurmanı və müharibəni" dəstəkləmiş, hətta bunu ən əhəmiyyətli üsul kimi mənimsəmişlər."Dialektik qarşıdurma" kommunist ideoloqların qətliam törətmələrinə şərait yaratmış, XX əsrdə kommunist terror nəticəsində təxminən 120 milyon insan qətl edilmişdir. Darvinizmin "irqlər arası həyat mübarizəsi" və "təbii seleksiya" iddiaları isə nasizmin təməlinimeydana gətirmişdir.Bu mübarizə dünyasında yalnız üstün irqlərin həyatda qala biləcəyini müdafiə edən Adolf Hitler isə faşist terroru ilə bütün dünyada cinayət fırtınası başlatmışdır. Nasizmin işğal və müharibə siyasəti nəticəsində başlayan II Dünya müharibəsində təxminən 55 milyon insan həyatını itirmişdir.Onların XXI əsrdəki təqibçiləri də yenə şiddəti tək çıxış yolu olaraq görür və XXI əsrin tarixə "terror əsri" olaraq keçməsini istəyirdilər.Tarix bizə darvinizmin insanların şüuraltına yeritdiyi "insan mübarizəaparan heyvandır" təlqininin insanlar üzərində çox böyük təxribat meydana gətirdiyini göstərmişdir və dövrümüzdəki terror hadisələri də bu həqiqəti sübut edir.Şiddəti, qarşıdurmanı, müharibəni dəstəkləyən, ancaq güclü olanın həyatda qalacağını iddia edən azğın darvinist şüarlar artıq dəstəklənməməlidir.Çünki darvinizmin ortadan qaldırılması o deməkdir ki, artıq şiddətidəstəkləyən fəlsəfələr də qüvvədən düşmüşdür.

Yer üzündəki insanların böyük əksəriyyətinin inandığı üç İlahi din də (Xristianlıq, Yəhudilik və İslam) mübarizəyə qarşıdır.Növbəti hissələrdə ətraflı şəkildə görəcəyimiz kimi hər üç İlahi dinin də məqsədi yer üzündə sülh və rahatlığı təmin etmək, günahsız insanların öldürülməsinə, zülm və işgəncə görməsinə qarşı çıxmaqdır.Mübarizə və şiddət Allahın insanlar üçün təyin etmiş olduğu əxlaqa zidd və bəyənilməyən anlayışlar kimi qəbul edilir.Halbuki darvinizm, mübarizə və şiddəti mütləq lazım olan təbii, doğru və qanuni anlayışlar olaraq görür və göstərir.Buna görə də dünyamızı əhatə edən terror bəlasının mənşəyi dinsizlikdə, dinsizliyin əsrimizdəki qarşılığı olan "darvinizm" və "materializm"də gizlidir.

Hal-hazırda dünyanın bütünölkələrindəki məktəblərdə darvinizmin elmkimi keçirildiyini düşünsək, yeni terrorist gənclərin yetişməsini də nəzərə almalıyıq.Bunun üçün də təsadüflər nəticəsində meydana gəlmiş, ataları heyvanolan, Allaha qarşı məsuliyyətdaşımayan, başıboş varlıqlar olduqları, ancaq mübarizə və müharibə ilə üstün gələrək həyatda qala biləcəkləri öyrədilən gənclərin bu təlqinlərdən uzaq tutulmaları çoxvacibdir.Çünki bu cürsəhv fikirlərlə böyüyən gənclərdavakar, mərhəmətsiz, eqoist, şiddətə meylli olacaqlar.Bu gənclər anarxiya tərəfdarıdırlar və terrorist ideologiyaların təlqinlərinə də asanlıqla qapıla bilirlər, daha sonra isə gözlərini qırpmadan kiçik uşaqları qətl edəcək, öz qardaşını belə öldürəcək, hər cür vicdansız və ağılsız hərəkəti edəcək qədər zalımlaşa bilirlər.Son bir əsrdir ki, dünyanı alt-üst edən irqçi və faşist terror qrupları bu təhsil sisteminin məhsullarıdır.

Buna görə də əvvəlcə terroristin məntiqinin səhv olduğu bütün dəlillərlə sübut edilməlidir.Darvinizmi müdafiə edənlərin və buna inananların hamısının səhv etdiyi əntəsirli şəkildə insanlara izah edilməlidir.İnsan başıboş və məsuliyyətsiz deyil.Onu yaradan, hər anını müşahidə edən, düşüncələrini belə bilən və öldükdən sonra onu sorğulayaraq etdiklərinin qarşılığını verən bir Yaradıcımız var. Rəbbimiz insanı heyvanlardan fərqli olaraq ruh, ağıl, iradə, şüur və mühakimə qabiliyyəti ilə yaratmışdır. Məsələn, bir hadisə qarşısında çoxəsəbləşən, iradəsi zəif insan özünü və qarşısındakı insanı heyvan kimi görsə, ona heç düşünmədən zərər verə bilər, mərhəmətsiz şəkildə davrana bilər.Qarşısındakının kiçik uşaq, müdafiəsiz insan olmasının heç bir fərqiyoxdur.Ancaq Allahın özünə verdiyi ruhu daşıdığını bilən, ağıl və vicdan sahibi insan isə hər cür vəziyyətdə əsəblərinə hakim olar.Şüuru və vicdanı hər an açıq olar.Allaha hesab verə bilməyəcəyi ən kiçik hərəkəti belə etməz.

Allah Quranda hər insanın nəfsinin olduğunu və ona günahlardan, pis əməllərdən çəkinməsini ilham etdiyini bildirir (Şəms Surəsi, 7-10).Buna görə də bəzi insanların əxlaqlarındakı pozğunluqların, cinayət törətmələrinin arxasındakı səbəb xəyali təkamül müddəti deyil.Bunun səbəbi Allaha iman etməmələri, etdiklərinin hesabını Allaha verməyəcəklərini zənn etmələri və bu səbəbdən də çəkinməmələridir.Bu gün bütün dünyada meydana gələn müharibələrin, irqçi qırğınların, mərhəmətsiz hücumların, insanların aclığa, səfalətə tərk edilmələrinin, ədalətsizliyin, mərhəmətsizliyin ardındakı səbəb budur.İnsanları heyvan olaraq görənlər, heyvanlar kimi həyat mübarizəsi içində olduqlarını zənn edənlər, Allahı və axirəti unudan və unutduranlar heç bir zalımlıqda sərhəd tanımazlar.

Hər insan Allahın özünə üflədiyi ruhu daşıyır və özünü yoxdan var edən Yaradıcımıza qarşı məsuliyyət daşıyır.Allah Quranda məsuliyyətsiz olduqlarını zənn edənlərə yaradılışlarını və ölümdən sonra təkrar diriləcəklərini belə xatırladır:

Məgər insan elə güman edir ki, o, başlı-başına (cəzasız) buraxılacaq?!Məgər o tökülən bir qətrə nütfə deyildimi?! Sonra laxtalanmış qan oldu və (Allah) onu yaradıb surət verdi (insan şəklinə saldı). Sonra da ondan biri kişi, biri qadın olmaqla iki cift (həmtay) yaratdı. Elə isə O Allah ölüləri diriltməyə qadir deyildirmi?! (Qiyamət Surəsi, 36-40)

Bura qədər terrorizmin şiddəti artıran, bütün problemlərə şiddətlə çarə tapmaq istəyən bir ideologiya olduğu və təməlinidarvinizmin meydana gətirdiyi haqda bəhs etdik. Bunun üçün də insana heyvan olduğunu, yalnız fiziki olaraq güclü olan insanların həyatlarını davam etdirə biləcəklərini, insan həyatının bir mübarizə meydanı olduğunu öyrədən bu darvinist ideologiyanın ortadan qalxması terrorizmin də təməl dayaqlarından birini itirməsi mənasını verir. Bununla birlikdə insanları terror bəlasından uzaq tutmanın ən əhəmiyyətli yolu mənəvi təhsildir. Cəmiyyətlərin daimi sülhə qovuşa bilmələri ancaq insanların gözəl əxlaqı öyrənmələri və bu əxlaqı yaşamaları ilə mümkündür. Bundan kənar cəmiyyətin həyatını tənzimləmək üçün qoyulan qaydalar və tədbirlər müəyyən qədər təsir edəcək, terror bəlasını tam olaraq ortadan qaldırmayacaqdır.