Allaha Ibadət

Hər şeyin Yaradıcısı olan Allah sonsuz qüdrət sahibidir. Rəbbimiz bizi də yaratmış və Quranda Özünün istədiyi şəkildə davranmağımızı, Ona qarşı itaətkar olmağımızı əmr etmişdir. Allahın bizə Quranla bildirdiyi və etməyimizi istədiyi hər şey bizim üçün ibadətdir. Namaz qılmaq, oruc tutmaq, Allaha şükür etmək, səbirli olmaq, dua etmək, gözəl davranışlar sərgiləmək bu ibadətlərdən bir neçəsidir.

Amma insanların bir çoxu bu məsuliyyətlərindən xəbərdar olduğu halda, həqiqəti qəbul etmək istəməzlər. Çünki Allaha qarşı itaətkar olub, yəni Onun sözlərini dinləyib, istədiyi şəkildə davranmaq bu insanların qüruruna ağır gələr. Özlərini böyük və güclü gördükləri üçün Allahın sözünü dinləmək istəməzlər. Özlərini Allahın yaratdığını qəbul etməyərək Ona asi olarlar. Sanki hər şeyi özləri nəzarət altında saxlayırmış kimi, təkəbbürlülük və qürurluluq nümayiş etdirərlər. Əgər xatırlayırsınızsa kitabın əvvəlki hissələrindən birində bir cizgi film qəhrəmanı nümunəsini vermişdik. Məhz bu insanlar da eynilə onun vəziyyətinə düşürlər. Bədənlərini, gözlərini, qəlblərini, qulaqlarını, sağlamlıqlarını, bir sözlə, dünyadakı hər şeyi özlərinə verən Allah olduğu halda, Ona nankorluq edər, nemətlərinə şükür etməzlər.

Amma bunu bilin ki, bu insanlar çox peşman olacaqlar. Nankorluq etdikləri, çirkin əxlaqa sahib olduqları üçün, həm dünyada sıxıntı içində yaşayacaq, həm də ölümdən sonrakı axirət həyatlarında böyük peşmançılıq hissinə qapılacaqlar. Dünyada etdikləri nankorluğun cəzasını axirətdə cəhənnəm əzabı ilə cəzalandırılmaqla alacaqlar.

Peşman olmaq və cəhənnəm əzabına düçar olan insanlardan olmaq istəməyən hər insan, Allaha çox şükür etməlidir. Allah bizdən, əvvəlcə Özünə şükr etməyimizi və verdiyi bütün nemətlərə qarşılıq olaraq Ona dua etməyimizi istəyir. Deməli, öz-özünə yaranması qeyri-mümkün olan bu qədər gözəl və mükəmməl nemətləri ətrafınızda hər dəfə gördüyünüzdə, dərhal Allahı xatırlayıb, şükr etməyi unutmayın. Heç bir gözəlliyi görməyən, onun qiymətini bilməyən insanların vəziyyətinə düşməyin.

Allah Quranda şükür etməkdən başqa, bəzi ibadətlər də etməyimizi əmr etmişdir. Namaz qılmaq, oruc tutmaq, zəkat vermək, həccə getmək, Allahın müəyyən vaxtlarda etməyimizi istədiyi ibadətlərdəndir.

Namaz insana, Allahın yaratdığı aciz varlıq olduğunu mütəmadi surətdə xatırlamasına kömək edən, Allahın müəyyən vaxtlarda edilməsini əmr etdiyi bir ibadətdir. Allah Quran ayələrində namazın murdar işlərdən, yəni Allahın razı olmayacağı pis davranışlardan təmizlədiyini söyləyir.

Oruc da Quranda bildirilən bir ibadətdir. Allah ramazan ayı müddətində gündüzləri heç bir şey yeməməyimizi və içməməyimizi əmr etmişdir. Allahın bu əmrini tətbiq edərək, Rəbbimizə itaət etmək üçün aclığa və susuzluğa səbir etmiş olarıq. Beləliklə nəfsimizi tərbiyə etmiş olarıq.

Zəkat vermək isə, insanın sahib olduğu malın bir hissəsini, ehtiyac içindəki insanlara verməsidir. Hər ibadət kimi bu ibadəti yerinə yetirmək də çox əhəmiyyətlidir, çünki xəsis olmamaq və fədakarlıq etmək, Allahın sevdiyi gözəl əxlaq xüsusiyyətlərindəndir. Həmçinin zəkat insanlar arasında yardımlaşmanı artırar və insanın ruhunu tərbiyə edər.

Dua Allaha Daha Yaxın Olmaq Üçün Bir Vasitədir

Allah Özünə dua etməyimizə çox əhəmiyyət verir. Bir ayəsində; "de: "Sizin duanız olmasaydı Rəbbim sizə dəyər verərdi mi?" (Furqan surəsi, 77) deyərək duanın əhəmiyyətinə diqqət çəkmişdir. Bu ayədən anladığımız kimi, insanın Allah qatında dəyər sahibi olması dua etməyinə bağlıdır. Çünki dua edən insan hər şeyi yalnız Allahdan istəmiş olar. Allah hər şeyin əsil sahibidir.

Ehtiyacımız olan hər şeyi bizim üçün Allah yaradar. Nümunə olaraq yaşamağımız üçün lazım yeməkləri nəzərdən keçirək. Tərəvəzləri, meyvələri, toyuqları, inəkləri bizim üçün yaradan Allahdır. Ananızı, atanızı və digər bütün insanları yaradan və işlərini görmələri üçün bədəni, ağlı, məlumatı, gücü, qüvvəti, sağlamlığı, imkanı onlara verən də sonsuz qüdrət sahibi olan Allahdır.

Daha əvvəl qeyd etdiyimiz kimi, Allah bu saydıqlarımızı bizim üçün bir nemət olaraq yaratmışdır. Yəni əslində siz önünüzə qoyulan yeməkdən ötrü Allaha borclusunuz. Sonra bu yeməyi yeyə bilməyinizdən ötrü də Allaha borclusunuz. Bunu bir qədər düşünün. Əgər dişləriniz olmasaydı necə çeynəyib udardınız? Mədəniz olmasaydı necə həzm edərdiniz? Həzm sisteminiz olmasaydı yeməyin olması bir işə yarayardımı?

Deməli, sizin gözəl yeməklər yeyib bəslənməyiniz Allahın icazəsi ilə baş verir. Bizə bütün nemətləri verən Allah olduğu üçün meydana gəlməsini istədiyimiz bir hadisə və ya əldə etmək istədiyimiz bir şey olduğunda bunu özündən istəyəcəyimiz yeganə varlıq da Allahdır. Dolayısilə biz də istədiyimiz bütün şeyləri Rəbbimizə dua etməklə istəməliyik.

Bu mövzunu daha yaxşı anlaya bilməyiniz üçün bir nümunə daha verək:

Məsələn, işığı yandırmaq üçün elektrik açarına basarıq. İndi işığı elektrik açarı meydana gətirdi deyə bilərikmi? Əlbəttə ki, xeyr. Elektrik açarı yalnız bir vasitədir. Eləcə də, elektrik cərəyanını çatdıran kabellər. Allah dünyada bir hadisə meydana gətirərkən daim başqa bir şeyi onun səbəbi olacaq şəkildə yaratmışdır. Suyu yaratmışdır. Su anbarlarda su vasitəsilə elektrik istehsal olunur. Kabellər elektrik cərəyanını daşıyır. Lampa işığa çevirir. Amma əslində işığı Allah yaradır. Rəbbimiz istəsə bunların heç biri olmadan da işığı yaradar. Amma Allah bizim ağlımızı işlədərək, dərin düşünərək, vicdanımızı hərəkətə keçirərək Özünə çatmağımızı istəyər. Beləliklə də, ağlımızın, düşünmə qabiliyyətimizin artması nəticəsində həqiqətləri qavramağımızı istəyir.

Suyun axması üçün kranı açarsınız. Amma suyu kran yaratdı və ya borular yaratdı deyə bilərikmi? Eynilə elektrik açarı kimi kran da yalnız bir vasitədir.

Məhz hadisələrə bu şəkildə baxmağı öyrənməliyik. O zaman niyə Allaha dua etməli olduğumuz da aydın olar. Çünki hər şeyin Yaradıcısı yalnız Allahdır.

Ona dua və şükür etməyimizi tələb edən şeyləri yazmağa çalışsaq milyonlarla cildlik kitab ortaya çıxardı. Buna görə də, ətrafınızda bunlara əhəmiyyət verməyən insanların olması əsla sizi təsir göstərməsin. Bu insanlar bir qədər əvvəl dediyimiz kimi, ağıllarını işlətmədikləri üçün, düşünməkdən qaçdıqları üçün böyük səhvə yol vermişdirlər.

Bu insanları gözləyən aqibəti, Allah bizə çox açıq şəkildə bildirmişdir. İnsanların ölümdən sonrakı həyatlarında, yəni axirətdə olacaqları yaxşı və ya pis mühit, məhz bu dünyadakı davranışlarından, Allaha yaxınlaşıb uzaqlaşmalarından asılıdır. Hər insan etdiklərinin qarşılığını axirətdə görəcək.

- Necə Dua Edə Bilərik?

Allahın böyüklüyünü düşünərək, hörmət edərək Ondan istəmək, səmimi-qəlbdən yalvarmaq dua etməyin əhəmiyyətli şərtlərindən biridir. Necə dua edəcəyimizi Allah bizə Quranda bildirmişdir:

Dua etmək üçün yer və zamanın əhəmiyyəti yoxdur. Hər an Allahı düşünüb dua edə bilərik. Allah Quranda belə buyurur:

Allah, necə dua etməli olduğumuz mövzusunda bizə Quranda daha çox nümunə vermişdir. Peyğəmbərlərin dualarının və keçmişdə yaşamış möminlərin etdikləri duaların bəziləri ayələrdə bildirilir: