Təkamülçülər, bitkilərin əmələ gəlməsiylə əlaqədar olaraq tək bir bitkidən yüz minlərlə bitki növünün əmələ gəldiyini iddia edirlər. Şübhəsiz ki, təkamülçülər digər mövzularda olduğu kimi, bu mövzuda da iddialarını dəstəkləyən hər hansı bir elmi dəlil təqdim edə bilməzlər. Çünki, təkamülçülər heyvanların və insanların təkamülü ilə bağlı iddialarında düşdükləri çıxılmaz vəziyyətə, bitkilərin təkamülü ilə əlaqədar olaraq ortaya atdıqları ssenarilərlə də yenidən düşürlər.
Bu gün bitkilərin təkamülü ssenarisini müdafiə edənlərin düşdükləri ən böyük çıxılmaz vəziyyət, şübhəsiz ki, ilk bitki hüceyrəsinin necə təkamül keçirməsidir. Əslində yalnız bitkilərin təkamülü mövzusunda deyil, təkamüllə açıqlanmağa çalışılan hər mövzuda təkamülçülərin içinə düşdükləri ən böyük çıxılmaz vəziyyət, şübhəsiz ki, ilk hüceyrənin necə əmələ gəldiyi mövzusudur.
Bilindiyi kimi hüceyrələr olduqca kiçik canlı strukturlar olmalarına baxmayaraq, çox mürəkkəb sistemlərə sahibdirlər. Belə ki, bu sistemlərin tam olaraq necə işlədikləri mövzusunda bu günə qədər aydınlaşa bilməmiş bir çox şey vardır. Hüceyrə nəhəng bir fabrikə bənzər mürəkkəb strukturlara sahibdir. Tək bir orqanoidi əksik və ya olması lazım olduğundan fərqli olduqda artıq hüceyrə öz funksiyasını yerinə yetirə bilməz. Çünki hər bir orqanoidin xüsusi bir vəzifəsi və digər orqanoidlərlə çox mürəkkəb əlaqələri vardır. Bir hüceyrənin içində enerji istehsal edən strukturlardan hüceyrə ilə əlaqədar bütün məlumatların qeyd olunduğu yerlərə, maddələrin lazımi yerlərə çatmasını təmin edəcək daşıma sistemlərindən, gələn maddələri ayırma qisimlərinə, ferment və hormon hazırlayan qisimlərə qədər bir çox mürəkkəb quruluş mövcuddur.
Bu strukturlar qarşısında təkamülçü bir elm adamı olan W. H. Thorpe “canlı hüceyrələrinin ən sadəsinin sahib olduğu mexanizm belə, bəşəriyyətin indiyə qədər icad etdiyi, hətta xəyal etdiyi bütün cihazlardan daha çox mürəkkəbdir"(85) deməklə öz heyranlığını ifadə etmişdir.
Hüceyrədəki fövqəladə quruluşu görməzlikdən gələ bilməyən elm adamlarından biri də tanınmış rus təkamülçülərindən Aleksandr Oparindir. Oparin təkamül nəzəriyyəsinin hüceyrənin mürəkkəbliyi qarşısında düşdüyü vəziyyəti belə ifadə edir:
Təəssüf ki, hüceyrənin yaranması təkamül nəzəriyyəsinin ən qaranlıq nöqtəsini təşkil edir.(86)
1- Ribozomlar | 6- Kromozonlar |
Canlı hücreleri, içlerinde taşıma sistemlerinin, bilgi depolama merkezlerinin, kimyasal işlemlerin yapıldığı özel bölümlerin, enerji üreten santrallerin ve paketleme merkezlerinin bulunduğu büyük fabrikalara benzetilebilir. Hücrenin bir fabrikadan tek farkı kuşkusuz ki mikroskobik ölçülerdeki boyutudur. |
Bir canlı hüceyrəsinin təsadüfən meydana gəlməsi qətiyyən mümkün deyil. 20-ci əsr elminin hüceyrədəki ağlasığmaz mürəkkəbliyi aşkara çıxarması, belə fövqəladə bir quruluşun təsadüfən meydana gələ bilməsinin heç cür mümkün olmadığını göstərmişdir. Bununla yanaşı 21-ci əsrin astanasında olduğumuz bu mərhələdə hüceyrənin daha bir çox sirri müasir elm tərəfindən hələ də ortaya çıxarılmamışdır. Hüceyrənin təsadüfən meydana gəlməsi bir yana, bu gün ən inkişaf etmiş texnologiyaya sahib laboratoriyalarda, ixtisaslaşmış elm adamlarının illərlə davam edən təcrübə və səyləri nəticəsində süni yolla belə bir canlı hüceyrəsi yaratmaq mümkün olmamışdır.
Nəticədə tək bir canlı hüceyrəsi belə bizi o qəti və konkret nəticəyə aparar: Hər şey, sonsuz ağıl və qüdrət sahibi olan Allahın yaratması ilə mövcud olmuşdur və hər şey Onun bənzərsiz sənətinin və elminin əsəridir.
Bu hissədə canlı hüceyrəsinin hansı səbəbə görə təsadüfən meydana gələ bilməyəcəyi mövzusu ətraflı şəkildə izah edilməyəcəkdir. (Ətraflı məlumat üçün baxın. Harun Yəhya, Hücredeki Mucize) Bu kitabda müzakirə ediləcək əsl mövzu, təkamül nəzəriyyəsinin iddiasının əksinə olaraq, tək bir bakteriya hüceyrəsindən təsadüflər nəticəsində mükəmməl şəkildə dizayn edilmiş bitkilərin meydana gələ bilməyəcəyi olacaq.
Təkamülçülər dünyanın ilk yaranma dövrlərində bir bakteriya hüceyrəsinin təsadüfən əmələ gəldiyini, milyonlarla il davam edən bir dövr nəticəsində bu hüceyrədən digər bütün canlıların; məsələn, quşların, böcəklərin, pələnglərin, atların, kəpənəklərin, ilanların, dələlərin əmələ gəldiyini iddia edirlər. Eyni şəkildə saysız-hesabsız müxtəliflikdəki bitkilər də təkamülçülərə görə yenə tək bir bakteriya hüceyrəsindən əmələ gəlmişlər. Məhz bu hissədə təkamülçülərin bu iddialarının reallaşmasının qeyri-mümkünlüyü və bunların xəyal gücünə əsaslanan, elmi olmayan iddialar olduğu nəzərdən keçiriləcək.
Bitkilərin təkamülü ssenarisində ilk bitki hüceyrəsinin guya fotosintez edə bilən "ibtidai" bir bakteriya hüceyrəsindən təkamül keçirdiyi iddia edilir. Bu ssenaridə təkamül keçirdiyi irəli sürülən "ibtidai hüceyrə", bir bakteriya hüceyrəsidir (prokariot hüceyrə). Bu iddianın əsassızlığına keçmədən əvvəl, bir bakteriya hüceyrəsinin təkamülçülərin iddia etdikləri kimi həqiqətən "ibtidai" olub-olmadığını araşdıraq.
Bakteriyalar 1 mikrometr (1 millimetrin mində biri) diametrində olan və hüceyrə pərdəsiylə DNT sapından başqa quruluşu olmayan çox kiçik canlılardır. Quruluşları digər canlı hüceyrələriylə müqayisədə xeyli sadə kimi görünür. Ancaq bu qətiyyən bakteriyaların ibtidai canlılar olduğu mənasını verməz. Bu kiçik hüceyrələrin içində yer üzündə həyatın davamlılığını təmin edən çox əhəmiyyətli biokimyəvi hadisələr baş verir. Bakteriyalar yer üzündəki təbii ekoloji sistemin fəaliyyətində çox əhəmiyyətli funksiyalar yerinə yetirirlər. Məsələn, bəzi bakteriya növləri ölü bitki və heyvan qalıqlarını parçalayaraq, bunları canlı orqanizmlərin təkrar istifadəsi üçün təməl kimyəvi maddələrə çevirirlər. Bəziləri torpağın məhsuldarlığını artırır. Bunlardan başqa südü pendirə çevirmək, zərərli bakteriyalara qarşı antibiotik hazırlamaq, vitamin sintez etmək kimi çox əhəmiyyətli vəzifələr yerinə yetirirlər.
1. Plasmid | 5. Mezozom | |
Resimde şematik bir örneği görülen prokaryot hücreler, bakteri benzeri içlerinde çok fazla organel olmayan hücrelerdir. Böyle basit bir hücrenin evrimleşmesiyle, evrimcilerin iddia ettikleri gibi tüm canlıların ortaya çıkması elbette ki imkansızdır. |
Bunlar bakteriyaların yerinə yetirdikləri saysız vəzifədən yalnız bir neçəsidir. Bütün bunları edən bakteriyaların hüceyrə quruluşları sadə kimi görünsə də ətraflı şəkildə araşdırıldığında heç də belə olmadığı görünər. Bir bakteriyanın 2000-ə yaxın geni vardır. Hər bir gendə isə 1000-ə qədər hərf (şifrə) vardır. Bu da bakteriyanın DNT-sindəki məlumatın ən azı 2 milyon hərf uzunluğunda olması deməkdir. Bu nə deməkdir? Bu hesaba görə tək bir bakteriyanın DNT-sində olan məlumatın, hər birində 100 000 kəlmə olan 20 romana bərabər olması deməkdir.(87)
Məhz hər bir bakteriyanın DNT-sində kodlanmış bu məlumatlardakı hər hansı bir dəyişiklik, bakteriyanın bütün iş sistemini pozacaq qədər əhəmiyyətlidir. Göründüyü kimi bakteriyaların genetik şifrələrində bir ləngimənin baş verməsi, iş sistemlərinin pozulması, yəni, bakteriyaların yaşaya bilməmələri və nəsillərini davam etdirə bilməmələri mənasını verər. Bunun nəticəsində də ekoloji tarazlıq zəncirinin çox mühüm bir halqası qopar və canlılar aləmindəki bütün tarazlıqlar alt-üst olar. Bu mürəkkəb xüsusiyyətlər nəzərə alındığında təkamül nəzəriyyəsinin iddia etdiyi kimi bakteriyaların ibtidai hüceyrələr olmadıqları aydın olur. Üstəlik təkamülçülərin iddia etdiyi kimi, bakteriyaların təkamül keçirərək bitki və heyvan hüceyrələrinə (eukariot hüceyrələrə) çevrilməsi də bütün biologiya, fizika və kimya qanunlarına zidd bir hadisədir. Bu qeyri-mümkünlüyü açıq şəkildə bilmələrinə baxmayaraq, təkamül nəzəriyyəsi müdafiəçiləri çarəsizliklərindən uydurduqları bu əsassız nəzəriyyələri müdafiə etməkdən imtina etməzlər. Bununla yanaşı bu nəzəriyyələrinin əsassızlığını da zaman-zaman dilə gətirməkdən geri qalmazlar. Məsələn, tanınmış yerli təkamülçülərdən prof. Əli Dəmirsoy ibtidai olduğu iddia edilən bakteriya hüceyrələrinin eukariot hüceyrələrə çevrilə bilməyəcəyini bu sözləriylə etiraf edir:
Təkamüldə açıqlanması ən çətin olan mərhələlərin biri də bu ibtidai canlılardan, necə orqanoidli və mürəkkəb hüceyrələrin meydana gəldiyini elmi baxımdan açıqlamaqdır. Əslində bu iki forma arasında olan həqiqi bir keçid forması da tapılmamışdır. Bir hüceyrəlilər və çox hüceyrəlilər tamamilə bu mürəkkəb quruluşa sahibdirlər, hər hansı bir şəkildə daha sadə quruluşlu orqanoidləri olan və ya bunlardan birinin daha ibtidai olduğu bir qrupa və ya canlıya rast gəlinməmişdir. Yəni, daşınan orqanoidlər hər cəhətdən inkişaf etmişdir. Sadə və ibtidai formaları yoxdur.(88)
"Təkamülçü bir elm adamı olan prof. Əli Dəmirsoyu bu qədər açıq şəkildə danışmağa sövq edən nədir?" sualı ağla gələ bilər. Bu sualın cavabı bakteriya hüceyrəsi ilə bitki hüceyrəsi arasındakı böyük struktur fərqlərinə baxıldığında çox dəqiq bir şəkildə verilə bilər. Bunlar;
1. Bakteriya hüceyrəsinin hüceyrə qılafı polisaxarid və zülaldan əmələ gəldiyi halda, bitki hüceyrəsinin hüceyrə qılafı bunlardan tamamilə fərqli bir quruluş olan sellülozadan əmələ gələr.
2. Bitki hüceyrəsində pərdəylə əhatələnmiş, olduqca mürəkkəb strukturlara sahib bir çox orqanoid olduğu halda, bakteriya hüceyrəsində heç bir orqanoid yoxdur. Bakteriya hüceyrəsində yalnız sərbəst halda hərəkət edən çox kiçik ribosomlar vardır. Bitki hüceyrəsindəki ribosomlar isə daha böyükdürlər və pərdələrə bağlıdırlar. Həmçinin hər iki ribosom növü də fərqli yolla zülal sintez edir.(89)
3. Bakteriya və bitki hüceyrəsindəki DNT-lərin strukturları bir-birlərindən fərqlənir.
4. Bitki hüceyrəsindəki DNT molekulu iki qatlı bir pərdəylə mühafizə edildiyi halda, bakteriya hüceyrəsindəki DNT molekulu hüceyrə daxilində sərbəst şəkildə dayanır.
5. Bakteriya hüceyrəsindəki DNT molekulu forma etibarilə bir düyün görünüşündədir, yəni, dairəvidir. Bitki hüceyrəsindəki DNT molekulu isə xətt formasındadır.
6. Bakteriya hüceyrəsindəki DNT molekulunda olduqca az sayda zülal vardır. Ancaq bitki hüceyrəsindəki DNT molekulu bir ucdan digər uca qədər zülallara bağlanmışdır.
7. Bakteriya hüceyrəsindəki DNT molekulu tək bir hüceyrəyə aid məlumat daşıdığı halda, bitki hüceyrəsindəki DNT molekulu bitkinin hər bir şeyinə aid məlumatları daşıyar. Məsələn, meyvəli bir ağacın kökləri, gövdəsi, yarpaqları, çiçəkləri və meyvəsinə aid bütün məlumatlar, ağacın bütün hüceyrələrinin hər birinin nüvəsindəki DNT-də ayrı-ayrılıqda vardır.
8. Bəzi bakteriya növləri fotosintetikdir, yəni, fotosintez edirlər. Ancaq bitkilərdən fərqli olaraq bakteriyalar hidrogen sulfid ilə sudan əlavə digər birləşmələri də parçalayar və oksigen qazı buraxmazlar. Həmçinin fotosintetik bakteriyalarda (məsələn, siano bakteriyasında) xlorofil və fotosintetik piqmentlər xloroplastın içində olmazlar. Bunlar hüceyrənin daxilində müxtəlif pərdələrin içinə basdırılmışlar.
9. Bakteriya hüceyrəsi ilə bitki/heyvan hüceyrəsindəki xəbərçi RNT molekullarının biokimyəvi quruluşları bir-birlərindən olduqca fərqlidir.(90)
Xəbərçi RNT 3 cür RNT tipi arasında bəlkə də ən əhəmiyyətlisidir. Çünki DNT bilavasitə zülal sintez etməz. DNT, xəbərçi RNT molekulunu sintez edir və mRNT polipeptid amin turşularının zəncirvari qaydada hazırlanması üçün lazımi məlumatı özündə saxlayır. Xəbərçi RNT-nin daşıdığı bu məlumatlar lazımi yerə çatdıqda amin turşuları və zülallar hazırlanar.
Vicdanları kabul ettiği halde, zulüm ve büyüklenme dolayısıyla bunları inkar ettiler. Artık sen, bozguncuların nasıl bir sona uğratıldıklarına bir bak. |
Hüceyrənin yaşaya bilməsində xəbərçi RNT olduqca həyati bir vəzifə boynuna götürmüşdür. Ancaq xəbərçi RNT-nin həm eukariot (canlı hüceyrələrində), həm də prokariot (bakteriya hüceyrələrində) hüceyrələrdə eyni həyati vəzifəni boynuna götürmüş olmasına baxmayaraq, biokimyəvi quruluşları bir-birlərindən fərqlidir. Darnell “Science”da dərc olunan bir məqaləsində mövzuyla əlaqədar olaraq belə yazmışdır:
Xəbərçi ribonuklein turşusunun əmələ gəlməsinin biokimyasında eukariotlar və prokariotların müqayisəsi zamanı görünən fərq o qədər böyükdür ki, prokariot hüceyrənin təkamül yolu ilə eukariot hüceyrəyə çevrilməsi qeyri-mümkündür.(91)
Yuxarıda bir neçə nümunəsini verdiyimiz bakteriyalar və bitki hüceyrələri arasındakı böyük quruluş fərqləri təkamülçü elm adamlarını böyük bir çıxılmaz vəziyyətə salır. Bəzi bakteriyaların və bitki hüceyrələrinin ortaq xüsusiyyətlərə sahib olmalarına baxmayaraq, bu quruluşlar ümumi şəkildə bir-birlərindən olduqca fərqlidirlər. Hətta bakteriyalarda heç bir orqanoidin olmamasına baxmayaraq, bitki hüceyrələrində çox mürəkkəb funksiyalara sahib bir çox orqanoidin olması, bakteriya hüceyrəsinin təkamül yolu ilə bitki hüceyrəsinə çevrildiyi iddiasının qəti şəkildə etibarsız olduğunu sübut edir.
Prof. Əli Dəmirsoy aşağıdakı sözləri ilə bu vəziyyəti açıq şəkildə etiraf edir:
İbtidai hüceyrələr heç vaxt təkamül prosesində mürəkkəb hüceyrələrə çevrilməmişdirlər.(92)
Bir bakteriya hüceyrəsindən təkamül yolu ilə bir bitki hüceyrəsinin əmələ gəlməsinin qəti şəkildə qeyri-mümkün olmasına baxmayaraq, təkamülçü elm adamları bu həqiqəti görməzlikdən gəlməyə çalışaraq bir çox mübahisəli fərziyyələr ortaya atmışlar. Ancaq aparılan təcrübələr ortaya atılan bu fərziyyələri çürüdür.(93) Bu fərziyyələrdən ən geniş yayılanı "endosimbioz" nəzəriyyəsidir.
Bu fərziyyə 1970-ci ildə Lynn Margulis tərəfindən ortaya atılmışdır. Margulis “eukariot hüceyrələrin mənşəyi” adlı kitabında bakteriya hüceyrələrinin ortaq və parazit həyat yaşamaları nəticəsində bitki və heyvan hüceyrələrinə çevrildiklərini iddia edir. Bu nəzəriyyəyə görə bitki hüceyrələri bir bakteriya hüceyrəsinin başqa bir fotosintetik bakteriyanı udmasıyla əmələ gəlmişdir. Fotosintetik bakteriya ana hüceyrənin içərisində təkamül keçirərək xloroplast halına gəlmişdir. Nəhayət ana hüceyrədə hər necə oldusa nüvə, qolci kompleksi, endoplazmatik şəbəkə və ribosomlar kimi olduqca mürəkkəb strukturlara sahib orqanoidlər təkamül keçirmişdir. Beləcə bitki hüceyrələri əmələ gəlmişdir.
Göründüyü kimi təkamülçülərin bu nəzəriyyələri tamamilə xəyal məhsulu olan bir ssenaridən başqa bir şey deyil. Bütün əfsanəvi izahatına baxmayaraq, bu ssenari təkamülçülər baxımından mütləq ortaya atılması lazım olan bir ssenaridir. Çünki təkamülçülər həm bitki hüceyrəsi kimi mürəkkəb bir quruluşun, həm də fotosintez kimi canlılar aləmindəki ən əhəmiyyətli hadisənin necə meydana gəldiyini bir şəkildə izah etməliydilər. Margulisin bu nəzəriyyəsi hüceyrənin sahib olduğu bir xüsusiyyətə əsaslandığı üçün, digər iddialardan daha üstün kimi görünürdü. Buna görə də Margulisin ortaya atdığı bu nəzəriyyə çıxılmaz vəziyyətdəki bir çox təkamülçü elm adamı tərəfindən bir can simitləri olaraq görüldü.
Təkamülçülər bitki hüceyrəsinin bir xüsusiyyətinə əsaslanaraq bu nəzəriyyəni müdafiə etdilər. Məhz bu xüsusiyyət, hüceyrənin bütün hissələrini görməzlikdən gələrək ayrılıqda nəzərə alındığı təqdirdə, mövzu haqqında məlumatı olmayan kəsləri aldatmağa imkan verirdi. Lakin bu vəziyyət mövzu haqqında əhəmiyyətli tədqiqatlar aparan bir çox elm adamı tərəfindən də ətraflı şəkildə tənqid edildi. Bu elm adamlarına nümunə olaraq D. Lloyd (94), Gray və Doolittle(95), Raffi və Mahleri verə bilərik.
Endosimbioz nəzəriyyəsinin əsaslandırıldığı xüsusiyyət, hüceyrə daxilindəki xloroplastların ana hüceyrədəki DNT-dən müstəqil şəkildə öz DNT-lərinin mövcud olmasıdır. Məhz bu xüsusiyyətdən yola çıxaraq bir zamanlar mitoxondri və xloroplastların müstəqil hüceyrələr olduqları irəli sürülürdü. Lakin, xloroplastlar ətraflı şəkildə araşdırıldıqda bu iddianın göz boyamaq məqsədiylə istifadə edilən bir ssenaridən başqa bir şey olmadığı göründü.
Marqulisin endosimbioz nəzəriyyəsini etibarsız hala salan məqamlar bunlardır:
Evrimcilerin bitki hücrelerinin oluşumuna getirdikleri açıklama kısaca bu şematik anlatımla özetlenebilir. |
1. - Əvvəlcə xloroplastlar iddia edildiyi kimi keçmişdə müstəqil hüceyrələr olduqları halda, böyük bir hüceyrə tərəfindən udulsaydılar bunun tək bir nəticəsi olardı; o da, bunların ana hüceyrə tərəfindən həzm edilməsi və qida kimi istifadə edilmələridir. Çünki haqqında danışılan ana hüceyrənin çöldən qida əvəzinə səhvən bu hüceyrələri aldığını fərz etsək belə, ana hüceyrə həzm fermentləriylə bu hüceyrələri həzm edərdi. Əlbəttə ki, bəzi təkamülçülər bu məsələni "həzm fermentləri yox olmuşdu" deyərək başdan sovdu edə bilərlər. Amma bu açıq-aydın bir ziddiyyətdir. Çünki əgər hüceyrənin həzm fermentləri yox olsaydı, bu təqdirdə qidalanmadığından ötrü ölməliydi.
2. - Yenə, bütün qeyri-mümkünsüzlüklərin baş verdiyini, xloroplastın əcdadı olduğu iddia edilən hüceyrələrin ana hüceyrə tərəfindən udulduğunu fərz edək. Bu dəfə qarşımıza başqa bir problem çıxar: Hüceyrə içərisindəki bütün orqanoidlərin layihəsi DNT-də şifrə halında mövcuddur. Əgər ana hüceyrə udduğu digər hüceyrələri orqanoid olaraq istifadə edəcəksə onlara aid məlumatı da DNT-sində şifrə halında əvvəlcədən saxlamalıydı. Hətta udulan hüceyrələrin DNT-ləri də ana hüceyrəyə aid məlumatlara sahib olmalıydı. Belə bir şeyin baş verməməsi ehtimalıyla yanaşı, hüceyrənin DNT-siylə udulan hüceyrələrin DNT-lərinin bir-birlərinə sonradan uyğunlaşmaları da qeyri-mümkündür.
3. - Hüceyrə içində çox böyük bir ahəng vardır. Xloroplastlar aid olduqları hüceyrədən müstəqil şəkildə hərəkət etməzlər. Xloroplastlar zülal sintez edərkən ana DNT-dən asılı olmaları ilə bərabər çoxalma qərarını da özləri verməzlər. Bir hüceyrədə tək bir ədəd xloroplast və tək bir ədəd mitoxondri yoxdur. Sayları birdən çoxdur. Eynilə digər orqanoidlərin etdiyi kimi bunların sayları da hüceyrənin fəallığına görə artar ya da azalar. Bu orqanoidlərin öz strukturlarında ayrı bir DNT-nin olmasının əsasən də çoxalmalarında çox böyük bir faydası vardır. Hüceyrə bölünərkən çox sayda xloroplast da iki yerə bölünərək saylarını 2 dəfə artırdıqlarından, hüceyrələrin bölünməsi daha qısa müddətdə və ardıcıl surətdə baş verir.
4. - Xloroplastlar bitki hüceyrəsi üçün olduqca həyati əhəmiyyətə malik olan elektrik genaratorlarıdır. Əgər bu orqanoidlər enerji istehsal edə bilməzlərsə, hüceyrə bir çox funksiyasını yerinə yetirə bilməz. Bu da canlının yaşaya bilməməsi deməkdir. Hüceyrə üçün bu qədər əhəmiyyətli olan bu funksiyalar xloroplastlarda sintez olunan zülallarla həyata keçirilir. Ancaq xloroplastların bu zülalları sintez etmək üçün öz DNT-ləri kifayət etməz. Zülalların böyük bir hissəsi hüceyrədəki ana DNT-dən istifadə edilməklə sintez edilər.(96)
Belə bir ahəngi sınaq-yanılma üsulu ilə əldə etməyə çalışarkən DNT-də baş verə biləcək dəyişikliklərin nə kimi təsirləri ola bilər? Bir DNT molekulunda meydana gələ biləcək hər hansı bir dəyişiklik qətiyyən canlıya yeni bir xüsusiyyət qazandırmaz, əksinə mütləq ona zərər verər. Mahlon B. Hoagland “həyatın kökləri” adlı kitabında bu vəziyyəti bu sözləriylə açıqlamışdır:
Xatırlayacaqsınız, demək olar ki, həmişə bir orqanizmin DNT-sində bir dəyişikliyin baş verməsi onun üçün zərərlidir; başqa bir ifadə ilə həyatını davam etdirə bilmə potensialında azalmağa gətirib çıxarar. Bir misal verək: Şekspirin oyunlarına təsadüfən əlavə edilmiş cümlələrin onları daha yaxşı cümlələrə çevirməsi o qədər də mümkün deyil... Təməlində aparılan DNT dəyişiklikləri, istər mutasiya, istərsə də bizim kənardan bilərək əlavə etdiyimiz xarici genlərlə yolu ilə olsun, həyatı davam etdirmək ehtimalını azaltma xüsusiyyətlərindən ötrü zərərlidir.
Təkamülçülərin irəli sürdükləri iddialar elmi təcrübələrə və bu təcrübələrin nəticələrinə əsaslanaraq ortaya atılmamışdır. Çünki bir bakteriyanın başqa bir bakteriyanı udması kimi bir hadisə əsla müşahidə olunmamışdır. Whitfield “book review of symbiosis in cell evolution” adlı kitabında bu vəziyyəti belə ifadə edir.(97)
Prokaryotik endosimbiosis (yutma) belki de tüm Endosimbiotik teorinin dayandığı hücresel mekanizmadır. Eğer bir prokaryot bir diğerini içine alamaz ise endosimbiozun nasıl kurulduğunu tahmin etmek güçtür. Maalasef, Mangulia ve endosimbioz teori için hiçbir modern örnek yoktur.98
Əslində bu ana qədər nəzərdən keçirdiyimiz bütün bu qeyri-mümkünlüklər bitkilərin təkamülü ssenarisini qüvvədən salmağa kifayətdir. Amma bütün bu açıqlamalara ehtiyac qalmadan tək bir sual ilə təkamülçülərin bütün iddiaları puç olur:
Dünyada bənzərsiz bir əməliyyat olan fotosintez əməliyyatı necə meydana gəlmişdir?
Təkamül nəzəriyyəsinə aid olan ssenariyə əsasən bitki hüceyrələri fotosintez edə bilmək üçün, fotosintez edə bilən bakteriyaları udub xloroplasta çevirmişlər. Bəs bakteriyalar fotosintez kimi mürəkkəb bir əməliyyatı reallaşdırmağı haradan öyrənmişlər? Hətta belə bir əməliyyatı nə məqsədlə yerinə yetirməyə başlamışlar? Ssenarinin digər suallara olduğu kimi, bu suala da verə biləcəyi heç bir elmi cavab yoxdur. Təkamülçü nəşrlərdən birində bu suala necə cavab verildiyinə bir baxın:
Heterotrof fərziyyə ibtidai orqanizmlərin ilkin okeandakı üzvi molekullardan əmələ gələn şorbayla qidalanan heterotroflar (qidaları mürəkkəb üzvi maddələrdən hazır şəkildə qəbul edən canlılar) olduğunu irəli sürər. Bu ibtidai heterotrofların amin turşusu, zülal, yağ və şəkərdən istifadə etdikləri üçün qidalandıqları şorba tükənmiş və sayları çoxalan heterotrofları qida ilə təmin edə bilməmişdir. Alternativ bir enerji mənbəyindən istifadə edə bilən orqanizmlərin çox böyük bir üstünlüyü vardı. Dünyanın müxtəlif formalardakı şüalardan ibarət günəş enerjisi ilə örtülmüş olduğunu (və hələ də örtülü olduğunu) düşünün. Ultrabənövşəyi şüalar dağıdıcı təsirə malikdir; görünən işıq isə enerji baxımından zəngin və zərərsizdir. Bu səbəbdən də üzvi birləşmələr getdikcə azaldığı halda, görünən işıqdan alternativ bir enerji mənbəyi kimi istifadə edə bilmə bacarığının hal-hazırda mövcud olması da bu orqanizmlərin və nəsillərinin həyatda qalmasına imkan vermiş ola bilər.(99)
Andolsun, onlara: |
Yenə başqa bir təkamülçü qaynaq olan “life on earth” adlı kitabda, fotosintez kimi bəzi xüsusları hal-hazırda belə aydınlığa qovuşmamış bir əməliyyatın, ilk dəfə meydana gəlməsinə belə şərh gətirilməyə çalışılır.
Bakteriyalar əvvəllər okeanlarda qidalanırdılar. Sayları artdıqca qida qıtlığı ilə üzləşdilər. Fərqli bir qida mənbəyi tapa bilənlər qalib gələcək və həyatlarını davam etdirə biləcəkdilər. Ətraflarında qida axtarmaq əvəzinə öz qidalarını özləri hazırlayacaqdılar.(100)
Həqiqi bir nağıldan heç bir fərqi olmayan bu xəyali fantaziyalar tamamilə ağlın və elmin hüdudlarından kənara çıxır. Bir neçə cümləylə ifadə edilən bu şərhin əslində nə mənaya gəldiyi, cəmi bir neçə saniyə ağıl və elm çərçivəsində düşünüldüyü təqdirdə aydın olar.
Birincisi qida tapa bilməyən hər bir canlının qaçınılmaz sonu ölümdür. Dəyişən tək şey hər canlının nə qədər müddət aclığa dözə biləcəyidir. Bir müddətdən ac qaldıqdan sonra hər bir canlının bütün funksiyaları, qidanın həzm olunmasıyla əldə edilən enerji təmin edilə bilmədiyi üçün dayanmağa başlayır. Bu həqiqəti görə bilmək üçün elm adamı olmağa belə ehtiyac yoxdur. Bu sadə bir müşahidə belə hər insan tərəfindən başa düşülə bilər. Lakin təkamülçü elm adamları bütün həyati funksiyaları dayanan bir canlının, vaxt keçdikcə yeni bir qidalanma metodu meydana gətirib, bunu tətbiq etməsini gözləyirlər. Üstəlik belə bir sistemi meydana gətirməyə "qərar verib", sonra da bunu öz strukturunda "hazırlamağa başladığına" inana bilirlər. Təkamülçü elm adamları bir təcrübə aparıb bu vəziyyətin reallaşmasını gözləsələr, qarşılaşacaqları mənzərə çox aydındır: Bakteriyaların hər biri qısa bir müddət ərzində öləcək.
Bakteriyaların öz qidasını əmələ gətirməsini gözləyən təkamülçü elm adamlarının digər bir problemi də bu əməliyyatın çətinliyidir. Əvvəlki hissələrdə fotosintez əməliyyatının reallaşdırıla bilməsi üçün çox mürəkkəb strukturlara ehtiyac olduğunu vurğulamışdıq. Həqiqətən də fotosintez əməliyyatı yer üzündə bilinən ən mürəkkəb əməliyyat olma xüsusiyyətinə malikdir. Ümumiyyətlə işləyişi ancaq indiki vaxtda qismən həll edilə bilmiş olan fotosintezin, bir çox mərhələsi bəşəriyyət üçün hələ də bir sirr olaraq qalır.
Məhz təkamülçü elm adamlarının ölmək üzrə olan bir bakteriyadan gözlədikləri şey, hələ ən inkişaf etmiş texnologiya əsasında yaradılan reaktorlarda belə süni şəkildə reallaşdırıla bilməyən bu əməliyyatı, bakteriyaların öz-özlərinə kəşf etmələridir.
Fotosintez kimi olduqca mürəkkəb bir hadisənin təkamüllə öz-özünə meydana gəlməsinin qeyri-mümkünlüyü haqqındakı ən gözlənilməz etiraflardan birini yenə prof. Əli Dəmirsoy etmişdir:
Fotosintez olduqca mürəkkəb bir hadisədir və bir hüceyrənin içərisindəki orqanoidlərdən meydana gəlməsi qeyri-mümkün kimi görünür. Çünki bütün mərhələlərin eyni anda meydana gəlməsi qeyri-mümkündür, tək-tək meydana gəlməsi isə mənasızdır.(101)
Bu mövzuda etirafla çıxış edən başqa bir təkamülçü də Hoimar Von Ditfurthtur. Ditfurth “Dinozavrların səssiz gecəsi” adlı kitabında fotosintezin sonradan öyrənilməyəcək bir əməliyyat olduğunu belə qəbul edir:
Heç bir hüceyrə bioloji bir funksiyanı sözün həqiqi mənasında "öyrənmə" imkanına sahib deyil. Bir hüceyrənin tənəffüs ya da fotosintez etmə kimi bir funksiyanı yarandığı vaxtda yerinə yetirə biləcək bir mövqedə olmayıb, həyatının sonrakı anlarında bunu yerinə yetirə biləcək mövqeyə gəlməsi, bu funksiyanı təmin edəcək bacarığı əldə etməsi məntiqsizdir.(102)
Xəyali təkamül ssenarisinə görə yosunların quru bitkilərinin əcdadı olduğu və bunların ilk dəfə 450 milyon il bundan əvvəl Paleozoy erasında təkamül keçirdikləri irəli sürülür. Lakin yenə son illərdə tapılan qalıqlar təkamülçülərin yazdıqları bütün ssenarini, çəkdikləri təkamül ağaclarını yerlə bir etmişdir.
Resimde görülen yeşil algler, tek hücreli ya da çok sayıda hücreye sahip olan ve fotosentez yapabilen organizmalardır. |
1980-ci ildə Avstraliyanın qərbində 3,4-3,1 milyard yaşında qalıqlaşmış rif qalıqları tapılmışdır.(103) Bunlar mavi-yaşıl yosunlardan və bakteriyanı xatırladan orqanizmlərdən əmələ gəlmişdirlər. Bu fikir təkamülçüləri daha böyük bir xaosa sürüklədi. Çünki xəyali təkamül ağacları da yıxılmışdı. Bu ağaca görə yosunlar da 410 milyon il bundan əvvəl Paleozoy erasında ortaya çıxmalıydılar. Bu mövzuda başqa bir maraqlı məqam da, tapılan ən qədim yosun qalıqlarının eynilə bugünkü mürəkkəb yosun strukturlarına sahib olmalarıdır. Bu mövzuda tədqiqat aparan elm adamları vəziyyəti belə ifadə etmişlər:
Daha da maraqlısı göy-yaşıl yosun ilə müasir göy-yaşıl yosunun demək olar ki, bir-birlərinə bənzər olduqlarının aşkara çıxarılmasıdır.(104)
Bu günə qədər tapılan ən qədim qalıqlar nüvəsiz yosun növünə aid minerallar arasındakı qalıqlaşmış cisimlərdir və bunların üç milyard ildən daha uzun bir keçmişi vardır. Nə qədər ibtidai olurlarsa olsunlar, bunlar belə olduqca mürəkkəb və məharətlə təşkil edilmiş həyat formalarını təmsil edirlər.(105)
Əlbəttə ki, bu məqamda ağla təkamülçülərə veriləcək bu sual gəlir:
100-150 milyon kimi bir müddətdə saysız növdəki quru bitkisinin yosunlardan törədiyini iddia edən təkamül nəzəriyyəsi, demək olar ki, 1 milyard il əvvəlki yosunlarla bugünkü yosunların tamamilə eyni quruluşda olmalarını necə açıqlayır?
Təkamül nəzəriyyəsi müdafiəçiləri bu və bunun kimi bir çox sualı görməzlikdən gəlir və həqiqətdən qaçmağa çalışırlar.
Yosunların təkamülü hekayəsinin başqa bir düyün nöqtəsi də, prokariot yosunlarınmı təkamül yolu ilə eukariot yosunlardan meydana gəldiyi yoxsa eukariot yosunlarınmı təkamül yolu ilə prokariot yosunlardan meydana gəldiyidir. Bu barədə təkamülçülər arasında bir fikir ayrılığı vardır. Yosunun hansı cinsə aid olduğuna qərar verə bilmirlər. Bu məqamda əvvəlcə hüceyrə növlərini ümumi şəkildə öyrənməkdə fayda vardır.
Prokariot hüceyrələr bakteriyaya bənzər, içlərində orqanoid olmayan hüceyrələrdir. Eukariot hüceyrələr isə bitki və heyvan hüceyrələri olub, prokariotlardan daha mürəkkəb quruluşlu hüceyrələrdir. Təkamül nəzəriyyəsi ilk vaxtlar eukariot hüceyrənin prokariot hüceyrədən təkamül keçirərək əmələ gəldiyini iddia edirdi. Lakin belə bir şeyin qeyri-mümkün olduğu başa düşüldükdən sonra, təkamülçülər bu dəfə də fikir dəyişdirərək tərsini müdafiə etməyə çalışdılar. Lakin bu iddiaları da bir fərziyyədən kənara çıxa bilmədi. Robert Shapiro bir təkamülçü olmasına baxmayaraq, təkamülçülərin bu mövzudakı fikir ayrılığını belə etiraf edir:
Prokariot yosunundan eukariot yosununa keçid olduqca çox sorğulandı, çünki keçid o qədər qarışıqlıq dolu və o qədər ziddiyətliydi ki, bir çox müasir bioloq bu mövzuyla maraqlanmadı və sonradan tamamilə imtina etdilər. Ziddiyyətlər o qədər artdı ki, bəzi tədqiqatçılar daha sonra eukariotların prokariotlardan deyil, əksinə prokariotların eukariotlardan təkamül keçirdiyini iddia etdilər. Qalıqlar isə daha açıq deyildi. Prokariot qalıqlarının Kembridən əvvəlki dövrə aid süxurlarda mövcud olduğu məlum idi, amma onların mənşəyi ilə əlaqədar zaman ya da şərtləri bilmirik.(106)
1. Hücre duvarı | 4. Sitoplazma | 7. Lizozom | 10. Golgi kompleksi |
Evrimciler önce üstte görülen basit yapılı prokaryot hücrenin evrimleşmesiyle altta görülen kompleks yapılı ökaryot hücrenin ortaya çıktığını ve canlıların oluştuğunu iddia etmişlerdir. Bu iddialarının gerçekleşmesinin imkansız olduğunu anladıklarında ise bu sefer işlemin tam tersinin gerçekleştiğini savunmaya başlamışlardır. |
Ssenarinin sonrakı hissələrinə görə, su yosunları dənizlərdə baş verən qabarma və çəkilmələr nəticəsində dəniz sahillərinə yapışırlar və bir müddət sonra quru bitkilərinə çevrilərək sahillərdən daxilə doğru hərəkət edirlər. Görəsən təkamülçülərin bu xəyali fərziyyəsi həqiqətə nə qədər yaxındır? Gəlin birlikdə araşdıraq.
Su yosunlarının quruya keçdikləri təqdirdə yaşamalarını qeyri-mümkün edəcək çox sayda faktor vardır. Bunlardan ən əhəmiyyətlilərinə qısa bir şəkildə nəzər salaq.
Suda yaşayan bir bitkinin quruda yaşaya bilməsi üçün əvvəlcə onun səthi yüksək miqdardakı su itkisindən qorunmalıdır. Əks təqdirdə bitki quruyacaqdır. Sahil bitkiləri qurumaqdan qorunmaq üçün xüsusi sistemlərlə təchiz edilmişlər. Bu sistemlərdə çox əhəmiyyətli incəliklər vardır. Məsələn, bu qoruma elə reallaşmalıdır ki, oksigen və karbondioksid kimi əhəmiyyətli qazlar heç bir maneə ilə üzləşmədən bitkinin içinə daxil olub, çölə çıxa bilməlidir, həmçinin buxarlanmanın da qarşısı alınmalıdır. Belə həssas bir sistemin təsadüfən əmələ gəlmə ehtimalı yoxdur və bu qeyri-mümkündür. Əgər bitkidə belə bir sistem yoxdursa, bitkinin bu sistemin inkişafını gözləyəcək milyonlarla il vaxtı da yoxdur. Belə bir vəziyyətdə bitki bir müddət sonra quruyar və ölər. Qaldı ki, bu çox xüsusi sistemlər, milyonlarla və milyardlarla il keçsə də təsadüfən əmələ gəlməyəcək qədər mürəkkəb sistemlərdir.
Su bitkiləri özlərinə lazım olan suyu və mineralları bilavasitə içində olduqları sudan alırlar. Bu səbəbdən də quruya çıxıb, yaşamağa çalışan bir su yosunu qidalanma problemiylə üzləşəcək. Bunu həll edərək həyatını davam etdirməsi isə qeyri-mümkündür.
SSu yosununun qurudakı qısa ömrü əsnasında çoxalma ehtimalı da ola bilməz. Çünki su yosunları hər cür fəaliyyətlərində olduğu kimi, çoxalma hüceyrələrini paylama əməliyyatında da sudan istifadə edərlər. Quruda çoxala bilmələri üçün quru bitkilərində olduğu kimi çox hüceyrəli çoxalma orqanlarına sahib olmalıdırlar. Qurudakı bitkilərin çoxalma hüceyrələri, özlərini qurumaqdan qoruyan hüceyrələrlə əhatələnmişdir. Quruda olduğunu görən bir su yosununda bu çoxalma orqanları olmadığı üçün öz çoxalma hüceyrələri quruma təhlükəsinə məruz qalacaqdır.
Quruya keçdiyi iddia edilən su yosunu oksigeni həmin vaxta qədər suda həll olmuş halda qəbul etmişdi. Təkamülçülərin iddiasına görə quruya keçdiyi vaxt oksigeni daha əvvəl heç bilmədiyi bir şəkildə, yəni, bilavasitə havadan almaq məcburiyyətində qalmışdır. Bilindiyi kimi normal şərtlər altında havadakı oksigen üzvi maddələrə dağıdıcı təsir göstərir. Quruda yaşayan canlılar bu təsirdən zərər görməmələrini təmin edəcək sistemlərə sahibdirlər. Su yosunu isə bir su bitkisidir, bundan ötrü də oksigenin mənfi təsirlərindən qorunmaq üçün lazımi fermentlərə sahib deyil. Buna görə də quruya keçdiyi anda oksigenin zərərli təsirindən xilas olması qeyri-mümkündür. Belə bir sistemin meydana gəlməsini gözləməsi kimi bir vəziyyət də qeyri-mümkündür. Quruya çıxan bir su yosunu vaxt ərzində quruyaraq məhv olacaq.
Təkamül nəzəriyyəsinin bu iddiaları müxtəlif cəhətlərdən də nəzərdən keçirildikdə məntiqi çatışmazlıqların olduğu görünəcəkdir. Məsələn, su yosunlarının yaşadıqları mühitləri düşünək. Təkamülçülər tərəfindən su yosunlarının tərk etdikləri iddia edilən sular, yosunların yaşamalarını təmin etmək üçün hədsiz imkanlar təqdim edirdi. Məsələn, sular onları ekstremal istilikdən qoruyub təcrid edir, onları ehtiyac duyduqları qeyri-üzvi minerallarla təmin edirdilər. Həmçinin də fotosintez yolu ilə günəş şüalarını udaraq, suda həll olmuş karbondioksiddən öz karbohidratlarını (şəkər və nişasta) hazırlamalarına imkan verirdi. Bir sözlə, su, su yosunlarının həm fiziki xüsusiyyətlərinə uyğun, həm də öz funksiyalarını yerinə yetirən sistemləri üçün olduqca ideal bir mühitdi. Yəni, su yosunlarının çox rahat bir şəkildə yaşadıqları suları tərk edib quruya keçmələrini tələb edəcək heç bir vəziyyət yox idi. Üstəlik yosunların ümumi quruluşları da quruda yaşamağa uyğun deyildi.
Bu vəziyyəti eynilə bir insanın, yer üzündə yaşaya bilmək üçün ideal bir mühitin olmasına baxmayaraq (tənəffüs, qidalanma, çoxalma, cazibə və s. bütün şərtlər) yer üzünü tərk edib kosmosdakı başqa bir planetdə yaşamasına bənzədə bilərik. İnsan ancaq müasir dünya şərtlərində yaşaya biləcək bir bədən quruluşuna sahibdir. Dünyanı tərk edib başqa bir planetə getdiyi vaxtdan etibarən həyatda qalması qeyri-mümkündür. Bunun reallaşması nə qədər qeyri-mümkündürsə eyni şəkildə su yosununun da suyu tərk edərək quruda yaşamağa başlaması bir o qədər qeyri-mümkündür.
Bu həqiqətlər qarşısında təkamülçülər klassik nəzəriyyələri olan, su yosunlarının özlərini quruda yaşamağa görə uyğunlaşdırdıqları fantaziyasını irəli sürəcəklər. Halbuki, çox aydındır ki, bir yosunun quruya keçmə kimi bir işə qərar verməsi, bunun üçün öz orqanizmində lazımi fizioloji dəyişikliklər aparması, sonra da quruya keçməsi normal bir ağla sahib hər kəsin nə qədər qeyri-mümkün və axmaq olduğunu asanlıqla görə biləcəyi bir fantaziyadır. Canlılar arasında ən üstün olan, ağıl, şüur, iradə sahibi olan insan belə, fərqli bir mühitdə yaşamasını təmin edəcək hər hansı bir dəyişikliyi öz bədənində apara bilməz. Məsələn, bir insanın havada uçmaq istədiyi vaxt, özündə qanad əmələ gətirməsi ya da suda yaşamaq istədiyində ağciyərlərini qəlsəməyə çevirməsi qeyri-mümkündür.
Burada bəhs olunan şey isə ağla, şüura, iradəyə, qərar vermə, mühakimə yürütmə, qiymətləndirmə qabiliyyətinə sahib olmayan, öz orqanizmində heç bir dəyişiklik ya da müdaxilə aparmağa gücü çatmayacaq bir "yosun"dur. Ancaq maraqlıdır ki, təkamülçülər öz nəzəriyyələrinə sadiq qalma uğrunda və alçalmaq bahasına olsa belə bir yosuna bütün bu xüsusiyyətləri aid etməklə məntiqsiz davranırlar.
Göründüyü kimi bir su yosununun quruya keçmə və quruda həyatını davam etdirmə ehtimalı yoxdur. İlk dəfə quruya çıxdığı vaxtda, quruda yaşayan bir bitki kimi, asanlıqla yaşaya bilmək üçün qüsursuz işləyən bir çox mexanizmə sahib olmalıdır. Bu mexanizmlərə sahib ola bilməsi üçün də, bu xüsusiyyətlər ən əvvəldən onun DNT-sində mövcud olmalıdır. XIX əsrin axırlarına yaxın tanınmış bioloq Qreqor Mendel apardığı tədqiqatlarda bitkiləri istifadə edərək canlılardakı irsiyyət qanunlarını öyrənmiş, bitkilərin və digər canlıların xüsusiyyətlərinin xromosomlar yoluyla yeni nəsillərə daşındığını göstərmişdir. Yəni, hər canlı növü öz xüsusiyyətlərini nəsildən nəslə keçdikcə DNT-sində qoruyur. Nəticədə ortaya çıxan həqiqət budur: Bir su bitkisinin nə qədər müddət keçirsə keçsin, şərtlər nə olursa olsun bir quru bitkisinə çevrilməsi qeyri-mümkündür.
Bitkilerin Hayali Soyağacı | |
1. Bitkilr | 7. Gnetofitler |
Təkamül ssenarisindəki son səhnəyə gəldikdə bura qədər saydığımız bütün qeyri-mümkünlüklər və məntiqsizliklərin görməzlikdən gəlindiyi xəyali bir təkamül ağacıyla qarşılaşarıq. Bitkilər təkamülçülər tərəfindən 29 sinfə ayrılmış və siniflər arasında da ata-nəvə əlaqələri yaradılmışdır. Hər bir sinfin başqa bir sinifdən təkamül keçirərək əmələ gəldiyi iddia edilir və bakteriyalar da bütün bu siniflərin ortaq əcdadıdır. Saysız növ, rəng və qoxudakı çiçəklər, ağaclar, meyvələr isə bu ağacın son budaqlarıdır. İşin çox maraqlı bir tərəfi də vardır. Demək olar ki, hər biologiya kitabında görəcəyiniz bu təkamül ağacının tək bir budağını belə təsdiqləyən bitki fosili ardıcıllığı yoxdur. Yer üzündəki bir çox canlı qruplarının mükəmməl qalıqları vardır, ancaq onların heç biri bir növdən digərinə keçid forması xüsusiyyətini daşımır. Hamısı öz içlərində xüsusi və orijinal şəkildə yaradılmış, tamam ayrı növlərdir və bir-birləri arasında hər hansı bir təkamül əlaqəsi də yoxdur. Təkamülçülər bu mövzudakı problemlərini belə dilə gətirərlər:
Daniel Axelrod “evolution of the psikophyte paleoflora, 13 evolution 264-274” (1959-cu il) adlı kitabında,
İlk dövrlərə aid quru bitkiləri üçün, təkamül ağacları böyük miqyasda yeniləmə tələb edir.(107)
Chester A. Arnold Miçiqan Universitetində qalıq bitkilər üzərində tədqiqatlar aparan bir botanika professoruydu. “Paleobotanikaya giriş” kitabının 334-cü səhifəsində;
Təkamülçü botaniklər təkcə çiçəklənən bitkilərin gözlənilməyən inkişafını açıqlamaqda bir problemlə üzləşmirlər, eyni zamanda bu bitkilərin mənşəyi də bir sirrdir.(108)
Digər bir təkamülçü olan Ranganathan, “B.G. Origins?” adlı kitabında,
Nə keçmiş qalıq qeydlərində təkamülü sübut edəcək ara-keçid formasına, nə orqanları yarımçıq meydana gəlmiş hər hansı bir heyvan və ya bitkiyə, nə də indiki vaxtda təkamülün hələ də davam etdiyinə işarə edən yarımçıq inkişaf etmiş bir heyvana və ya bitkiyə rast gəlinməmişdir.(109)
Chester A. Arnoldın, yuxarıda adı çəkilən kitabında belə bir ifadəsi yer alır:
İndiyə qədər heç bir müasir bitkinin başlanğıcından bu günə qədər olan təkamüllü qohumluq tarixini seyr etmə imkanımız olmadı.(110)
Daniel Axelrod “the evolution of flowering plants, in the evolution life” adlı kitabında;
“Angiospermae”lərin, yəni, çiçəkli bitkilərin yaranmasına səbəb olan ibtidai qrupa qalıq qeydlərində hələ də rast gəlinməmişdir və yaşayan heç bir angiospermae diqqətləri belə bir əlaqəyə çəkməmişdir.(111)
20 sentyabr 1975-ci ildə “Science News” jurnalında dərc olunan bir məqalədə (ancient alga fossil most complex yet) təkamülçülərin müasir yosun olaraq xarakterizə etdikləri dövrümüzdəki nümunələri ilə milyardlarla il bundan əvvəl yaşamış olan yosunlar arasında demək olar ki, heç bir fərqin olmadığı belə ifadə edilir:
3,4 milyard il bundan əvvələ aid göy-yaşıl yosun və bakteriya qalıqlarının hər ikisi də Cənubi Afrikadakı qayalarda tapılmışdır. Daha da maraqlısı göy-yaşıl yosun ilə müasir göy-yaşıl yosunun demək olar ki, bir-birləri ilə eyni olduqlarının aşkarlanmasıdır.(112)
Yuxarıda mövzu ilə əlaqədar mütəxəssislərin ağızlarından çıxan sözlərin hamısı eyni mesajı verir: Yarımçıq əmələ gəlmiş orqanlara, sistemlərə malik heç bir ibtidai bitki qalığı yoxdur, bir bitkinin başqa bir bitkinin əcdadı olduğuna dair əldə heç bir dəlil yoxdur. Bu səbəbdən də çəkilən təkamül ağacları tamamilə xəyal gücünün məhsuludur və heç bir elmi tərəfi yoxdur. Əgər əldəki bitki qalıqları qərəzsiz bir şəkildə qiymətləndirilsə, yaradılış həqiqəti açıq-aşkar şəkildə görünər. Məhz bu vəziyyəti etiraf edən Kembric Universitetindən təkamülçü prof. Dr. Edred Cornernin sözləri belədir:
"...Bitki qalıqları hələ də ön mühakiməsiz şəkildə xüsusi bir yaradılışın lehinə çıxır. Bitki qalıqları xüsusi bir yaradılışın olduğunu göstərir. Bir orxideyanın, bir su mərciməyinin və bir palmanın eyni əcdaddan gəlmələrinə inanırsınızmı? Üstəlik bu ehtimal üçün hər hansı bir dəliliniz olmadığı bir halda. Təkamülçülər bir cavab vermək üçün hazırlanmalıdır, amma mənim fikrimcə bir çox müzakirə heç başlamadan bitəcək".(113)
Təkamülçü olmasına baxmayaraq, Edred Cornerin də etiraf etməkdən qaça bilmədiyi həqiqət əslində çox aydındır. Əlbəttə ki, tək bir bitkidən saysız növdəki bitkilərin əmələ gəlməsi qeyri-mümkündür. Bitkilərin hər biri öz növünə aid fərqli xüsusiyyətlərə sahibdir. Rəngləri, dadları, formaları, çoxalma formaları bir-birindən fərqlidir. Bu fərqlərlə yanaşı dünyanın harasına gedirsinizsə gedin eyni növdəki bitkilərin eyni xüsusiyyətlərə sahib olduqlarını görərsiniz. Qarpız hər yerdə qarpızdır, rəngi, ləzzəti, qoxusu həmişə eynidir. Gül, çiyələk, qərənfil, çinar, cökə, banan, ananas, orxideya, bir sözlə, bütün bitkilər dünyanın hansı yerində bitməsindən asılı olmayaraq, eyni xüsusiyyətlərə sahibdir. Dünyadakı bütün yarpaqlar fotosintez edə biləcəkləri mexanizmlərə sahibdirlər. Dünyanın hər bir yerində bitən bitkilərdə bənzərsiz bir daşıma sistemləri mövcuddur. Bu mexanizmlərin təkamülçülərin iddia etdikləri kimi, təsadüfən əmələ gəlməsi isə qeyri-mümkündür. Bu vəziyyət nəzərə alındıqda təkamülçülərin iddia etdikləri kimi dünyanın hər yerində eyni təsadüfün öz təsirini göstərdiyini söyləmək tamamilə ağılsız və elmə zidd bir şeydir. Bütün bunların bizə göstərdiyi tək bir nəticə vardır. Bütün canlılar kimi bitkilər də yaradılmışdır. İlk yarandıqları vaxtdan etibarən bütün mexanizmləri əskiksiz olaraq mövcuddur. Təkamülçülərin iddialarında istifadə etdikləri "zamanla inkişaf, təsadüflərdən asılı olan dəyişmələr, ehtiyaclar nəticəsində baş verən adaptasiyalar" kimi terminlər yalnız təkamülçülərin yanılmalarını izah edən faktlardır. Bunun xaricində elmi bir mənaları da yoxdur.
Psilophyton |
Günümüzden 395-360 milyon yıl önce yaşamış olan bu bitkinin yaprakları yoktur. Fosilinde de görüldüğü gibi dalları tekrar yan dallara ayrılan çok damarlı bir bitkidir. Psilophyton bitkisinin fosili Devonian Dönemine aittir.115 |
Bu dövrə aid olan bitki qalıqlarına baxdığımızda dövrümüzdəki bitkilərdə olan bir çox xüsusiyyəti daşıdıqlarını görərik. Məsələn, stoma, kutikula, rizoid və sporangilər bu bitkilərdə olan strukturlardan bir neçəsidir.(114) Bir quru bitkisi quruda yaşaya bilmək üçün mütləq qurumaq təhlükəsindən qorunmalıdır. Kutikulalar bitkiləri qurumaqdan qoruyan, gövdə-budaq və yarpaqları örtən muma bənzər strukturlardır. Əgər bitki qurumağın qarşısını alacaq kutikula maddəsinə sahib deyilsə, təkamülçülərin iddia etdikləri kimi kutikulanın əmələ gəlməsini gözləyəcək vaxtı da yoxdur. Kutikula vardırsa bitki yaşayar, yoxdursa quruyar və ölər. Məhz fərq bu qədər aydındır. Bitkilərin sahib olduqları bütün strukturlar eynilə kutikulalar kimi bitki üçün olduqca həyati əhəmiyyətə malikdir. Bir bitki yaşaya bilmək və çoxala bilmək üçün eynilə bugünkü kimi qüsursuz işləyən sistemlərə sahib olmalıdır. Bu mənada tapılmış olan bütün bitki qalıqları da bitkilərin yer üzündə ilk yarandıqları andan etibarən eyni qüsursuz strukturlara sahib olduqlarını təsdiqləyir.
Lepidodendron |
Lepidodendron günümüzden 345-270 milyon yıl önce yaşamış bir bitkidir. Fosilin büyütülmüş resminde de görüldüğü gibi Lepidodendron ağacının fosilleşmiş olan gövdesinin yüzeyinde, yapraklarının bağlanmış olduğu yerlerin izleri çok belirgindir. Hatta damarlı demetin gövdeden, yaprağın sapına geçmiş olduğu yerlerde elmas şeklindeki yaprak izlerinin merkezleri de rahatlıkla görülmektedir.116 |
Senftenbergia |
Bu bitkinin özelliği bileşik yapraklarının tekrar tekrar bölünmesinden oluşan yapraklara sahip olmasıdır. Yandaki resimde fosili görülen Senftenbergia plumosa türü ise Almanya Karbonifer Dönemi’ne (300 milyon yıl önce) ait bir bitkidir.117 |
Karbon dövrünün ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti bu dövrdə yaşayan xeyli bitki növünə aid qalığın tapılmasıdır. Bu dövrə aid olan qalıqların bu gün yaşayan bitki növlərindən heç bir fərqi yoxdur. Fosil qeydlərində qəfildən ortaya çıxan bu müxtəliflik təkamülçüləri yenidən çıxılmaz vəziyyətə salmışdır. Çünki birdən-birə hər biri çox mükəmməl sistemlərə sahib bitki növləri meydana gəlmişdir. Təkamülçülər bu çıxılmaz vəziyyətdən xilas olmağın yolunu təkamülü xatırladan bir ad qoymaqda görmüşlər və hadisəni "təkamüllü partlayış" kimi dəyərləndirmişlər. Əlbəttə ki, bu vəziyyəti təkamüllü partlayış olaraq adlandırmaq, təkamülçülər baxımından heç bir problemi həll etmir. Hətta bu problem təkamül nəzəriyyəsinin banisi olan Çarlz Darvinin təəccüblənməsinə səbəb olmuş və Darvin bunu belə etiraf etmişdi:
Mənə bitki aləminin tarixində ali bitkilərin açıq şəkildə birdəfəyə və birdən-birə əmələ gəlmələrindən daha təəccüblü gələn bir hadisə yoxdur.(118)
Bütün bu bitki qalıqlarında da göründüyü kimi, dövrümüzdəki bitkilərlə yüz milyonlarla il bundan əvvəl mövcud olan bitkilər arasında forma və quruluş etibarilə heç bir fərq yoxdur. Bitkilər milyonlarla il əvvəl də eynilə bugünkü kimi fotosintez edirdilər. Betonları çatladacaq qədər güclü hidravlik sistemlərə, torpaqdan sorulan suyu metrlərlə yuxarıya qaldıracaq nasoslara, canlıların qidasını hazırlayan kimyəvi fabriklərə sahibdilər. Bitkilər yüz milyonlarla il bundan əvvəl yaradılmışlar. Onları yaradan aləmlərin Rəbbi olan Allah, bu gün də onları yaratmağa davam edir. Müasir texnologiyanın təmin etmiş olduğu ən inkişaf etmiş imkanlardan istifadə edərək, bitkilərdəki bu yaradılış möcüzələrini başa düşməyə çalışan bəşəriyyət üçün, tək bir növ bitkini belə yoxdan yaratmaq qeyri-mümkündür. Allah bu həqiqətə Nəml surəsində belə diqqət çəkir.
(Onlar mı) Yoxsa, göyləri və yeri yaradan, sizin üçün göydən su endirənmi? Belə ki, onunla (o suyla) könül oxşayan bağçalar saldıq. Halbuki siz onların ağaclarını böyüdə bilməzdiniz. Allahla yanaşı başqa bir məbudmu? Xeyr, onlar azğınlıqlarına davam edən bir qövümdür. (Nəml surəsi, 60)
Sphenopteris |
Sphenopterid bitkisi kompleks yapılı bir bitkidir. Dış görünüş olarak günümüz bitkilerinden hiçbir farkı olmayan bu bitkinin fosilinde yaprakları çok net görülmektedir. Resimdeki S. elegans türü Almanya Karbonifer Dönemi’ndendir. (300 milyon yıl önce)119 |
Neuropteris |
Bu fosilde ise Neuropteris türü ağacın yaprakları görülmektedir. Neuropteris, Üst Karbonifer Dönemi’nde ( 280 milyon yıl önce ) yaşamış olan bir bitkidir. Avrupa ve Kuzey Amerika’da çok yaygındır. Resimdeki örnek N.gigantea türüne aittir. Illinois, Mazon Creek’teki Pennsylvanian fosil katmanlarında bulunmuştur.120 |
Annularia |
Calamitaceae’in yapraklarının fosil kalıntıları. Yapraklar oval ya da mızrak biçimindedir. Bu tür Amerika, Kanada, Çin ve Avrupa’da, Carboniferous dö- neminde oldukça yaygındı. Ay- nı zamanda Sovyetler Birliği ve Çin’de Permian Dönemi, Pata- gonia’da Üst Paleozoic Döne- mi’nde yaygındı. Resimdeki Italyan Karbonifer Dönemi’ne ait bir fosildir.121 |
Baragwanathia |
Baragwanathia en eski damarlı kara bitkisidir. İletken dokuları ve sporları vardır. Bunlar onu günümüz bitkilerinden farksız yapan özellikleridir.Yaprakları olan dallar 28 cm uzunluğundadır. Bu dalların genişliği 1-2 cm dir. Ana eksen, daha sonra kendileri de ayrılacak olan iki yan dala ayrılır. B.Longifolia türü (resimde görülen) Avustralya, Victoria’da bulunmuştur. 400 milyon yıllık bir bitkidir. Üst Silurian Dönemi’ne aittir.122 |
Zamites |
Bu tür, eğrelti otlarının fosil kalıntılarını belirtmek için kullanılır. Çok farklı görüntüsü olan bu yapraklar, sapının iki tarafında tüyler bulunan türdendir. Günümüz eğrelti otları ile karşılaştırıldığında yapı olarak hiçbir farkı olmadığı görülmektedir. Resimdeki örnek Lombardy, Osteno’da Alt Jurassic (190 milyon yıl önce ) Dönemi’ne aittir.123 |
Calamites |
Kimi zaman 20 metreye kadar uzayabildiği tahmin edilen bu bitki Orta Karbonifer-Üst Karbonifer dönemlerinde (300-250 milyon yıl önce) oldukça yaygın olan bir türdür.124 |
Arokarya Kozalağı |
Dönem: Kretase dönemi |
Milyonlarca yıl öncesine ait yaşayan fosiller, canlıların evrimleşmediğini, evrim teorisinin delilsiz ve tamamen geçersiz bir teori olduğunu gözler önüne sermektedir. Canlılar, tüm kompleks donanımları ve türlerine has özellikleri ile milyonlarca yıl önce de, şimdi olduğu gibi Allah'ın yarattığı birer mucizedirler. |
Sumak Yaprağı |
Dönem: Eosen dönemi |
Kozalaklı Bitki |
Dönem: Kretase dönemi |
Akkavak Yaprağı |
Dönem: Eosen dönemi |
Fosil kayıtlarında yüzlerce bitki türü bir- denbire, sahip oldukları tüm özelliklerle aniden ortaya çıkmaktadır. Ve bu durum evrimcilerin asla açıklayamadıkları, onlar açısından çok büyük bir problemdir. Hatta evrim teorisinin kurucusu olan Charles Darwin'i bu problem hayretler içinde bırak- mış ve Darwin bu düşüncesini şöyle itiraf etmiştir: Bitki aleminin tarihinde yüksek seviyeli bitkilerin açıkça aniden ve birdenbire gelişimleri kadar bana daha olağanüstü gelen bir olay yoktur. Bütün bu bitki fosillerinde de görüldüğü gibi, günümüz bitkileriyle yüz mil- yonlarca yıl önce yaşamış olan bitkiler arasında şekil ve yapı olarak hiçbir fark yoktur. (F. Darwin, The Life and Letters of Charles Darwin, 1887, s. 248) |
85. W.R. Bird, The Origin of Species, Revisited, Nashville:Thomas Nelson Co. 1991, səh.298-299
86. Alexander I. Oparin, Origin Of Life, (1936) New York, Dover Publications, 1953, səh.196
87. Mahlon B. Hoagland, Hayatın Kökleri, Tübitak yayınları, 8.Basım, səh.25
88. Prof. Dr. Ali Demirsoy, Kalıtım ve Evrim, Ankara, Meteksan Yayınları, səh.79
89. Prof.Dr. İlhami Kiziroğlu, Genel Biyoloji, Desen Yayınları, səh.22
90. Biology-The Science of Life, səh.283
91. Darnell, Implications of RNA-RNA Splicing in Evolution of Eukaryotic Cells, 202 Science 1257 (1978)
92. Prof. Dr. Ali Demirsoy, Kalıtım ve Evrim, Meteksan Yayınları, Ankara, səh.79
93. Book Review of Symbiosis in Cell Evolution, 18 Biological J.Linnean Soc. 77,78,79 (1982)
94. D.Loyd, The Mitochondria of Microorganisms, səh.476 (1974)
95. Gray & Doolittle, Has the Endosymbiant Hypothesis Been Proven? səh.46, Microbilological Rev.1,30(1982) "Alıntı
96. Biology-The Science of Life, səh.94, Wallace-Sanders-Ferl, 4th Edition, Harper Collins College Publishers / Invitation to Biology, səh.253, Curtis-Barnes, Worth Publishers Inc.
97. Mahlon B. Hoagland, Hayatın Kökleri, TÜBİTAK 12.Basım, May 1998, səh. 153
98. Whitfield, Book Review of Symbiosis in Cell Evolution, 18 Biological J.Linnean Soc. 77-79 (1982)
99. Milani, Bradshaw, Biological Science, A molecular Approach, D.C.Heath and Company, Toronto, səh.158
100. David Attenborough, Life on Earth, Princeton University Press, Princeton, New Jersey, 1981, səh.20
101. Prof. Dr. Ali Demirsoy, Kalıtım ve Evrim, Ankara, Meteksan Yayınları, 1984, səh.8
102. Hoimar Von Ditfurth, Dinozorların Sessiz Gecesi 2, Alan Yayıncılık, Noyabr 1996, İstanbul, Çev: Veysel Atayman, səh.60-61
103. www.faithmc.org.sg/html/creation/htm
104. "Ancient Alga Fossil Most Complex Yet", Science News, vol. 108 (20 Sentyabr 1975), səh. 181
105. Hoimar Von Ditfurth, Dinozorların Sessiz Gecesi 1, Alan Yayıncılık, Noyabr 1996, İstanbul, Çev: Veysel Atayman, səh.199
106. R.Shapiro, Origins: A Skeptic’s Guide to the Creation of Life on Earth, səh.90-91 (1986)
107. Daniel Axelrod, Evolution of the Psikophyte Paleoflora, 13 Evolution 264-274 (1959)
108. Chester A Arnold, Paleobotaniğe Giriş (New York) Mc Graw-Hill, 1947, səh.334
109. Ranganathan, B.G. Origins?, Carlisle, PA: The Banner of Truth Trust, 1988. səh.20
110. Chester A. Arnold, Paleobotaniğe Giriş, New York: Mc Grow-Hill,1947, səh.7
111. Daniel Axelrod, The Evolution of Flowering Plants, in The Evolution Life, səh.264-274 (1959)
112. "Ancient Alga Fossil Most Complex Yet" / Çok Eski Alg Fosili Hala En Kompleksi, Science News, vol. 108 (20 Sentyabr 1975), səh. 181
113. E. J. H Corner, Evrim, Çağdaş Botanik Düşünce, Macleod ve L S Copley (Chicago, Quadrangle Kitaplar, 1961)
114. Malcolm Wilkins, Plantwatching, New York, Facts on File Publications, 1988, səh. 25-26
115. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.3
116. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.6 ve Malcolm Wilkins, Plantwatching, New York, Facts on File Publications, səh.26
117. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.11
118. Francis Darwin, The Life and Letters of Charles Darwin, 1887, səh. 248
119. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.12
120. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.14
121. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.10
122. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.4
123. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.15
124. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.9
125. Ardvini, Teruzzi, Simon&Schuster’s, Guide to Fossils, New York, 1986, pic.no.16
126. Dr. Paul D. Taylor, Eyewitness Guides, Fossil, London, A Dorling Kindersley Book, 1994, səh.36
127. Dr. Paul D. Taylor, Eyewitness Guides, Fossil, London, A Dorling Kindersley Book, 1994, səh.38
128. Dr. Paul D. Taylor, Eyewitness Guides, Fossil, London, A Dorling Kindersley Book, 1994, səh.39
129. Dr. Paul D. Taylor, Eyewitness Guides, Fossil, London, A Dorling Kindersley Book, 1994, səh.39
130. Dr. Paul D. Taylor, Eyewitness Guides, Fossil, London, A Dorling Kindersley Book, 1994, səh.39