Bədiüzzaman Əsərlərində Özünün “Son Mücəddid” və “Mehdi” Olmadığını Dəlilləriylə Birlikdə Izah Etmişdir

Risalə-İ Nurun Gələcək Əsrlərə İşiq Tutan Bir Əsər Olmasi Bədiüzzamanin Son Mücəddid və Ya Mehdi Olduğunu Göstərən Bir Dəlil Deyildir; Bütün İslam Alimlərinin Əsərləri Gələcək Əsrləri Aydinlaşdirir

Böyük islam alimi Bədiüzzaman Səid Nursi Risalə-i Nur külliyyatında səhih hədislər vasitəsilə bildirilən hz. Mehdinin zühuru və islam əxlaqını bütün dünyaya hakim etməsi mövzusuna geniş yer vermişdir. Bədiüzzaman bu şərhlərində özünün Mehdi olmadığını da aydın şəkildə ifadə etmişdir. Mehdilik mövzusunda özünə hüsnü-zənn bəsləyən kəslərə “özünün hz. Mehdi olmadığını” (Emirdağ Lahikası, səh. 266), “hz. Mehdinin yalnız bir ağası, nümayəndəsi və qabaqcılı olduğunu” (Barla Lahikası, səh. 162), “Əsərləri və gördüyü işlərlə hz. Mehdiyə zəmin hazırladığını” (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 189), “Hz. Mehdinin özündən bir əsr sonra zühur edəcəyini” (Kastamonu Lahikası, səh. 57) ifadə edərək bu mövzuya aydınlıq gətirmişdir.

Ancaq Bədiüzzaman əsərlərində bu mövzunu heç bir şübhəyə yol verməyəcək şəkildə dəlilləriylə birlikdə izah etdiyi halda Bədiüzzamanın “...bu həqiqətdən aydın olur ki; sonrakı dövrdə zühur edəcək o mübarək şəxs Risalə-i Nuru bir proqramı olaraq yazıb-paylamaq yolu ilə yayacaq və tətbiq edəcəkdir. (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 9) sözləri istiqamətində “hz. Mehdinin Risalə-i Nuru özünə bir program etməsinin Bədiüzzamanın “son mücəddid” olduğunu göstərdiyi” şəklində bəzi səhv fikirlər irəli sürülür. Bədiüzzamanın “Risalə-i Nur bu əsri və gələcək əsrləri nurlandıracaq olan bir Quran möcüzəsidir”. (Tarihçe-i Hayat, səh. 463) sözləri də bu istiqamətdə səhv formalarda şərh edilmişdir; “Risalə-i Nurun gələcək əsrlərə yol göstərici xüsusiyyətdə olmasının Bədiüzzamanın Mehdi ola biləcəyinin işarəsi olduğu” dilə gətirilir. Halbuki “hz. Mehdinin öz vəzifələrini yerinə yetirərkən Risalə-i Nurdan istifadə etməsi Bədiüzzamanın ya da Risalə-i Nurun Mehdilik vəzifəsini boynuna götürmüş olduğunun bir dəlili deyildir”.

Bədiüzzamanın qələmə aldığı həm çox dərin bir Quran təfsiri, həm də materialist fəlsəfəni rədd edən və iman həqiqətlərini ən yaxşı şəkildə ortaya qoyan çox əhəmiyyətli bir əsər olan Risalə-i Nur külliyyatı yüzlərlə insanın iman etməsinə Allaha yaxınlaşmasına və doğru yolu görməsinə vəsilə olmuşdur. Bədiüzzaman səmimi və hikmətli üslubuyla axirət, tale, iman kimi bir çox mövzunu ülfət alçaldan və düşündürücü bir üslubla izah etmiş və bu yolla yaradılış həqiqətlərinin ağıllara və vicdanlara yerləşməsinə vəsilə olmuşdur. Bədiüzzaman Səid Nursinin əsərləri müsəlmanlara yol göstərici bu xüsusiyyətləriylə olduqca əhəmiyyətlidir.

Hz. Mehdi vəzifələrini yerinə yetirərkən haqq kitabımız olan Quran kərimi və Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in hədislərini özünə rəhbər edəcəkdir. Lakin bundan əlavə Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-dən etibarən gəlib-getmiş bütün böyük islam alimlərinin və bu günə qədər yaşamış olan mücəddidlərin əsərlərindən və fikirlərindən istifadə edəcəkdir. İmam Qəzalı İmam Rəbbani, Mövlana Xalid, İmam Suyuti, Bədiüzzaman Səid Nursi kimi böyük islam alimləri özlərindən sonra müsəlmanlara yol göstərici xüsusiyyətdə əhəmiyyətli əsərlər qoyub getmişlər. Hz. Mehdi Risalə-i Nur külliyyatında istifadə etdiyi kimi bu dəyərli mütəfəkkirlərin işlərindən də eyni şəkildə faydalanacaqdır. Bu əsərlərin hər biri Risalə-i Nur külliyyatı kimi sonrakı əsrlərdə müsəlmanlara işıq yolu tutacaq və yol göstərəcək əsərlərdir. Hz. Mehdi zühur etdiyində bütün bu əsərlərin əhəmiyyətini itirməsi üçün heç bir səbəb yoxdur. Əlbəttə ki, müsəlmanlığın əsasları haqqında dərin təfəkkür ehtiva edən bütün bu əsərlərdən istifadə olunmalıdır. Necə ki, “hz. Mehdinin İmam Qəzalının, İmam Rəbbaninin, ya da Mövlana Xalidin əsərlərindən istifadə etməsi bu islam alimlərinin son mücəddid və ya Mehdi olduqlarına dəlil deyilsə Risalə-i Nur külliyyatından istifadə etməsi də Bədiüzzamanın son mücəddid olduğunu göstərən bir dəlil deyildir”.

Hz. Mehdi olmaq fərqli, bir əsərin gələcək nəsillərə işıq yolu tutması, yol göstərməsi də tam fərqli bir mövzudur. Necə ki, hz. Mehdi vəzifələrini yerinə yetirərkən dünyadakı bütün elmi əsərlərdən; biologiya ya da fəlsəfə əsasında hazırlanmış işlərdən də faydalanacaq, yaxud da materializmin etibarsızlığını bəyan edərkən materialist fəlsəfənin əleyhinə yazılmış elmi işlərdən və ya darvinizm ilə əlaqədar əsərlərdən də istifadə edəcəkdir. Hz. Mehdinin bu elmi əsərlərdən faydalanması da hər hansı bir şeyin göstəricisi deyildir. Əhəmiyyətli olan hz. Mehdinin dünya səviyyəsində yerinə yetirəcəyi işlərdir.

Bir şəxsin hz. Mehdi ola bilməsindən danışmaq üçün bu şəxsin hər şeydən əvvəl Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in hədislərində bildirilən xüsusiyyətlərə uyğun gəlməsi və yerinə yetirəcəyi bildirilən vəzifələri yerinə yetirməsi lazımdır. Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in hədislərində və Bədiüzzaman kimi böyük İslam alimlərinin əsərlərində hz. Mehdi zühur etdiyində reallaşmış olması lazım olan bir çox əlamətin olduğu qeyd edilir. Hz. Mehdinin nəsli, fiziki xüsusiyyətləri, fəaliyyətləri yüzlərlə səhih hədislə bildirilmişdir. Hz. Mehdi zühur etdiyində bütün müsəlmanlar arasında İslam Birliyini yaradacaq, xristian dünyası ilə əməkdaşlıq edəcək, hz. İsa ilə görüşəcək və birlikdə namaz qılacaq, hz. İsa ilə birlikdə İslam əxlaqını bütün dünyaya hakim edəcəkdir. Bu xüsusiyyətlərə sahib olmayan və bu böyük vəzifələrin hamısını eyni anda yerinə yetirməmiş bir şəxsin hz. Mehdi olmasından danışmaq qeyri-mümkündür. Bədiüzzaman da yaşadığı əsrin qütbü olaraq çox böyük bir iman xidməti göstərmiş, ancaq bu vəzifələri yerinə yetirməmişdir. Buna görə də hz. Mehdi olmasından söhbət belə gedə bilməz. Necə ki, özü də əsərlərində bunu çox aydın bir şəkildə ifadə etmişdir.

Bədiüzzaman Risalə-İ Nurun Hz. Mehdinin “Birinci Vəzifəsinə Müəyyən İstiqamətlərdə Yalnizca Liderlik Etdiyini” İfadə Etmişdir; Hz. Mehdinin Bu Əsərlərdən İstifadə Etməsi Bədiüzzamanin Mehdi Olduğunun Bir Göstəricisi Deyildir

Qardaşlarımın ikinci səhvi: Fani və çürüməsi mümkün olan bir şəxsiyyəti BƏZİ İSTİQAMƏTLƏRİYLƏ BİRİNCİ VƏZİFƏDƏ LİDERLİK EDƏN nur tələbələrinin şəxsi mənəvisini təmsil edən o aciz qardaşına verməkdir. Halbuki bu iki səhv də Risalə-i Nurun həqiqi ixlasına və heç bir şeyə hətta mənəvi və axirəti vəzifəyə də alət olmamasına bir istiqamətdən zərər verdiyi kimi siyasət əhlini də vahiməyə salıb Risalə-i Nurun nəşr olunmasına, paylanmasına, eşitdirilməsinə də zərər gətirir. İndiki dövr şəxsi mənəvi dövrü olduğu üçün belə böyük və əbədi həqiqətlər fani, aciz və qüsur işləyə bilən şəxsiyyətlərə şamil edilə bilməz. Bədiüzzaman nur tələbələrinin mehdilik mövzusunda özünə hüsnü-zənn bəslədiklərini ancaq bunun “qarışdırmadan qaynaqlanan bir səhv olduğunu” dilə gətirir. Buna görə də öz şəxsi haqqında “belə deməyin, belə bir Mehdilik iddiası da etməyin” deyir. Bədiüzzaman özünə qarşı belə bir səhv hüsnü-zənn edilməsinin Mehdilik mövzusunda “səhv bir zənn”in meydana gəlməsinə və beləcə də iman əhlinin səhv istiqamətləndirilməsinə səbəb olacağını, nəticədə isə bu vəziyyətin müsəlmanların həqiqi hz. Mehdini dərk etmələrinə mane ola biləcəyini qeyd edir.

Əvvəlki sətirlərdə də izah edildiyi kimi hz. Mehdiyə birinci vəzifəsində liderlik edəcək olan bu işlər hz. Mehdinin faydalanacağı bir çox elmi əsərdən biri olacaqdır. Necə ki, İslam alimlərinin əsərlərindən, elmi və ya fəlsəfi işlərdən istifadə etməsi, bu işlərin Mehdilik vəzifəsini boynuna götürdüyünün bir dəlili deyilsə, “hz. Mehdinin Risalə-i Nuru özünə bir proqram etməsi və bunlardan faydalanması da bu əsərlərin Mehdilik vəzifəsini yerinə yetirdiyinin bir ifadəsi deyildir”.

Bədiüzzamanın Hansı Səbəbə Görə Mehdi Ola Bilməyəcəyini Yüzlərlə Səhifə Boyunca Dəlilləriylə Birlikdə İzah Etmiş Olması “Mən Mehdi Deyiləm” Sözlərini “Üsulu İlə” Demədiyini Aydın Şəkildə Bəyan Edir

Yaşadığı dövrdə ətrafındakı insanlar Bədiüzzamana hz. Mehdi olub-olmadığı istiqamətində suallar verdi. Bədiüzzaman özünə verilən bu suala “xeyr, mən Mehdi deyiləm” deyərək cavab vermiş, ancaq bundan əlavə yüzlərlə səhifə boyunca hansı səbəbə görə Mehdi ola bilməyəcəyini səbəbləriylə birlikdə sübut edərək izah etmişdir. Aydındır ki, əgər Bədiüzzaman Mehdi olsaydı yalnız “mən Mehdi deyiləm” deyərdi və beləliklə də söhbət bağlanardı. Əksini isbat etmək üçün yüzlərlə səhifə boyunca uzun-uzadı şərh etməyə heç bir şəkildə ehtiyac duymazdı. Onu belə təfərrüatlı bir şərh etməyə nə məcbur edə bilərdi?. Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in hədislərində hz. Mehdinin “mehdilik iddiası etməyəcəyi” ifadə edilmişdir. Ancaq belə bir şeyin gizlənməsi lazımdırsa bunun üçün yalnız tək bir cümlə ilə “mən Mehdi deyiləm” demək kifayətdir. Bu sözlər hansı səbəbə görə inandırıcı olmaz? Rədd etmək üçün uzun-uzadı yüzlərlə səhifə yalan deyilməsinə səbəb nədir? Necə ki, İmam Rəbbani, Mövlana Xalid kimi tarixən yaşamış olan bir çox İslam aliminə və mücəddidə hz. Mehdi olub-olmadıqlarını soruşulduğu vaxt bu kəslər də “mən Mehdi deyiləm” demişdir. Əsərlərində də Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in hədisləri istiqamətində Axırzamanda zühur edəcək olan hz. Mehdinin xüsusiyyətlərini təfərrüatlı olaraq izah etmişlər.

Ancaq hz. Mehdi zühur etdiyində ona da belə bir sual veriləcək və o “mən Mehdilik iddiası etmirəm” deyəcəkdir. Lakin yüzlərlə səhifə boyunca izah edib bunun əksini isbat etməyə də cəhd etməyəcəkdir. Hz. Mehdi seyid olacaq, lakin “mən seyid deyiləm hz. Mehdi bu xüsusiyyətlərə sahib olacaq, bu vəzifələri yerinə yetirəcək mən bu xüsusiyyətlərə sahib deyiləm” kimi izahlar da etməyəcəkdir.

Əgər bunu izah etmək üçün “mən hz. Mehdi deyiləm” deyilməsi kifayət deyildir və yüzlərlə səhifə yalan deyilməsi lazımdır” deyilirsə, bunun məntiqinin də izah edilməsi lazımdır. Bədiüzzamanın risalələrdəki “hz. Mehdinin özündən bir əsr sonra zühur edəcəyi, özünün hz. Mehdinin yalnız bir ağası, nümayəndəsi və qabaqcılı olduğu, gördüyü işlərlə hz. Mehdinin xidmətləri üçün zəmin hazırladığı, hz. Mehdinin üç böyük vəzifəsini eyni anda yerinə yetirməsiylə tanınacağını, özünün isə bunu reallaşdırmadığı” istiqamətindəki yüzlərlə səhifə boyunca izahlarının hamısının təkcə “mehdiliyini qəbul etməmək üçün ədəb-ərkanla deyilmiş sözlər” olduğunu iddia etmək də heç bir məntiqə sığmır. Bədiüzzaman kimi böyük bir İslam aliminin “sırf ədəb-ərkanla deyilmiş olması üçün” yüzlərlə səhifə boyunca bütün İslam ümmətini aldadacaq izahlara yer verməsi üstəlik də bütün bunları Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in səhih hədislərinə əsaslandırmasından heç bir şəkildə söhbət gedə bilməz. Bədiüzzamanın öz Mehdiliyini qəbul etməmək üçün yüzlərlə səhifə boyunca yalan danışdığını və müsəlmanları səhv məlumatlandırdığını iddia etmək aydındır ki, dərin bir Allah qorxusuna və güclü bir imana sahib belə dəyərli bir İslam aliminə qarşı atılmış çox böyük bir böhtan və iftira olar. Vəfatından illərlə vaxt keçdikdən sonra belə bir iddianın edilməsi isə, hər nə qədər yaxşılıq və Bədiüzzamana göstərilən sevgi adına da edilmiş olsa, bu vicdani olaraq heç bir şəkildə qəbul edilə bilməz. Buna görə də Bədiüzzamanın Mehdilik mövzusundakı həqiqi düşüncələrinin tam mənasıyla aydınlaşdırılmasında fayda vardır.

Bu kitabda yer verilən, Bədiüzzamanın əsərlərində yüzlərlə səhifə boyunca izah etdiyi Mehdilik mövzusuyla əlaqədar bütün izahları, Bədiüzzamanın hz. Mehdi olmadığını dəlilləriylə birlikdə bəyan edir. Bu həqiqətin başa düşülməsi üçün Bədiüzzamanın bu mövzuda verdiyi dəlillərdən bəzilərini qısaca belə sıralaya bilərik:

1. Bədiüzzaman “hz. Mehdinin seyid olacağını, özünün isə seyid deyil kürd olduğunu” (Emirdağ Lâhikası, səh. 266), (Tenvir, Şualar, səh. 365) (Münazarat, səh.84; Tarihçe-I Hayat, səh.228; Bediüzzaman Ve Talebelerinin Mahkeme Müdafaları, səh.18);

2. “Özünün hz. Mehdinin bir ağası, nümayəndəsi və qabaqcılı olduğunu” (Barla Lâhikası, səh. 162);

3. “Əsərləri və gördüyü işlər ilə hz. Mehdiyə zəmin hazırladığını” (Sikke-i Tasdik-i Gaybî, səh. 189);

4. “Hz. Mehdinin öz yaşadığı dövrdən bir əsr sonra zühur edəcəyini” (Kastamonu Lâhikası, səh. 57);

5. “Hz. Mehdi zühur etdiyində özünün vəfat etmiş olacağını” (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 172)

6.“Özünün və Risalə-i Nurun Mehdi olaraq zənn edilməsinin bir səhv və qarışdırma olduğunu” (Emirdağ Lahikası, səh. 266) izah edərək Mehdi olmadığını ifadə etmişdir.

7.“Hz. Mehdinin siyasət, səltənət və diyanət sahəsində üç böyük vəzifəni eyni anda yerinə yetirəcəyini” (Şualar, səh. 456), (Şualar, səh. 590), (Emirdağ Lahikası, səh. 259-260) ifadə etmişdir; ancaq özü bu üç vəzifəni eyni anda yerinə yetirməmişdir.

8."Hz. Mehdinin “materializm, ateizm və darvinizm kimi əsası Allahı inkar etmə üzərinə qurulmuş olan dinsiz cərəyanları “tam mənasıyla” təsirsiz hala gətirərək insanların imanını xilas edəcəyini" (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, s. 9), (Emirdağ Lahikası, səh. 259) ifadə etmişdir; ancaq bu dinsiz cərəyanların aradan qalxması Bədiüzzamanın yaşadığı dövrdə "tam mənasıyla" reallaşmamışdır.

9. “Hz. Mehdinin “Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in xəlifəsi və bütün müsəlmanların mənəvi lideri” ünvanını daşıyaraq islam əxlaqının əsaslarını yenidən dirçəldəcəyini” (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 9), izah etmişdir; ancaq özü bütün inananların mənəvi lideri xüsusiyyətinə sahib olmamışdır.

10. “Hz. Mehdinin bütün dünyaya sülh, ədalət və haqq gətirəcəyini və islam aləmi üzərindəki zülmü aradan qaldıracağını” (Emirdağ Lahikası, səh. 259), (Mektubat, səh. 411-412), (Mektubat, səh. 440), (Şualar, səh. 456) ifadə etmişdir; ancaq bu vəziyyət Bədiüzzamanın yaşadığı dövrdə reallaşmamışdır.

11. “Hz. Mehdinin “ən böyük mücəddid” xüsusiyyətinə sahib olacağını” (Tılsımlar Mecmuası, səh. 168) xəbər vermişdir; Ancaq Bədiüzzaman bu ünvana sahib olmamışdır.

12. “Hz. Mehdinin bütün məzhəbləri aradan qaldıracağını və “ən böyük müctəhid” (lazım gəldikdə ayələrdən hökm çıxardan böyük İslam alimi və lideri) olaraq fəaliyyət göstərəcəyini (Tılsımlar Mecmuası, səh. 168), (Mektubat, səh. 411-412) ifadə etmişdir; Ancaq Bədiüzzaman məzhəbləri aradan qaldırmamış və şafi məzhəbinə tabe olmuşdur. (Emirdağ Lahikası, səh. 38), (Büyük Tarihçe-i Hayat, səh.202), (Büyük Tarihçe-i Hayat, səh. 206) (Emirdağ Lahikası, səh.573)

13. “Hz. Mehdinin islam Birliyini təmin edəcəyini” (Emirdağ Lahikası, səh. 260) ifadə etmişdir; Ancaq Bədiüzzaman yaşadığı dövrdə bütün dünya müsəlmanlarını bir yerə toplayaraq İslam Birliyini yaratmamışdır.

14. “Hz. Mehdinin bütün İslam alimlərinin, Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in nəslindən gələn seyidlərin və bütün müsəlmanların dəstəyini alacağını” (Emirdağ Lahikası, səh. 260) izah etmişdir; Ancaq Bədiüzzaman yaşadığı dövrdə belə geniş bir seqmentin dəstəyini almamışdır.

15. “Hz. Mehdinin “üç böyük vəzifəsini” yerinə yetirərkən çox böyük bir maddi güc və hakimiyyət sahibi olacağını” (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 9) ifadə etmişdir; Ancaq Bədiüzzaman belə böyük bir maddi güc və hakimiyyət əldə etməmişdir.

16.“Hz. Mehdinin xristian dünyası ilə əməkdaşlıq edəcəyini” (Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 9) xəbər vermişdir; Ancaq Bədiüzzaman belə bir əməkdaşlığı reallaşdırmamışdır.

17. “Hz. Mehdinin hz. İsa ilə birlikdə namaz qılacaqlarını”(Şualar, səh. 493) ifadə etmişdir; Ancaq Bədiüzzaman yaşadığı müddət ərzində hz. İsa ilə birlikdə olmamış və onunla birlikdə namaz qılmamışdır.

18. “Hz. Mehdinin Quran əxlaqını bütün dünyaya hakim edəcəyini və bütün insanları doğru yola təşviq edəcəyini”(Sikke-i Tasdik-i Gaybi, səh. 9) (Mektubat, səh. 473) demişdir; ancaq İslam əxlaqının dünya hakimiyyəti də Bədiüzzaman yaşadığı dövrdə reallaşmamışdır.

19. “Hz. Mehdinin hz. İsa ilə birlikdə süfyaniyət və dəccaliyyətin fikir sistemini təsirsiz hala gətirəcəklərini” izah etmişdir; ancaq Bədiüzzaman hz. İsa ilə bir yerə gəlməmiş və bu fikri sistemləri təsirsiz hala gətirilməmişdir.

Bədiüzzamanin Sözləri Aydindir; Bütün Bunlarin “Batini Təfsir” Adi Altinda Müxtəlif Şəkildə Şərh Edilməsinin Lazim Olduğu Kimi Bir Məntiq Bədiüzzamanin İzahlariyla Ziddiyyət Təşkil Edir

Bir insanın hz. Mehdi olması barədə danışa bilmək üçün Bədiüzzamanın yuxarıda verilən sözlərindəki bütün xüsusiyyətlərin “tək bir şəxs” üzərində müşahidə edilməsi lazımdır. Bədiüzzaman həyatını islam əxlaqının təbliğinə həsr etmiş, bu istiqamətdə çox böyük və şərəfli bir mübarizə aparmışdır. Ancaq hz. Mehdinin bu xüsusiyyətlərinə sahib olmamış, dünya səviyyəsində yerinə yetirəcəyi vəzifələri yerinə yetirməmişdir.

Bədiüzzamanın sözləri və hz. Mehdiyə aid hələ reallaşmamış əlamətlər, Bədiüzzamanın Mehdi olmadığını aydın şəkildə bəyan edir. Lakin bu həqiqəti bəzən müxtəlif şəkillərdə şərh etməyə cəhd edirlər; Bədiüzzamanın sözlərinə həqiqi mənalarından kənar olan bəzi şərhlər də əlavə olunaraq fərqli düşüncələr əmələ gətirilə bilir. Hətta bu dünyagörüşü elə bir səviyyəyə çata bilər ki, Bədiüzzamana böyük bir sevgi və hörmət bəsləyən kəslər belə Bədiüzzamanın dediklərinin aydın ola bilməsi üçün “risalələrdəki sözlərinin kafi olmayacağını” iddia edər. Bu sözləri yalnız xüsusi sirlərə sahib olan, xüsusi təfsir gücü olan, xüsusi qabiliyyətlərə və hisslərə sahib olan bəzi xüsusi kəslərin “batini təfsir” etməklə başa düşə biləcəklərini müdafiə edirlər. Halbuki bu kimi iddialar, belə dəyərli bir mücəddidin qələmə aldığı risalələrin hamısını şübhəli hala gətirəcək olduqca təhlükəli müdaxilələrdir.

Bədiüzzamanın şəxsən özü əsərlərində dəfələrlə bu mövzunun əhəmiyyətini ifadə etmiş; Bu cür bir anlayışa qarşı olduğu istiqamətindəki fikirlərini bəyan etmişdir. Əgər risalələrdəki mətnlərin təfsirə ehtiyacı varsa, bunu yenə bu mətnlər üzərində ediləcək əlavə izahlarla mövcud olan izahların uyğun gələcəyini ifadə etmişdir. Bu sözlərindən birində “Bədiüzzaman belə bir təfsir anlayışından istifadə olunsa, bunun necə sui istifadəyə yol açacağını və bu yolla risalələrdə bəhs edilən həqiqətlərin necə əslindən uzaqlaşıb dəyişəcəyini” belə xatırlatmışdır:

Nurun mətninin izaha ehtiyacı olsa ediləcək bu izahların ya sətirin üstündə, ya da kənarda yazılması daha münasibdir. Çünki mətnin içərisinə girsə, çoxaldılan nüsxələr ayrı-ayrı olar və onları düzəltmək lazım gələr. Həm SUİ İSTİFADƏYƏ ŞƏRAİT YARANAR, HƏM DƏ QARŞI ÇIXANLAR BUNDAN istifadə edərlər. Həm hamı sənin kimi həqiqəti tədqiq edib tapan, təfərrüatlı olaraq tədqiq edən, ən kiçik gizli şeyləri belə görməyə çalışan olmaz, SƏHV MƏNA VERƏN BİR SÖZ ƏLAVƏ EDƏR, ƏHƏMİYYƏTLİ BİR HƏQİQƏTİ İTİRMƏYƏ SƏBƏB OLAR. Mən etdiyim düzəlişlərdə belə zərərli əlavələri çox gördüm... (Emirdağ Lâhikası Elyazma, səh. 661)

Yaşadığı əsrin mücəddidi olan belə mübarək bir şəxsin bütün dünya müsəlmanlarını yaxından maraqlandıran Mehdilik mövzusundakı əhəmiyyətli izahlarının da batini təfsir adı altında şərh edilməsi olduqca əhəmiyyətlidir. Belə bir dünyagörüşü risalələrin orijinal halından uzaqlaşmasına və müsəlmanların səhv məlumatlandırılmasına səbəb olacaqdır. Bu da Bədiüzzamanın hikmətli sözlərinin və dəyərli izahlarının lazım olduğu kimi təqdir edilməməsinə gətirib çıxaracaqdır.

Bədiüzzaman əsərlərində “Risalə-i Nurun hər bir kitabı bir Səiddir. Siz hansı kitaba baxsanız mənimlə qarşı-qarşıya görüşməkdən on dəfə çox faydalanar, həmçinin də həqiqi bir surətdə mənimlə görüşmüş olarsınız. Risalə-i Nur mənə heç bir ehtiyac saxlamır”. (Emirdağ Lahikası, səh. 159) şəklində bildirmişdir. Demək ki, risalələr hər hansı bir mövzuda Bədiüzzamanın bütün qənaətlərini ən açıq və doğru şəkildə əks etdirir. Mehdiyyət mövzusunda da Bədiüzzaman çox aydın izahlar etmiş “özünün və ya onun şəxsi mənəvisi olaraq Risalə-i Nurun Mehdilik vəzifəsini boynuna götürməmiş olduğunu; Axırzamanın “böyük Mehdi”sinin Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in hədislərində və risalələrdə yüzlərlə səhifə boyunca izah edilən xüsusiyyətlərə sahib olmasıyla tanınacağını” heç bir mübahisəyə yol verməyəcək şəkildə izah etmişdir.