Dünya həyatındakı yeganə məqsədləri Allahın rizasını, rəhmətini və cənnətini qazanmaq olan və Allaha ürəkdən təslim olan möminlər bütün həyatlarını Allah üçün yaşayırlar. Quranın «De: «Mənim namazım da, ibadətim də, həyatım və ölümüm də aləmlərin Rəbbi Allah üçündür!» (Ənam surəsi, 162) ayəsi ilə bildirilidiyi kimi, gördükləri hər işdə, göstərdikləri hər davranışda Allahın rizasını qazanmağı məqsəd güdürlər. Allahın rizasını və razılığını qazanmaq üçün sahib olduqları hər şeyi sərf edən möminlərin sevgiləri də yenə ancaq Allah üçündür. Allahı bütün sifətləri ilə tanıyan, Onun gücünə və böyüklüyünə hər an şahid olan, Rəbbimizin rəhmətini, sevgisini və şəfqətini bütün həyatı boyunca hər an hiss edən möminin Allah sevgisi heç bir sevgi ilə müqayisə edilməyəcək qədər güclüdür. Allah «Bəqərə» surəsində möminlərin Ona olan güclü sevgiləri ilə müşriklərin yanlış sevgi anlayışları arasındakı fərqi belə bildirir:
«İnsanların içərisində Allahdan qeyrilərini şərik qoşub, onları Allahı sevən kimi sevənlər də vardır. Halbuki iman gətirənlərin Allaha məhəbbəti daha qüvvətlidir...». («Bəqərə» surəsi, 165)
Ayədə bildirildiyi kimi, insanlardan bir qismi Allaha şərik qoşur və digər varlıqları Allahı sevən kimi sevirlər. (Allah bunlardan uzaqdır). Möminlər isə heç bir insanın, maddənin və ya canlının həqiqətdə özünə məxsus gücü və ya gözəlliyi olmadığını bilirlər. Bunların hamısını, malik olduqları bütün xüsusiyyətlərlə birlikdə yoxdan yaradan ancaq Allahdır. Heç bir canlı öz gözəlliyini planlaşdırıb meydana gətirə bilməz. Bir insanın üzündəki gözəlliyi və ya bir heyvanın sevimli olmasını müəyyən ömürlə yaradan və əcəlləri gələndə hamısını yox edən Allahdır. Hər gözəllik yalnız Allahın hakimiyyətindədir. Buna görə də mömin qarşılaşdığı bütün gözəllikləri, insanları, heyvanları, təbiəti Allahın yaratdığını bildiyi üçün sevər. Dolayısı ilə, əsl sevgisi bütün bu gözəllikləri ona verən və hər şeyin sahibi olan Allaha yönəlməlidir.
Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) möminlərə bir-birlərinə qarşı bəslədikləri sevginin Allah rizası üçün olmasının vacibliyini xatırlatmışdır:
Hz. Əbu Zərr (r.ə.) bildirir: «Rəsulullah (s.ə.v.) buyurdu ki: «Əməllərin ən fəzilətlisi Allah rizası üçün sevmək, Allah rizası üçün kin bəsləməkdir».
«İman bağlarının ən sağlamı Allah rizası üçün dostluq, Allah rizası üçün düşmənçilik, Allah rizası üçün sevgi, Allah rizası üçün nifrətdir».
...O'na mülkünde ortak yoktur, her şeyi yaratmış, ona bir düzen vermiş, belli bir ölçüyle takdir etmiştir. (Furkan Suresi, 2) |
Allaha şərik qoşan şəxs bir insanın gözəlliyini tərifləyərkən bu gözəlliyin o adama məxsus olduğunu sanır. Bu, rəsm sərgisini gəzən və bəyəndiyi bir tablonun gözəlliyinin o tabloya aid olduğunu sanaraq, o tablonu tərifləyən insanın vəziyyətinə bənzəyir. Lakin əslində, tərif tablonu çəkən rəssam üçün olmalıdır. Buna görə də insan bir gözəlliklə qarşılaşarkən, xoşuna gələn bir səs eşidərkən, bir yeməkdən zövq alarkən o an bu gözəllikləri yaradan Rəbbimizi düşünməli, sevgisini, razılığını və şükrünü Ona yönəltməlidir. Allaha şərik qoşmadan iman gətirənlər sahib olduqları hər şeyə görə Allaha borclu olduqlarını bildikləri üçün Allaha çox güclü sevgi ilə bağlanırlar.
Quranda hz. İbrahimin müşrik olan qövmünə belə dediyi bildirilir:
«İbrahim onlara dedi: «Sizin Allahı qoyub bütləri tanrı qəbul etməyiniz yalnız dünyada (dolanıb keçinmək xatirinə) aranızda olan dostluğa görədir. Sonra da qiyamət günü bir-birinizi inkar edəcək, bir-birinizə lənət oxuyacaqsınız. Məskəniniz cəhənnəm odu olacaq, özünüzə də kömək edən kimsələr tapılmayacaqdır!». («Ənkəbut» surəsi, 25)
Ayədə bildirildiyi kimi, Allaha şərik qoşanların dünya həyatında bir-birinə qarşı olan bağlılıqları axirətdə böyük nifrətə çevriləcəkdir. Bunun səbəbi Allahı unudaraq bir-birini həyatlarının ən böyük məqsədi hesab etmələridir. Allah bunun əvəzində bu insanların şirk içindəki sevgi və bağlılıqlarını axirətdə sonsuza qədər davam edən kin və nifrətə çevirir.
Quranda dünya həyatına aid olan amilləri və ya insanların sevgisini qazanmağı Allahın razılığından daha vacib hesab edən insanlara belə xəbərdarlıq edilir:
«De: «Əgər atalarınız, oğullarınız, qardaşlarınız, övrətləriniz, qəbiləniz (qohumlarınız), qazandığınız mallar, kasad olmasından qorxduğunuz ticarət, xoşunuza gələn məskənlər sizə Allahdan, Onun Peyğəmbərindən və Allah yolunda cihaddan daha əzizdirsə, Allahın əmri gəlincəyə qədər gözləyin. Allah fasiqləri doğru yola yönəltməz!». («Tövbə» surəsi, 24)
Binasının temelini, Allah korkusu ve hoşnutluğu üzerine kuran kimse mi hayırlıdır, yoksa binasının temelini göçecek bir yarın kenarına kurup onunla birlikte kendisi de cehennem ateşi içine yuvarlanan kimse mi? |
İman gətirənlər dünya həyatının bütün bu bəzəklərinin Allaha aid olduğunu bilir və bunları ancaq Allahın təzahürləri olaraq sevirlər. Məsələn, möminlərdə Allahın bəyəndiyi gözəl əxlaq təzahür etdiyi üçün ən çox sevgi, yaxınlıq və dostluğu möminlərə qarşı hiss edirlər. Bu sevgi soy, irq kimi yaxınlıqlara və ya hər hansı bir mənfəətə əsaslanmır. Pulun, mövqenin, mədəniyyətin və ya maddi dəyərlərin də heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Allah möminlər arasındakı bu sevgini Quranda belə bildirir:
«Onlardan əvvəl yurd salmış və iman gətirmiş kimsələr öz yanlarına mühacirət edənləri sevər, onlara verilən qənimətə görə ürəklərində həsəd duymaz, özləri ehtiyac içində olsalar belə, onları özlərindən üstün tutarlar. Nəfsinin xəsisliyindən qorunub saxlanılan kimsələr - məhz onlar nicat tapıb səadətə qovuşanlardır!». («Həşr» surəsi, 9)
Giuseppe Castiglionne'nin Louvre Müzesi'nde sergilenen "Le Salon Carre" isimli tablosu, 1865. |
Ayədə bildirildiyi kimi, möminlər iman gətirən hər kəsi öz qardaşları kimi qəbul edirlər. Başqa möminin yaxşılığını, rahatlığını təmin etmək üçün heç bir fədakarlıqdan çəkinmirlər. Möminlərin bu sevgi anlayışı ancaq imanın və Quran əxlaqının yaşanması ilə qazanıla bilər.
Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) sevginin əhəmiyyətini və həqiqi sevgini yaşayan möminlərin üstünlüklərini bir hədisində belə bildirmişdir:
Hz. Ömər (r.ə.) bildirir: «Rəsulullah (s.ə.v.) buyurdu ki: «Allahın qulları arasında bir qrup vardır ki, onlar nə peyğəmbərlərdir, nə də şəhidlərdir. Üstəlik qiyamət günü Allah yanındakı dərəcələrin ucalığına görə peyğəmbərlər də, şəhidlər də onlara qibtə edərlər».
Orada olanlar soruşdular:
«Ey Allahın Rəsulu! Onlar kimdir, bizə xəbər ver!» «Onlar aralarında nə qan bağlılığı, nə də bir-birlərinə bağışladıqları bir mal olmadığı halda, Allahın ruhu (Quran) adına bir-birlərini sevənlərdir. Allaha and olsun ki, onların üzləri mütləq nurdur. Onlar bir nur üzərindədirlər. Xalq qorxarkən, onlar qorxmazlar. İnsanlar inciyərkən, onlar inciməzlər».
Sevgi kimi böyük bir neməti möminlərə bəxş edən isə Rəbbimiz olan Allahdır. Allah hz. Yəhyaya Öz qatından sevgi həssaslığını verdiyini belə bildirir:
«(Yəhya dünyaya gəldikdən sonra ona dedik:) «Ey Yəhya! Kitabdan bərk yapış! Biz uşaq ikən ona hikmət verdik. Biz həm də ona Öz dərgahımızdan bir mərhəmət və paklıq bəxş etdik. O, müttəqi idi». («Məryəm» surəsi, 12-13)
Kim ihsanda bulunan (biri) olarak yüzünü (kendini) Allah'a teslim ederse, artık gerçekten o kopmayan bir kulpa yapışmıştır. Bütün işlerin sonu Allah'a varır. |
Başqa ayədə isə Allah iman edib saleh əməllər edənlərə Öz qatından bir sevgi bəxş edəcəyini xəbər vermişdir:
«Həqiqətən, iman gətirib yaxşı işlər görənlər üçün Rəhman bir sevgi yaradacaq». («Məryəm» surəsi, 96)
Allahın rizasına görə sevən bir insan ən gözəl əxlaqlı, Allaha daha bağlı, ən çox təqvalı olan kimsəni hər kəsdən çox sevir. Bu səbəblə, Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) bütün möminlər üçün ən sevimli, ən yaxın dostdur.
ADNAN OKTAR: “Allah’ın benim için takdir ettiği mükemmel kaderi yaşadığımı daha çok düşünüyorum. Böylece içim her zaman rahat oluyor.” Doğru. “Hocam hiç beklemediğimiz olağanüstü bir olay olsa ve bunun sonuçları bize zahiren zarar veriyor gibi gözükse, burada da yine kadere teslim tavrımızı nasıl koruyabiliriz?” Zaten bunun güzelliği, tadı oradadır. Bir yönüyle yani. Hepsi boydan boya güzeldir ama burada daha bir güzelleşmiş demektir. Mesela Resulullah (sav)’in zamanında, ayet var Kuran’da, iki taraftan sıkıştırıyorlar. Mesela bir bu taraftan bir o taraftan. Düşmanın arasında kalıyorlar. Bir kısmı diyorlar ki –haşa- Allah hakkında zanlarda bulunuyor, birincisi bir kere Allah -haşa- var mı yok mu diye, sıkıştığında. İşte imtihan budur. Görüyor musunuz Cenab-ı Allah’ın imtihanını. Daha önce iman ediyor. Ama sıkıştığında Allah hakkında zanlarda bulunuyor. Kimi de diyor Allah’ın Resulü hakkında zanlarda bulunuyor diyor. Yani, bizi aldattı mı acaba –haşa-, bize yalan mı söyledi acaba gibi zanlarda bulunuyorlar. Bir kısım müminler de ne diyorlar –şeytandan Allah’a sığınırım- Allah’ın ve Resulu’nun bize vaadettiğidir bu diyorlar ve imanları artıyor. İşte makbul olan budur.
İşte elmasla kömür orada ayrılıyor. Demek ki insan ateşle imtihan olur. Altını da alırsın, ham altını, ateşin içine koyuyorsun, gümüş de öyledir. O ecarif (kötü, pis) kısmı ateşte üst tarafa çıkar, o köpük ve berbat olan kısım. Onu bir atarsın. Tertemiz altın kalır altında. İşte Allah insanları böyle, ateşle imtihan eder, zorla imtihan eder. Kaliteli, aklı başında, yiğit, dürüst, samimi insanlar asla etkilenmezler, sürekli Allah’a sadakatlerini devam ettirirler.
Allah’a sürekli hüsnü zan edilir. Allah’a bir kere inanılır. Bir kere dost olunur. Bir kere aşkla, delicesine sevilir ve bir daha sonsuza kadar bırakılmaz. Her ne olursa, olsun. Kolun kopar, ayağın kopar, öbür ayağın kopar, gözünü çıkarırlar, burnunu koparırlar hala aşkla “Allah” dersin. İman budur. Allah sevgisi budur. Bunun dışındakiler iman olmaz. İnşaAllah. Seviyorsa tam bağlıdır. Mesela bunu insan hayatında da görüyoruz. Mesela diyorlar ki ölüyorum, bayılıyorum diyor evleniyorlar. İşte aşk bu diyorlar, bayıldım... Adam diyor ki ben iflas ettim diyor. Aman, olay tamamen tersine dönüyor. Bir anda aşkı köşke dönüşüyor. Haydi bana müsaade diyor. Bir başkasının gösterdiği mesela köşk, möşk varsa o tarafa doğru gidiyor. Bakın işte bu bir vicdansızlıktır.
İnsan sevdiğini, ölümüne bırakmaz, ölümüne. Asla. Mesela benim sevdiğim birisi olacak da, ben onu bırakacağım?
Asla. En şiddetli zor olsa bile bırakılmaz, en şiddetli. Yeri göğü inletirsin Allah diye yine bırakmazsın. İnşaAllah. Aksi kalleşliktir, vefasızlıktır. Değil onu, mesela kadıncağız, kızcağızı makyajsız görüyor bitiyor adam için. Yani o kadar basit. Mesela grip, nezle oluyor onun bitap, bitkin halini görüyor o da bitiyor, yetiyor. Mesela doğum yapıyor, doğum onu çökertiyor, değişiyor doğumdan dolayı. Doğumdan sonra boşanmalar çok fazladır dikkat ederseniz. Yetiyor tabi, mesela bakın boşanmalara dikkat edin hep doğum sonrasıdır veya kaza sonrası. Mesela yüzüne birşey oluyor. Kardeşim nasıl vicdan bu, insan bırakır mı? O senin parçan. Allah sana onu emanet vermiş. Değil mi? Sonsuza kadar bırakılmaz. Zaten cennette en güzel şekliyle senin yanına gelecek. Zaten bir insan kaç yıl güzel kalabilir, bir kadın. Zaten yaşlanacak o. Yaşlılığın güzelliği gelecek yani o anlamda kadınsı vasfı gidecek, değil mi o insani güzelliği gelecek. Ve o haliyle onu seveceksin. Aksi zulümdür. O da Allah’ın bir kulu. Yani sana 24 saat böyle çivi gibi dümdüz nasıl dursun o çocuk. İnsan o yani. Affetmiyorlar öyle birşeyi. İşte bu vefasızlıktır.
Allah aşkıyla seven onu her halükarda sever. Çünkü derin bir sevgidir Allah aşkı. Yani bitmek tükenmek bilmeyen bir sevgi vardır. Her ne olursa olsun. Mesela eli yüzü yanar daha da şefkatle seversin. Kolu kopar daha şefkatle seversin. Dikkat edin mesela yaralanmalarda sakatlanmalarda falan mutlaka boşuyorlar. Bu nasıl vicdandır, insan nasıl kıyar buna?
Mesela bir yolda insan rastlasa, 20 yılını vermişsin, 10 yılını vermişsin, insanın içi parçalanır. Olacak iş mi? Tahayyül dahi edemiyorum yani. Çok korkunç birşey. İşte bu ancak Allah sevgisi, Allah korkusu ve derin imanla oluşabilecek birşeydir... Tutkuda aşkta böyle şey olmaz. Deli aşık bunları düşünmez. Şunun bunun hesabını yapmaz. Sadece Allah’ın tecellisi olarak aşkla sever ve asla da bırakmaz, asla. Ölümüne bırakılmaz. Anlatıyorlar mesela bakıyorum, keşke bilseler aşkı. Keşke tutkuyu bilse. Ama üslubundan anlıyorum bilmediğini. Yani yazının içeriğinden anlaşılıyor. Çünkü Allah’tan hiç bahsetmiyor. Allah’tan bahsetmeden nasıl aşkı yaşıyorsun sen, tutkuyu yaşıyorsun.
İşte mesela görüyor, adamın altında Jaguar araba var. Aşağı iniyor böyle Clark Gable gibi. Cebi dolar dolu falan. Diyor işte gönlünde fırtınalar koptuğunu, perişan olduğunu, bir anda işte şehir akımına kapılmış gibi çarpıldığını falan söylüyor. Sonra adam bir trafik kazası yapıyor, araba bir gidiyor, eli yüzü bir yaralanıyor adamın. Aşkı adamın, köşkü anında yerle bir, uçuyor. Yani çünkü sahte aşk o.
Allah aşkında, Allah tutkusunda bu daha da coşar. Mesela insanın eşinin sakatlandığını düşün yani kolu kopsa... İnsan kat kat, onu deli gibi sever. Çünkü acıma da devreye girmiş oluyor. Şefkat hakim olmuş oluyor. (Çay TV, 1 Ekim 2009)
…De ki: "Hiç şüphesiz Allah'ın yolu, asıl yoldur. İnkar edenler, Beni bırakıp kullarımı veliler edindiklerini mi sandılar? |
Onlar, Allah'ı bırakıp da (Allah'ın) kendisine bir delil indirmediği ve haklarında (hiç bir) bilgileri olmayan şeylere tapıyorlar. Zulmedenler için hiç bir yardımcı yoktur. |
Allaha qəlbən bağlanan və Allahı çox sevən insan Onun yaratdığı bütün gözəlliklərə qarşı qəlbində sevgi hiss edir. Çiçək, kəpənək, quş, pişik və ya gözəl mənzərə belə bir insanın içində böyük həyəcan oyadır. Eyni şəkildə gözəl xasiyyətli, gözəl sifətli insan da qəlbdə səmimi heyranlıq doğurur. Çünki insanın bütün bu gördükləri Allahın təzahürləridir. Allaha olan səmimi sevgi, Onun sonsuz gözəlliyinin, sənətinin, ağlının və gücünün təzahür etdiyi hər şeyə qarşı insan ruhunda təbii sevgi və məhəbbət meydana gətirir. Buna görə də Allaha ürəkdən bağlanan insanlar həqiqi sevgini yaşaya bilən yeganə insanlardır.
… Allah'a hiç bir şeyle şirk koşmamız bizim için olacak şey değil. Bu, bize ve insanlara Allah'ın lütuf ve ihsanındandır, ancak insanların çoğu şükretmezler."
(Yusuf Suresi, 38)
Quran əxlaqı isə həqiqi sevginin təməlini əmələ gətirir. Bir nəfəri əxlaqı ilə, insanlığı ilə və malik olduğu bütün xüsusiyyətləri ilə dərin sevgi ilə sevmək ancaq insanın Qurana itaət etməsi ilə mümkün olur. Çünki Qurana itaət edən insan Allahın bəyəndiyi əxlaqı yaşamaqla, bir çox seviləcək gözəl xüsusiyyət qazanmış olur. Allahın «Allah doğru yolda olanların doğruluğunu artırar. Əbədi qalan yaxşı işlər isə Rəbbinin yanında savab etibarilə daha xeyirli, nəticə etibarilə daha yaxşıdır!» («Məryəm» surəsi, 76) hökmünü bilərək bütün bu gözəl əxlaq xüsusiyyətlərində bir ömür boyu səbr və qərarlılıq göstərir; vəfa, sədaqət, hörmət, sevgi, təvazökarlıq, fədakarlıq, dürüstlük, mərhəmət, mülayimlik, cəsarət, qərarlı olmaq kimi xüsusiyyətlər ancaq Allah qorxusunun və Quran əxlaqının yaşanması ilə əbədilik qazana bilir. Bu əbədilik möminin sevgidə də bir ömür boyu səbirli və qərarlı olmasını təmin edir. Sevginin təməli iman, Allah qorxusu və Quran əxlaqına əsaslandığı üçün və Allah rizası üçün sevdiyinə görə möminin sevgisi çox güclü və dərin olur. İman edənlərlə yaşadığı dostluğun axirətdə sonsuza qədər davam edəcəyini bilməsi də sevgini güclü və daimi edən başqa bir səbəbdir.
Qurana itaət edən bir insanın yaşadığı bu yüksək əxlaq onu həm Allah qatında, həm də möminlərin gözündə çox dəyərli bir varlığa çevirir. Qurana tabe olan, təqva sahibi olan bir mömin hər şeydən öncə Allahın sevgisini və rizasını qazanacağını umar. Allah sevdiyi bəndəsini digər möminlərə də sevdirir, ona bir nur, gözəllik verir və insanların qəlblərini isindirən xüsusiyyətlər qazandırır.
ADNAN OKTAR: MaşaAllah, genelde insanlar dinin açıklamalarını normal ahlaki açıklamalar olarak sade bir konu olarak zannediyorlar ve çok üstünde durmadıkları bazı yönleri oluyor. Halbuki dinin içinde birçok sır vardır. Mesela bunlardan bir tanesi de sabırdır. Sabır sayesinde insanlar tahmin edemeyecekleri derecede konforlu ve güzel yaşarlar. Gerçek sevginin önündeki engelleri sabır tamamen kaldırır. Eğer sabır olmasa insan çok hassas bir varlıktır, yani 15 dakika içerisinde dostluğu bitirir, yarım saat bile sürmez, bir konuşmasına aklı takılır, bir ilgisizliğine aklı takılabilir, herhangi bir konudaki cevap şekline aklı takılabilir. Onu bitirmek için o yeterli olur ki daha da vahim oluyor onlar için tabii teşhisler, yani akla hayale gelmedik teşhis koyabiliyorlar. Makul bir şeyi çok ters anlayabilir veyahut hakikaten ters bir tavır koyabilir karşıdaki şahıs ama bir kereliğine yapacaktır veya iki kere yapacaktır ama gerçekten sevgiye açık bir insandır, onu bir kalemde insan kaybedebilir. Bu sebeple de insanlar arasında sevgi bağını muntazam devam ettirme imkanı hemen hemen hiç yok gibidir, çok çok nadir insanda görülür yani dünyada büyük bölümü insanların bu dertle muzdariptir. Sorsanız işte -dün de söylemiştim- bir arkadaşım var der, iki arkadaşım var der o kadar. Gerçek sevginin oluşması için bir kere keskin dikkat gerekir çünkü insan çok akıllı olmazsa, çok keskin dikkate sahip olmazsa, insanı da iyi tanıyamazsa karşısındaki insanı, onunla farkında olmadan sürekli çatışır ve farkına varmadan ona itici olacak tavırları yapmaya başlar. Mesela cahillik insanda çok olumsuz etki yapar ama aklı başında bir insan cahillikten kaçınır ve kendini eğitir, bilgisini artırır. Ama insanlar cahilliği önemli görmüyorlar. Halbuki cahillik insana çok olumsuz etki yapar, mesela akılsızlık çok olumsuz etki yapar ama insan seviyorsa cahilliğini eğitilebileceğini bilir. Mühim olan sevmeye karar vermektir. Eğitirsen bir süre sonra onun cehaleti gidebilir, akılsızın da akılsızlığı gidebilir bir süre sonra çünkü zeki olduktan sonra Kuran’a uyan bir insan bir süre sonra çok akıllı olur. Onu sabırla eğitmek, Allah’ı sevdirecek şekilde onun yönlenmesini sağlamak lazım. Yani kendisini sevdirmeye çalışmak çok tehlikelidir; o sonunda mutlaka gider yani boş gelen boş gider, bu böyledir. Allah’ı sevdiren kendini sevdirmiş olur yani gerçek sevginin kaynağına insanları yöneltmek lazım, yani beni sev, beni sevle olmaz. Allah’ı sev olacak, Allah’ı sevdiğini de o Allah’ın tecellisi olarak karşısındaki insanı sevecektir. (Kayseri TV, 22 Kasım 2009)
Quran əxlaqından uzaq həyat yaşayan insanlar bir çox mövzuda olduğu kimi, sevgi mövzusunda da yanlış bir anlayışa malikdirlər. Bu kimsələr hər nə qədər öz aralarında sevgini və hörməti yaşadıqlarını düşünsələr də, əslində bunlar yanlış təməllər üzərində qurulmuş olan əlaqələrdir.
Aşağıda Quran əxlaqını yaşamayan insanların bəzilərinin sevgilərini əsaslandırdıqları dəyərlər araşdırılır.
Şirkə əsaslanan sevginin nümunələri qadın ilə kişi arasındakı münasibətlərdə tez-tez görünür. Bəzi insanlar Allaha bəslənilməsi vacib olan sevgini və bağlılığı heç bir şeyə gücü çatmayan aciz varlıqlara yönəldirlər. Bəzən bir insanı həyatlarının əsl mənası hesab edir, hər an hər yerdə onun adını anır, onu ucaldır və onun sevgisini qazanmağa çalışırlar. Səhər yuxudan oyandıqları andan etibarən bütün günü müntəzəm olaraq o adamı düşünürlər. Və ya o adamı düşünüb səhərə qədər yuxusuz qalırlar. Allahın rizasını qazanmağın yerinə sadəcə onu razı salmağı qarşılarına məqsəd qoyurlar, hətta bəzən o adamı razı etmək üçün Allahın rizasına uyğun olmayan işlər görürlər. Onun üçün hər cür fədakarlığı edirlər, amma Allahın rizasını qazanmağa heç cəhd də göstərmirlər. Bu insanlar bir-birini «tanrılaşdıranlar»dır. Həmçinin sevgidən bəhs edilən bəzi şeirlərdə, yazılarda və ya romantizm barədə söhbətlərdə «ibadət etmək, səcdə etmək, sitayiş etmək» felindən çox tez-tez istifadə edilir. Bax, bu cür bir sevgi anlayışının təməli Allaha şərik qoşmaq üzərindədir. Allah bir ayəsində cahillik inancına malik olan insanların yaşadığı bu şirk sevgisinə diqqət vermiş, Allaha bəslənən həqiqi sevginin bundan daha artıq bir gücə malik olduğunu və çox qüvvətli bir bağlılıqla yaşanacağını bildirmişdir:
Siz dünyanın geçici yararını istiyorsunuz. Oysa Allah (size) ahireti istemektedir. Allah, üstün ve güçlüdür, hüküm ve hikmet sahibidir.(Enfal Suresi,67) | … Sen onları birlik sanırsın, oysa kalpleri paramparçadır. Bu, şüphesiz onların akletmeyen bir kavim olmaları dolayısıyla böyledir. (Haşr Suresi, 14) |
«...Ata-babalarınızı yada saldığınız kimi, ondan da artıq Allahı yad edin...». («Bəqərə» surəsi, 200)
Allah sevgisi bütün sevgilərin üzərindədir. Allah sevgisindən üstün tutulan, ürəkdən Allah sevgisini çıxarıb onun yerinə qoyulan bir sevgi insanın Allaha şərik qoşmasına səbəb olar ki, bu da insanı cəhənnəmə sürükləyə bilər. Ancaq insanların bir qismi belə bir təhlükənin fərqində belə deyildir.
Bir insanın başqa insanları sevməsi, onlara bağlı olması, ailəsini, yaxınlarını sevgi ilə qoruması, əlbəttə, çox gözəl bir əxlaqdır. Öncə də bildirildiyi kimi, sevgi duya bilmək, sevgi və yaxınlığı yaşaya bilmək Allahın insanlara verdiyi çox gözəl bir nemətdir. Ancaq bu sevgi, yalnız Allahın rizası üçün yaşandığı zaman insana dünyada və axirətdə xoşbəxtlik gətirir. Allahdan üstün tutulan sevgilər insana dünyada da, axirətdə də kədər və əzab gətirir. Allah dünyada bir-birlərini şərik qoşan insanların axirətdə cəhənnəm əzabından qurtula bilmək üçün bir-birlərini fidyə kimi vermək istədiklərini belə bildirir:
«Onlar bir-birinə göstəriləcəklər. O günün əzabından qurtarmaq üçün günahkar istərdi ki, fəda etsin öz oğullarını; övrətini və qardaşını; ona sığınacaq verən əşirətini! Və yer üzündə olanların hamısını - təki özünü qurtarsın!». («Məaric» surəsi, 11-14)
«O gün insan qaçacaq öz qardaşından; anasından, atasından; zövcəsindən və oğullarından! O gün onlardan hər birinin istənilən qədər işi olacaqdır!». («Əbəsə» surəsi, 34-37)
ADNAN OKTAR:Tabi en doğrusunu Allah bilir ama mesela dünyada eğer insanın ruhu böyle çamurlaşmışsa ve pişmişse yani nasırlaşmışsa hiçbir şeyden zevk almaz hale gelir. Mesela, bir güzellik, bir çiçeğin güzelliği, bir meyvenin güzelliği, bir kadının güzelliği onun için teknik güzelliğe dönüşür artık, yani tutkunun derinliği ruhtaki şiddetli haz ortadan kalkar. Bu da çok çok büyük bir beladır, samimi sevgiyle, sevginin arasında çok büyük bir fark vardır. Filmlerde görüyoruz böyle sevgi taklitleri yapıyorlar. İşte falanca falancaya aşık oldu diyor ama ertesi gün sille tokat kavgayla ayrılıyorlar. Bunların hepsi sevgi taklidi, bunların hiçbirisi sevgi değil, bunlar hep çıkara dayalı, oyuna dayalı, taklide dayalı, romantizm taklitli oyunlar, gerçek sevgide derinlik, tutku, Allah aşkı vardır. Ve Allah'ın tecellisi olarak onu gördüğü için, ruhunda tarifi mümkün olmayan çok şiddetli bir haz duyar. Ve kişinin gücüyle orantılı olarak, iman ve akıl gücüyle orantılı olarak, bu bazen dayanılmaz dereceye gelebilir yani çok çok şiddetli ruhunu, çok şiddetli sarsan bir zevke dönüşebilir. Biz buna tutku diyoruz. Bunu insanların yaşaması çok çok büyük bir nimettir. Bu ancak, Allah korkusu, Allah sevgisi ile ve samimiyet ve derinlikle elde edilir Bu olmadığında işte dünyada o sevgisini, tutkusunu, güzelliğini kaybedenlerden Kuran bu şekilde bahsediyor. (Ekin TV; 26 Ocak 2009)
Bir çox insan qəbul etmək istəməsə də, bəzi münasibətlərdə insanların fikirlərinin arxasında bir mənfəət güdülür. Bəzi insanlar özlərinə müəyyən mənfəətləri qazana biləcəklərini zənn etdikləri bir insanla qarşılaşarkən hiss etdikləri həyəcanı «sevgi» kimi anlayırlar. Halbuki qəlblərində hiss etdikləri həyəcan bu insanın özünə deyil, onun sahib olduqlarına qarşı duyduqları «güclü bir həvəsdir». Həmçinin bir çox insanın qarşısındakı adama olan sevgisi bu insanın sahib olduğu mülkə və sərvətin dərəcəsinə bağlı olaraq dəyişir. Zənginlik insan nəfsində həyəcan əmələ gətirdiyi üçün ən çox həyəcan ən zəngin olan adama qarşı hiss edilir. Ancaq yuxarıda da bildirdiyimiz kimi, bu hiss sevgi deyildir, sadəcə olaraq dünya malına qarşı duyulan bir həvəsdir. Zəngin bir adamın əxlaqi xüsusiyyətləri bu düşüncəyə malik olan insanlar üçün heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Buna görə əsəbi, kobud, eqoist, ağılsız, mərhəmətsiz, qeyri-səmimi, düşüncəsiz olsa belə, yalnız zəngin və ya şöhrətli olması bu adama maraq göstərmək üçün kifayət edir.
Bəzi kimsələr isə özlərini əyləndirən insanlarla birlikdə olmaq istəyirlər və «mənimlə dost olan adam məni güldürməlidir» kimi izahatlar verərək bunu etiraf edirlər. Buna görə, bu yaxınlıq da sevgi ilə bağlı deyildir, yalnız bir şəxsi mənfəət güdməkdən ibarətdir. İnsanın nəfsi gülmək istədiyi üçün özünü güldürəcək birisi ilə birlikdə olmaqdan zövq alması onu sevdiyi mənasını vermir. Fəqət bir çox insan mənfəət əldə etməkdən duyduğu bu rahatlığı sevgi ilə qarışdırır və bu insanı çox sevdiyini iddia edir.
Bəzi insanlar da gözəl insanlarla bərabər görünməyin onlara etibar qazandıracağına inanırlar. Buna görə də dost olmaq üçün gözəl insanları seçirlər, götürdükləri ölçüləri qarşılarındakı şəxsin boyu, gözünün və saçının rəngi, burun quruluşu kimi fiziki xüsusiyyətlərinə uyğun olur. Gözəllik olduqdan sonra o insan üçün bu şəxsin ağlının, vicdanının və ya insani xüsusiyyətlərinin heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Ancaq bu mahiyyəti başa düşməməsi qarşısındakı adama bəslədiyi duyğunu sözdə sevgiyə bağlayır. Halbuki bu sevgi bu şəxslər üçün «bu insanın gözəlliyinin mənə qazandırdığı etibarı sevirəm» mənasını daşıyır. Gözəllik getdiyi zaman qalan ruh isə bu adama görə heç bir əhəmiyyət daşımır. Qarşısındakı insan gözəl olduğu üçün onun mərhəmətsizliyini, diqqətsizliyini, düşüncəsizliyini və ya insanlara qarşı istehza ilə yanaşmasını görməməzliyə vurur.
Bəzi insanların ən mühüm saydıqları mənfəətlərdən biri isə öz ifadələri ilə desək, «həyat təminatı» əldə etməkdir. Bir çox insanın gələcəyinə təminat verə bilməmək, tənha yaşamaq məcburiyyətində qalmaq, iqtisadi cəhətdən möhtac vəziyyətə düşmək, xəstələnəndə ona baxacaq bir nəfəri tapa bilməmək kimi narahatlıqları vardır. Bəziləri bu narahatlıqları aradan qaldırmağın ən məşhur və ən sağlam yolu kimi evlənməyi görürlər. Bu səbəblə, bu xüsusiyyətlərə malik olduğunu düşündükləri adama bağlanır və onu heç itirmək istəmirlər. «Gələcək qorxusu» üzərində qurulan belə birgə yaşamağı isə çox zaman həqiqi sevgi zənn edirlər.
Həyatları boyu bu insanlarda xoşlamadıqları bir çox xarakterə sadəcə bu narahatlıqlarına görə dözmək məcburiyyətində qalırlar. Qonşuları və ya dostları ilə dərdləşərək, düşdükləri vəziyyətdən şikayətlənirlər, amma soruşanda, yalnız şəxsi mənfəətinə görə bağlandıqları həyat yoldaşlarını çox sevdiklərini söyləyirlər. Lakin Quran əxlaqına uyğun olaraq yaşanan həqiqi sevgidə heç bir şəkildə əvəz gözlənilmir. İnsan qarşısındakı adamı heç bir şəxsi mənfəət gözləmədən, o adamda Allahın təzahürlərini gördüyü üçün böyük bir fədakarlıq və həvəslə sevər. Onun arxasınca heç bir zaman pis sözlər danışmaz. Səmimi sevgiyə görə ancaq onu tərifləyən, qoruyan söhbətlər edər. Ona qarşı heç bir zaman zorakı bir dözüm içində olmaz, acizlikləri və ya çatışmazlıqları ilə qarşılaşsa belə, ona qarşı şəfqətli və mərhəmətli olar, çatışmazlıqlarını sakit, hiss etdirmədən örtməyə çalışar, hər an onu rahatlaşdırmaq istəyər, hər istədiyini zövqlə və həvəslə yerinə yetirər. Səmimi sevgisini, dostluğunu və yaxınlığını ən gözəl şəkildə ifadə edər.
Quran əxlaqına əsaslanmayan sevgilər qısa müddət ərzində bitir. Məsələn, tərəflərdən biri qarşısındakı insandan umduğu mənfəəti əldə edə bilməyəcəyini gördükdə əvvəllər hiss etdiyi həyəcan dərhal bezikməyə çevrilir. Eynilə, bir acizliyini gördükdə və ya bir xəstəliyinə şahid olduqda o şəxs artıq onun üçün dözülməli olan bir insana çevrilir. Xüsusilə də bu şəxsin görünüşündə bir dəyişiklik olarsa, məsələn, bir qəza nəticəsində üzündə izlər qalarsa və ya şikəstliyə səbəb olarsa, bu, o insan üçün sevginin sonu deməkdir. Hər hansı bir şəxs ətrafındakı insanlardan eşidə və ya mətbuatda çıxan xəbərlərdə rast gələ bilər ki, çox yaxşı davam edən bir evlilik kimi göstərilən münasibətlərin sona çatma səbəbləri, əsasən, xəstəlik, acizlik və ya iflasdır. Həyat yoldaşı çox gözəl və ya zəngin belə olsa, onun xəstəlik müddətindəki acizliklərini gördüyü üçün aralarında olan sevginin bitdiyini söyləyən və buna görə də bir-birindən ayrılan çox ailə vardır. Eyni şəkildə, zəngin və varlı günlərində çox yaxşı anlaşdıqlarını düşünən bəzi insanlar mal-dövlətlərini itirmələri ilə birlikdə bir-birlərinə göstərdikləri sevgi və yaxınlığın da bir anda sona yetdiyini görürlər.
Halbuki həqiqi sevgi gün keçdikcə artar, heç vaxt azalmaz. Qarşısındakı insanın əxlaqına görə dəyər verən bir insan bu əxlaqın incəliklərini gördükcə ona olan sevgisi daha da artar. Bu insanın bir qəza nəticəsində şikəst qalması, bütün sərvətini itirməsi, bədənini yaraların örtməsi və ya buna bənzər bir çətinliyə düçar olması sevgiyə heç bir şəkildə təsir etməz. Hətta bu çətinliklər qarşı tərəfin təvazökarlığını, kamilliyini artıra biləcəyi və o adamı daha gözəl əxlaqlı bir insan edəcəyi üçün sevgisi daha da güclənə bilər. Bu cür hadisələrin sevgiyə təsir göstərməməsinin səbəbi həqiqi sevginin insanın yaşadığı Quran əxlaqına əsaslanmasındadır. Bir insanın Allahdan qorxub çəkinməsi, hər an Onun rizasını axtarması və Quran əxlaqını ən gözəl şəkildə yaşaması, sevgini meydana gətirən əsl səbəblərdir. Buna görə də Quran əxlaqını yaşayan insanlar arasındakı sevgiyə bu cür hadisələr heç bir şəkildə mənfi təsir göstərməz, hətta daha da güclənərək artar.
ADNAN OKTAR: Onun için insanlarda şu an bir sevgi boşluğu var dünyada. Bütün dünyada. Ben yabancı kanalları seyrediyorum bütün bu mankenler, artistler şunlar bunlar. Hepsini ben yakından takip ederim, hayatlarına bakarım az veya çok. Hiçbirinin ama hiçbirinin gerçek sevgiyi yaşamadığını görüyorum. Mesela o kadınların gözündeki boşluk, o anlamsızlık. Mesela diyor ki çok mutlular karşı karşıya gelmişler, kadın cam gibi bakıyor. Öyle olur mu o zaman, öyle olsa? Ve en basit şeylerden kavga ediyorlar. En basit şeylerden ayrılmaya çalışıyorlar. Fakat en vahimi, evlenmeden önce yapılan anlaşma. Eğer diyor, boşanırsan diyor, bana şunları şunları şunları ödeyeceksin, şunları şunları yapacaksın diyor. Kardeşim boşandıktan sonra... eğer böyle bir ihtimal varsa, zaten boşanacağına hiç evlenmesen? İnsan sevdiğinden bir daha boşanır mı? Sonsuza kadar birlikte olmaya niyet etmişsin. O Allah'ın tecellisi. İnsan bırakır mı sevdiğini? Ancak -Allah vermesin- dinini, imanını terk eder yani çok büyük ahlaksızlık yapar ve kontrol edemiyorsundur bırakırsın yani başka çare kalmamıştır, bırakırsın. Allah vermesin. Onun dışında insan eşini asla bırakamaz. Allah'ın tecellisi o. Bütün dünyaya Allah ceza verdi. Yani yüzde doksanına diyorum, bakın en az hatta yüzde doksan dokuzuna böyle bir ceza verdi Allah bu dünyada. İnsanlardan sevgiyi aldı Allah. Yani evlenenler hep mantık evliliği yapıyorlar. Tutkuya dayalı, aşka dayalı, Allah aşkına dayalı evlilik yapamıyorlar.
SUNUCU: Cezanın sebebi nedir?
ADNAN OKTAR: Allah'ı unuttular, Darwinizm'e girdiler, materyalizme girdiler. Kardeşim şimdi evlendiği kadını bir maymun türü olarak görüyor yani maymundan evrimleşmiş bir hayvan ve yok olup gidecek bir hayvan olarak görüyor. Başında biraz saç bulunan, tüy bulunan işte eli ayağı olan bir maymun gibi görüyor. O da onu karşısındakini maymun gibi görüyor. Yani daha gelişmiş, daha değişik bir maymun türü olarak görüyor. İki maymun bir evde yaşıyor olarak düşünüyorlar. Yani nasıl mağaralarda maymunlar daha önce yaşıyorsa, biz de evde yaşıyoruz diyor biraz daha gelişmişiyiz diyor. Şimdi bu durumda aşk, tutku, derinlik olur mu? Yani mümkün mü? Kafası beyni boşalıyor adamın. Ve bakıyorum ben, aslan gibi delikanlı, çok mekanikler. Kızlara bakıyorum, bayanlara bakıyorum, çok mekanikler. Mesela mankenler, ben bakıyorum görüyorum. Yani gözlerinde en ufak bir derinlik pırıltısı, bir tutku pırıltısı görülmüyor. Hadi evlenelim diyorlar, nedir mesleğin diyor. Haa şu diyor, çok güzel diyor. Araban var mı diyor, var diyor. Birdenbire içinde bir aşk hissettiğini söylüyor ona karşı tarif edilemeyecek bir aşk meydana geldiğini söylüyor. Malın gücü arttıkça aşkın derinliği de artıyor. Artık delice bir tutkuya dönüştü benimkisi diyor. Adam, çok özür dilerim iflas ettim diyor. Üç gün sonra diyor ki, bir şey oldu, ayrılsak mı acaba diyor. İşte böyle gelen böyle gider. Malla gelen malla gider. Etle gelen etle gider.
SUNUCU: Bunlar materyalizmin etkileri.
ADNAN OKTAR: Tabi ki. Tabi ki. Mesela tipine göre evleniyor. Başka tipi daha düzgün birini buluyor. Bitti. Parası için evleniyor daha zengin biri ona biraz göz kırpıyor, onu bırakıyor ona gidiyor. Mesleği için diyor, mesela adam bir mühendisse, baş mühendis oluyor daha gelişmişi oluyor, tamam ona gidiyor. Neye göre geliyorsa, ona göre de gidiyor. Onun için gerçek sevgi oluşamıyor, gerçek tutku oluşamıyor Dünyaya Allah aslında büyük bir afat verdi, büyük bir bela verdi. Yani sevgi olmadan zaten dünyanın bir anlamı yok. O zaman sürünme kalıyor geriye daha. Yani yemek yiyecek, televizyon seyredecek, yatacak, kalkacak, banyoya girecek, yine yemek yiyecek, yine yatacak, yine kalkacak, banyoya gidecek, işine gidecek. İşyerleri adeta onun için bir hapishane gibi oluyor. Küçük bir beton yığını mesela büro denen yer, altı var üstü var sağı solu var beton. Önüne de bir bilgisayar koyuyorlar. Sabahın sekizinden akşamın bilmem kaçına kadar tıkır tıkır çalışıyor. Sonra eve geliyor başka bir betonun içine daha giriyor, apartman dairesinin içine giriyor. Orada da yemeğini yiyor, bulaşığı yıkıyor, çamaşırı yıkıyor, adamla kavga ediyor kadın, sonra uyuyorlar, sabah oluyor yine yemeklerini yiyorlar yine o beton yığınının içine giriyor yine tıkır tıkır tıkır sayıyor. Bu otuz yıl falan devam ediyor. Sonra emekli oluyor. Emekli olduktan sonra da tek beton yığınının içine giriyor. Bu hayat mı bu? Yani bunun için mi geldik biz dünyaya? Bunun adına sürünme derler.
SUNUCU: Şu an bütün dünyada söz konusu olan durum bu ama..
ADNAN OKTAR: Yani sürünmenin diğer adıdır bu. Böyle hayat olmaz. Aşkla yaşanır, tutkuyla yaşanır yani delice tutkuyla. Ama öyle bir şey oldu mu şu kadarcık bir yer, delice bir tutku varsa yani şiddetli zevklidir, her şey zevkli olur. Mesela kurbağaya bakarsın canın gider böyle şefkat duyarsın hatta mesela karıncayı görürsün onu derin bir sevgiyle Allah'ın tecellisi olarak seyredersin. Çünkü o küçücük patileriyle gidiyor, gidiyor, gidiyor bir bakıyorsun kendini temizliyor kafasını gözünü temizliyor. Sen nereden öğrendin o küçücük canınla o temizlenmeyi? Ve vernikli gibi parlıyor pırıl pırıl. Patisinin ucunda şu kadarcık patisinin ucunda bütün vücudunun özellikleri ve ondan sonraki neslin bütün özellikleri kodlu. Amber içinde karınca var yüz milyon yıllık yahut yüz yirmi milyon yıllık, donmuş kalmış hayvan içinde aynısının tıpkısı hiç değişmemiş. Ama ona Allah aşkıyla bakarsak güzel olur. (Tempo TV; 21 Eylül 2009)
Allah dilediğine rızkı genişletir-yayar ve daraltır da. Onlar ise dünya hayatına sevindiler. Oysaki dünya hayatı, ahirette (ki sınırsız mutluluk yanında geçici) bir meta'dan başkası değildir. Kim çarçabuk olanı (geçici dünya arzularını) isterse, orada istediğimiz kimseye dilediğimizi çabuklaştırırız, sonra ona cehennemi (yurt) kılarız; ona, kınanmış ve kovulmuş olarak gider. |
10- Kütüb-i Sitte, 10. cilt, s.140; Ebû Dâvud, Sünnet 3, 4599
11- Kütüb-i Sitte, 10. cilt, s. 141
12- Kütüb-i Sitte, 3345