Yepyeni Bədən

Suyun içindəki dünyasını geridə buraxıb yeni dünyaya addım atan ağcaqanad artıq tam fərqli canlıdır. Bu canlının yeni bədəni daha əvvəlki inkişaf mərhələlərində olduğu kimi saysız möcüzələrlə doludur. Əgər ağcaqanadın bədəni yaxından araşdırılsa, hər təfərrüatda çox xüsusi yaradılışın izləri görülər. İndi bu möcüzələrə şahid olmaq üçün ağcaqanadın quruluşunu hissə-hissə nəzərdən keçirək.

Ağcaqanadın bədənində 3 hissə mövcuddur: Baş, sinə və qarın bölgəsi.

Tam Təhcizatlı İdarəetmə Mərkəzi: Baş Hissə

Ağcaqanadın başının üst tərəfindən iki antena çıxar. Bu antenalar duyğu hüceyrələriylə zəngin, çox həssas reseptorlardır. Erkək ağcaqanadların antenaları, dişilərə görə daha çox həssasdır. Çünki bu antenalar sayəsində, cütləşmə zamanı gəldiyində, çox sayda səs arasından dişinin qanad çırpma tezliyini qəbul edər.

Dişi ağcaqanadlarda, antenaları arasında, ağcaqanadın qan əmmək üçün istifadə etdiyi əmici boru, ya da digər adıyla xortumu mövcuddur. Bu xortum sadə quruluşda olan xortum deyil. Içində olduqca mürəkkəb sistem ehtiva edər. Əslində xortum, çox xüsusi kəsmə və vakuum mexanizminin örtüyüdür. Bu mexanizmin digər adı da “labium”dur.

Ağcaqanad dişlədiyində bu örtük geriyə doğru əsnəyər və kəsici mexanizm dövrəyə girər. Bu mexanizm 6 hissədən ibarətdir. Bunlardan 4-ü kəsici bıçaqdır və bu bıçaqlar olduqca təsirlidirlər. İnsanın dərisini asanlıqla kəsə bildikləri kimi, qurbağanın ya da ilanın pullu dərisini də kəsə biləcək gücə sahibdirlər.

Digər iki hissə isə birləşərək içi boş boru meydana gətirər. Ağcaqanad bu borunu bıçaqların açdığı yaradan içəri salır və bunun sayəsində qurbanının qanını sormaq olar.

Bıçaqlardan birindən yaranın içinə axıdılan maye, toxumaları keyidər. Bu bir növ yerli keyitmədir. Beləcə ağcaqanad dərinizi kəsib, qanınızı sorarkən siz bir şey hiss etməzsiniz. Həmçinin bu maye qanın laxtalanmasını əngəlləyərək, ağcaqanadın qan əmməyə davam etməsini təmin edər. Ağcaqanadın dişlədiyi bölgənin daha sonra qaşınmasının və şişməsinin səbəbi bu mayedir.

Sinə Hissəsi

Bu hissə, ağcaqanadın başının arxa tərəfində olur. Ağcaqanadın 6 ayağı da sinə bölgəsindən çıxar. Həmçinin yenə burada 1 cüt qanadı vardır. Bu qanadlar pullarla örtülüdür və içlərindən damarlar keçər.

Bəzi böcək növləri 2 cüt qanada sahibdir. Ancaq ağcaqanadlarda ikinci qanad sırası yerinə qalın və küt yumrular (“stubby knob”lar) vardır. Bunlar uçuş əsnasında titrəşərək nəzarəti təmin etməyə köməkçi olurlar.

Ağcaqanadın bədəni tüklüdür. Həmçinin baş, qanad və ayaqlarında pullar vardır. Bu pullar kəpənək pullarını xatırladır.

Təzyiqə Davamlı Qarın Hissəsi

Ağcaqanadların bədənləri qan əmərkən çox genişləyər. Ağcaqanadlar bir dəfədə orta hesabla 2.8 mq. qan əmərlər ki, bu öz çəkilərindən orta hesabla (2.5 mq) daha çoxdur. (Bu, 70 kq-lıq insanın bir dəfəsində, üstəlik də qısa müddətdə 70 kq-dan çox yemək yeməsinə bənzəyər) Görəsən bu qədər həssas quruluşa sahib böcək necə olur ki, öz ağırlığı qədər qan əmə bilir? Ağcaqanadın həddindən artıq qan əmməsi nəticəsində partlayaraq ölməsini əngəlləyən nədir?

Digər qan əmicilərdə olduğu kimi, ağcaqanadların həzm sistemləri də xüsusi dizayna sahibdir. Ağcaqanadların nə zaman qan əmib, nə zaman duracaqlarını söyləyən gərginlik reseptorları vardır. Bunlar sinir sisteminə bağlı olaraq işləyir.

Ağcaqanadın qarın hissəsindəki dəri. elastik və şəffaf pərdədən ibarətdir. Qan içəri çəkilərkən bu zər açılaraq qarın hissəsinin genişlənməsini təmin edər. Bunun sayəsində ağcaqanad da istədiyi qədər qan əmə bilər.

Aparılan təcrübələrdə, ağcaqanadın qarnının içindəki gərginlik reseptorlarının əməliyyatla alınması vəziyyətində, ağcaqanadın qan əmməkdən partladığı görülmüşdür. Buraya qədər göstərilən bütün sistemlərlə yanaşı, ağcaqanadın qarnında həmçinin tutum nəzarət sinirlərinin mövcud olması, yaradılışındakı üstün sənətin başqa dəlilidir.

Değersiz ve sıradan bir canlı gibi görülen sivrisineği incelediğimizde aslında ne kadar muhteşem özelliklerle donatılmış kusursuz bir canlı olduğunu görürüz. Sivrisinek Allah'ın bezersiz yaratma sanatının çok güzel bir örneğidir.

Ağcaqanad kimi qan əmən böcəklərdəki bu sistemlərin bənzərlərini insanlar da su saxlama təsislərində istifadə edərlər. Nasoslarla sorulan sular anbarlara ötürülür. Anbarlarda su səviyyəsini idarə edən xüsusi qəbuledicilər var. Anbardakı su ən üst səviyyəyə gəldiyində nasos avtomatik olaraq dayanar.

İndi hər iki sistemi də kobud şəkildə müqayisə edək: Su mühərriklərinin ağırlığı çox vaxt onlarla kiloqram və ya daha çoxdur. Üstəlik son dərəcə gurultulu işləyir və çox enerjiyə ehtiyacı var. Zamanla boru ilə olan əlaqələri, araqatlar aşınar və su sızdırmağa başlayar. Zamanla paslanma kimi səbəblərlə baxıma ehtiyacları olur.

1. Gözler 2. Antenler	3. Iğne 4. Hortum

Ağcaqanadın başının içindəki əmmə sistemi isə 1 mm3 –dən daha kiçikdir. Üstəlik ağcaqanad həyatı boyunca nasosuna bir dəfə belə qulluq etmə məcburiyyətində deyil. Bu sistem heç zaman köhnəlməz, funksiyasını itirməz. Sistemdə əsla əksiklik meydana gəlməz. Üstün texnologiya məhsulu olan nasos sistemi bu mükəmməl mexanizmin yanında son dərəcə primitivdir.

Şübhəsiz ki, nə ağcaqanadlar, nə də digər böcəklər sahib olduqları bu mükəmməl sistemləri öz iradələri ilə meydana gətirə bilməzlər. Onlardakı bu mükəmməl sistemi yaradan üstün Yaradıcı vardır. Bu Yaradıcı hər şeyi idarəsi altında saxlayan Allahdır. Hər şey Rəbbimizin məlumatı daxilindədir. Aləmlərin Rəbbi olan Allah hər şeyi idarəsi altında saxlayan, hər şeyi qüsursuz yaradandır. Ayədə belə buyurulur:

Sivrisineğin sayısı 100'e varan gözü vardır. Bunlar başın üzerinde petek şeklinde yerleşmiştir. Alttaki resimde bu göz kümesi içinden üçünün kesiti alınmıştır. Sağ altta ise bu gözler üzerinde bir objenin görüntüsünün beyne nasıl iletildiği gösterilmiştir.

Bunlar Allahın yaratdıqlarıdır. İndi siz mənə göstərin görüm, Ondan başqaları nə yaradıblar. Xeyr! Zalımlar açıq-aydın azğınlıq içindədirlər. (Loğman surəsi, 11)

Zənn edildiyinin əksinə, ağcaqanadlar qanla bəslənməzlər. Ağcaqanad qidasını bitki ekstratları yeyərək təmin edər. Erkək ağcaqanadlar həyatları boyunca heç vaxt qan əmməz. Ancaq dişi ağcaqanadlar, yumurtlama dövründə yumurtaların zülal ehtiyacını qarşılamaq üçün qan əmərlər. Əmilən qanın həzm edilməsi 3-4 gün davam edir. Daha sonra qan əmmə əməliyyatı təkrarlanar. Bu dövr dişi ağcaqanadlar üçün yumurtlama mərhələsidir, sonuna qədər davam edər.

Ovun Yerini Təsbit Edən Həssas Reseptorlarr

Gecə yarısı zülmət qaranlıq otaqda da yatsanız, ağcaqanad asanlıqla sizi tapar. Bütün bədəniniz yorğanla örtülü olsa, ancaq sadəcə bir əliniz açıqda qalsa, ağcaqanad dərhal bu əti təsbit edər və qanı oradan əmər. Yaxşı bu heyvan bu işi, -İnsanlar üçün ümumiyyətlə son dərəcə xoşagəlməz və üzərində düşünmək istəmədikləri mövzu da olsa necə bacarır? Qaranlıqda ovlarını əlləriylə qoymuş kimi tapa bilmələrinin sirri nədir?

Yalnızca dişi sivrisinekler yumurtalarını beslemek amacıyla kan emerler. Erkek sivrisinek ise yalnızca bitki özleriyle beslenirler.

Cavab yenə çox üstün dizaynı bizə göstərir: Ağcaqanad ovunu tapa bilməsi üçün kompleks sistemlə təchiz olunmuşdur. Bu sistemə istilik, qaz, rütubət və müxtəlif kimyəvi maddələrə qarşı həssas olan reseptorlar daxildir. Bunun sayəsində ağcaqanad, ovunun yerini qaranlıqda çox asan təsbit edər.

İstiliyə həssas reseptorlardan istifadə etmək, dövrümüzün hərbi texnologiyasında da tez-tez istifadə edilən və xüsusilə qaranlıq mühitlərdə olduqca təsirli olan üsuldur. Ağcaqanadın bədənində da çox həssas istilik reseptoru vardır. “Tarsi” adı verilən bu orqan, ağcaqanadın qabaq ayaqlarında mövcuddur. Bunlar, bədəndən gələn istilik dalğalarını kəşf etdiklərində ağcaqanad sanki ona doğru çəkilər və heç yanılmadan hədəfinə çatar. Üstəlik,. bu istilik reseptoru sayəsində, dərinin altında qanın sıx olduğu bölgələri -çünkü damarlar toxumalardan daha istidir- asanlıqla tapar.

Başqa sözlə, zülmət qaranlıqdakı yataq otağına girən ağcaqanad, yatan adamın açıqda qalan bədənini, hətta dəriyə yaxın damarlarını çox dəqiq şəkildə qəbul edər.

Ağcaqanadı çəkən başqa ünsür də karbon qazıdır. İnsan və heyvanların nəfəsində olan bu qaz, ağcaqanadlar üçün olduqca cazibədardır və ovunu tapmasına yarayan əhəmiyyətli işarədir.

Sivrisinekler doğal hayatta birçok canlının besin kaynağıdır. Kamuflaj yapan örümcek bir sivrisinek avlamış.

Karbondioksidin ağcaqanadlar üzərindəki təsirini sübut etmək üçün aparılan təcrübədə, iki insan maketi bir-birlərindən 2 metr uzağa qoyulmuşdur. Daha sonra da, bu maketlərin ağız qisminə yerləşdirilmiş mexanizmdən çölə, nəfəs alıb vermə sürətiylə karbondioksid verilmişdir. Bundan dərhal sonra ağcaqanadlar maketlərin başlarının ətrafında dönməyə başlamışlar.

Qanda olan amin turşularının, aminlərin, ammonyakın və laktik turşunun qarışığı da ağcaqanadı cəzb edər; bu maddələrin 2000 dəfə azaldılmış forması belə, ağcaqanad üçün, saf sudan 5 qat daha çox cazibədardır. Rütubət də ağcaqanadı çəkən əhəmiyyətli faktorlardandır.

Qısacası, ağcaqanad, istilik, qaz, rütubət və qoxu dedektorlarıyla yüklü döyüş təyyarəsi kimidir. Ovunu qaranlıqda görməsə belə, hədəfi yanılmadan tapa biləcəyi üstün sistemlərlə təchiz edilmişdir. Təxminən 25-30 metrdən ovunun varlığını və yerini təsbit edə bilər.

Sivrisinekler, son derece hassas ısı algılayıcılarına sahiptirler. Etraflarındaki varlıkları, yandaki resimdeki gibi sıcaklıklarına göre renk renk algılayabilirler. Bu algılama ışığa bağımlı olmadığı için, karanlık bir odada bile kan damarlarını rahatlıkla bulurlar. Sivrisineğin ısı algılayıcıları, 1/1000 derecelik sıcaklık değişmelerini bile fark edecek hassasiyettedir.

Bu cür xüsusi quruluşun təsadüflərin ard-arda əlavə olunması nəticəsində meydana gələ bilməyəcəyi açıqdır. Bunun qeyri-mümkünlüyünü birlikdə görək.

Bilindiyi kimi yumurtalarının zülal ehtiyacını qarşılaya bilmək üçün, dişi ağcaqanadın qurbanlarından əmdiyi qana ehtiyacı vardır. Bu qanı təmin etməsi üçün də qurbanını tapa bilməsi zəruridir.

Təkamül nəzəriyyəsinin iddiaları göz önünə alındığında, ağcaqanad yuxarıda sıraladığımız qavrama qabiliyyətini zaman ərzində, mərhələ-mərhələ qazanmış olmalıdır. Ancaq ağcaqanadın minlərlə il ərzində, öz bədənində təsadüfən istilik reseptoru meydana gəlməsini gözləyəcək zamanı yoxdur. Əgər bu qavrama sistemi doğuşdan olmazsa, ağcaqanad ovunu tapa bilməz və yumurtalar ölər. Yəni zaman ərzində inkişaf deyə ehtimaldan söhbət belə gedə bilməz.

Ağcaqanadın sahib olduğu reseptorları bir daha təkrar edək; İstilik, rütubət, qaz və kimyəvi maddə qəbul edən sistemlər. Bunlarla yanaşı həmçinin, qarşı cinsi qavramasını təmin edəcək titrəşmə hissiyat orqanları var.

10 mm uzunluğundakı ağcaqanadın, bu qədər təsirli qavrama sistemləriylə təchiz edilmiş olması, ehtiyaclarının doğuşdan qarşılandığı mənasını verər. Bu qüsursuz sistemi yaradan və ağcaqanadı yoxdan var edən Allahdır. Allah yer üzündəki hər canlıya ruzisini verdiyi kimi, bu ruzilərə çatmalarını təmin edən bacarıq və təchizatları da vermişdir. Bir ayədə, bu həqiqət belə xəbər verilir:

Yer üzündə elə bir canlı yoxdur ki, onun ruzisini Allah verməsin. Allah onların qərar tutduqları yeri də, qorunub saxlanıldıqları yeri də bilir. Bunların hamısı açıq-aydın Yazıdadır (Lövhi-məhfuzdadır). (Hud surəsi, 6)

Bir tilkiyi burnundan ısıran sivrisinek.	Kurbağanın yüzünün etrafında kan emen sivrisinekler.
Sivrisineğe en fazla 30 metre uzaklıktaki herhangi bir canlı onun hedefi olabilir.

Ovunu Sancması

İstilik, qaz, rütubət və ya kimyəvi ifrazat siqnallarından birini qəbul edən ağcaqanad dərhal ovuna yönələr. Ağcaqanad ovunun üzərinə o qədər yumşaq qonar ki, bu çox vaxt hiss edilməz. Daha sonra ağız bölgəsində olan bir cüt alətin köməyiylə, deşmək üçün ən uyğun olan nöqtəni tapar. Bu alətlərə “palpi” deyilir.

İlk dəlmə əməliyyatı alt və üst çənə tərəfindən həyata keçirilir. Xortumu içində olan 4 kəsici bıçaq dərini dərininə kəsər. Temperatur, qoxu, dad və toxunma duyğu orqanları, dəri altındakı kapilyarların sıx olduğu yerləri təyin etməkdə əhəmiyyətli rol oynayar. Bir neçə sınaqdan sonra ağcaqanad damarı tapar.

Ağcaqanad açdığı dəlikdən içəri uzatdığı borunun köməyiylə qanı əmər. Bu boru sayəsində kiçik qan damarına girib, qanı birbaşa buradan içə bilər. Ya da dərini kəsdiyində ətrafdakı toxumalarda yığılan qanı əmər.

Çox zaman dəlici iynələr dəriyə dikinə girər. Ağcaqanadın iynəsinin ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti müəyyən dərinlikdə əyilə bilməsidir. Bu möhtəşəm xüsusiyyəti sayəsində iynə dəri altında asanlıqla hərəkət edir, hətta dərinin səthinə paralel uzanacaq hala belə gələ bilər. Beləcə, iynəsini damarların ən çox olduğu bölgəyə çatdırar.

Ancaq burada ağcaqanadı gözləyən əhəmiyyətli problem vardır. Ağcaqanad insanı dişlədiyi anda, insan bədənində olan bir növ müdafiə sistemi dövrəyə girər. Bədənə mikrobların girməsini əngəlləmək və qanı dayandırmaq üçün lazım olan ferment, yara bölgəsində ifraz olunmağa başlayar. Bu ferment qanın laxtalanmasını təmin edər. Qanda laxtalanmanın başlaması isə, ağcaqanadın qan əmməsini qeyri-mümkün hala gətirəcək. (Laxtalanma, qısaca olaraq plazma zülallarından biri olan fibrinogenin fibrin halına çevrilməsidir.)

Lakin ağcaqanad bunu bilirmişcəsinə hərəkət edər və kəsici bıçaqlarından birinin içindən yaraya, laxtalanmağı əngəlləyən maye ifraz edər. Bu ifrazata “anti coagulant” (laxtalanmanı əngəlləyən) xüsusiyyətdə ferment daxildir. Beləcə, qandakı ferment təsirsiz hala gətirilər və laxtalanma dayanar.

Üstəlik, bu ifrazat sayəsində ağcaqanad qurbanına lokal anesteziya edər. Kəsdiyi bölgəni keyidər. Bunun sayəsində qurban, dərisinin kəsildiyinin və qanının əmildiyinin fərqinə varmaz. Dəridə allergik reaksiyaya, dolayısilə də qaşınmağa səbəb olan şey də məhz bu maddədir.

Bütün bu izah edilənlər saniyələrlə ifadə edilə biləcək zaman kəsiyində olub bitərkən, insan özünü ağcaqanadın sancdığının fərqinə belə varmaz.

Bir dişi orta hesabla bir dəfədə 2,8 milliqram qan əmər və bu təxminən 2,5 dəqiqə qədər davam edər. Əmmə əməliyyatının tamamlanması ilə qan, həzm sisteminin ön qismində olan əmmə nasosları sayəsində orta bağırsağa göndərilir. Qarın qismi həzm sisteminə qədər qanla dolar. Qanı həzm etmə əməliyyatı orta hesabla 3-4 gün davam edər, ondan sonra əmmə əməliyyatı təkrarlanar.

Bütün bu əməliyyat üzərində bir az dayanıb düşünmək isə, bizi çox əhəmiyyətli bəzi nəticələrə çatdırar.

1) Sivrisinek 6 bıçaktan oluşan kesme sistemiyle deriyi deler. Kesme işlemi sürerken, bıçaklardan birinin içinden yaraya akıtılan salgı dokuları uyuşturur ve ısırılan canlı, kanının emildiğinin farkına bile varmaz. Bu salgı aynı zamanda da kanın pıhtılaşmasını engelleyerek, emme işleminin devam etmesini sağlar. 2) Kan emmeye devam eden sivrisineğin karnı zamanla kan dolmaya başlar. 3) Sonunda sivrisineğin karnı kendi ağırlığından daha fazla kanla dolar.

Ağcaqanad ehtiyacı olan qana çata bilmək üçün yalnız üstün qavrama sistemlərinə, kəsmə və əmmə mexanizmlərinə deyil, kimya biliyinə də sahibdir. Çünki ağcaqanad, yuxarıda qeyd edildiyi kimi, qanın laxtalanmasını əngəlləyən ifrazatdan istifadə edir. Həm də heç tanımadığı, bilmədiyi bədənin müdafiə sistemində yer alan fermentə qarşı. Üstəlik bu ifrazat, ağcaqanadın cərrah kimi kəsdiyi canlı toxumaları keyitmə xüsusiyyətinə malikdir.

Bu məlumatdan sonra bu sualları soruşmaq qaçınılmazdır:

Şübhəsiz cavab ortadadır: Ağcaqanadın insan bədənindəki qanın kimyəvi tərkibi haqqında məlumat sahibi olması və sonra da bu məlumatı qiymətləndirərək öz bədənində həll yolları inkişaf etdirməsi mümkün belə ola bilməz. Aydındır ki, ağcaqanaddakı ifrazat və bu ifrazatı canlıların damarlarına inyeksiya edə bilməsini təmin edən sistem, həm insanın, həm də ağcaqanadın anatomiyasını ən incə təfərrüatına qədər bilən və bunlara hakim olan tək yaradıcının yaratmasıyla var olmuşdur.

Quranda, Rəbbimizin “aləmlərin Rəbbi” olduğu bildirilir. “Aləm” çoxluğu ifadə edən kəlmədir və “fərqli dünyalar, fərqli aləmlər ya da fərqli nizam və sistemlər” kimi mənalara gəlir. “Rəbb” sözü isə, “öyrədən, yetişdirən, nizamlayan, hökm qoyan, sahib” olan kimi mənalar daşıyır. Ağcaqanadın insan bədənində reallaşdırdığı inanılması çətin “əməliyyat” da, öz içində kiçik aləmdir. Bizim incəliklərinin fərqində olmadığımız, elm yolu ilə yenicə kəşf etdiyimiz bu aləmdəki üstün “dizayn”ın sahibi, yəni bu aləmin “Rəbbi” Allahdır.

Bu kiçik heyvana belə asanlıqla məğlub olan insana düşən vəzifə isə, Allahın fərqli aləmlərdə yaratdığı dəlilləri görməyə çalışmaq, Rəbbimizin qüdrətini layiqincə təqdir etməkdir. Ayələrdə Allah, insanları bu mövzu üzərində düşünməyə belə çağırır:

Ey insanlar! Sizə bir məsəl çəkilir. Onu dinləyin. Şübhəsiz ki, Allahdan başqa ibadət etdikləriniz bir milçək belə yarada bilməzlər, hətta bunun üçün bir yerə yığışsalar belə. Əgər milçək onlardan bir şey götürüb aparsa, bunu ondan geri ala bilməzlər. Bunu etmək istəyən də aciz qalar, istənilən də! Onlar Allahı lazımınca qiymətləndirmədilər. Şübhəsiz ki, Allah Qüvvətlidir, Qüdrətlidir! (Həcc surəsi, 7374)

Fizik Bilgisine Sahip Sivrisinek Ayakları

Sivrisineklerin hem suyun üzerinde rahatlıkla durabilmesi hem de dik duvarda da yürüyebilmesi kuşkusuz olağanüstü bir işlemdir. Bu canlılar su üstünde durmaya uygun, çok gelişmiş özel ayak yastıklarına sahip olarak yaratılmışlardır.

Sinek ve bazı böcekler, ustalıkla duvarlara ve tavan gibi yüzeylere tırmanıp yürüyebilirler, fakat suda yürüyemezler. Suda yürüyebilen bazı böcekler ise gölün üzerinde kolaylıkla yürürken, duvara tırmanmayı deneyecek olurlarsa yere düşerler. Fakat sivrisinek her iki yüzeyde de durabilmeyi başaran bir canlıdır.

Sivrisinekler düşmanlarından kaçarken duvarlara ya da tavanlara tırmanır, yumurtalarını ise göl ya da benzeri sulara bırakırlar. İşte sivrisineklerin bu kadar geniş hareket etme imkanı bulmalarının nedeni yaratılış özelliklerindeki detaylardan kaynaklanır. Bu detaylar ayaklarındaki tüyler ve oluklardır.

Peki, bu tüy ve olukların sivrisineğin yürümesi üzerindeki katkısı nedir?

Sivrisineklerin su yüzeyinde durmalarında, önceleri, ayaklarından salgılanan yapışkan bir sıvının yüzey gerilimi ile kombine olmasının etken olduğu sanılıyordu. Fakat yeni araştırmalar bu canlıların ayaklarındaki mikroskobik tüylerin minik hava kabarcıklarını tuttuğunu ve bu biçimde bir bot gibi suyun üstünde kolayca yüzmelerini sağladığını ortaya koydu. İşte sivrisineklerin dikey yüzeylere ve tavanlara kolayca yapışmalarını da sağlayan "setae" veya "mikrosetae" adı verilen bu tüycüklerdir. Çıplak gözle görülmeyen bu mikroskobik tüycükler, Yüce Allah'ın üstün aklının delili olan detaylarla doludur. Tek bir yöne doğru olmaları, iğne biçiminde bir şekle sahip olmaları, insan saçının bir telinden (insan saçının bir teli 80100 mikrometre çapında) ortalama 30 kez daha ince olan 3 mikrometreden küçük çapları ve gözle görülemeyecek kadar ince olmalarına rağmen birkaç tabakadan oluşmaları bu detaylar arasındadır. Elbette, bu detayları bir beyne dahi sahip olmayan sivrisineğin düşünüp akıl etmesi, akıl ettiği detayları vücuduna eklemesi ve eklediği detayları gelecek nesillere aktarması mümkün değildir. Sivrisinek Yüce Allah'ın yarattığı diğer tüm canlılar gibi O'nun üstün aklının bir eseridir. Üstelik sivrisineğin ayaklarındaki detaylar sadece tüylerle de sınırlı değildir. Ayrıca bu tüyler bir metrenin milyarda biri kadar olan yani nanometre ile ölçülebilen oluklara sahiptir.

Sivrisineklerin bacaklarının tümünü kaplayan ve hava keselerinden oluşan bu küçük oluklar suyun yüzey gerilimini arttırır ve suyun bu oluklardan içeri sızmasını zorlaştırarak ayaklarının kuru bir şekilde su üstünde kalmasını sağlar. Oluklar küçüldükçe suyun araya girmesi de zorlaşır. Bu oluklar sivrisinek için hayati önem taşır. Çünkü sivrisineğin, kürek çeker gibi yüzerken suyun ayaklarına nüfuz etmesi ve sineğin suya düşmesi durumunda yüzeye ulaşmak için kendi vücut ağırlığının 10 katı bir güç kullanması gerekir.

Sivrisinek Ayaklarındaki Kusursuz Detay: Su Çukurları

Sivrisineğin su üzerinde durmasında etkili olan bir başka detay, ayaklarının su yüzeyinde oluşturdukları çukurlardır. Oluşan çukurların içindeki suyun yüzey gerilimi onları su yüzeyinde tutar. Bu çukur, suyun hava ile temas eden yüzeyini küçültmeye çalışması ve bir trampolin (sıçrama brandası) gibi aşağı doğru kıvrılarak böceğin ağırlığını taşımasını sağlar. Ancak aynı prensip daha büyük canlılar ve insanlar için mümkün değildir. Çünkü suyun yüzeyi daha büyük bir cisim ya da canlının ağırlığı karşısında küçülür, böylece ağırlığı taşıyabilecek yüzey gerilimi avantajından yararlanılabilecek yüzey alanı azalır. İşte bu yüzden su, ağırlığı taşıyamaz. Eğer su üzerinde durmak için ihtiyacımız olan ayağın ölçüsünü hesaplayacak olursak, bunun yaklaşık bir kilometre kadar olması gerekirdi. Elbette bir kilometre uzunluğunda bir ayağa sahip olmak insanlara pratik olarak bir üstünlük sağlamaz ve onların hareket etmelerini de engeller. Her şeyi belli bir düzen içinde yaratan Yüce Allah insanlara yüzey geriliminden yararlanma özelliği vermemiştir. Bu durum karşısında insanın düşünmesi ve aciz olduğunu bir kez daha anlaması gerekir. Çünkü küçücük bir böceğin hiç düşünmeden rahatlıkla yaptığı bir hareket, Yüce Allah dilemediği sürece bir insan için imkansızdır.

Sivsineğin ayaklarındaki tüycükler ve oluklar su üzerinde durmasını nasıl sağlar? Suyun üzerindeki hava kabarcıkları mikrosetae'lar ve nano oluklar arasında tutulur, bu şekilde hayvanın ayaklarının ıslanmasını önleyen hava yastıkları oluşur. İşte bu sayede sivrisinek su üzerinde durma ve yürüme özelliği kazanmış olur. Ördeklerin tüyleri de su geçirmezliği açısından aynı özelliğe sahiptir, ancak suda yürüyebilen hayvanların suda oluşturduğu itme gücü gibi etkili değildir. Bilim adamları bu tüylü ayakları süper hidrofoblar (sugeçirmezler) olarak tanımlarlar.

Üstün Uçuş Texnikası

Ağcaqanad qanadlarını saniyədə təxminən 500 dəfə çırpar. Buna görə qanadların səsi insan tərəfindən vızıltı olaraq qəbul edilər. İnsana qeyri-mümkün kimi gələn bu rəqəm çox dəqiq ölçmə nəticəsində əldə edilmişdir və həqiqətən də qəribə rəqəmdir.

Bir nümunə mövzunun daha yaxşı başa düşülməsinə kömək ola bilər. Əgər insanın qolları maşına bağlanaraq saniyədə 500 dəfə açılıb bağlanmağa məcbur edilsə, nəticə heç də yaxşı olmaz. Qolun çiyinə birləşdiyi oynaq parçalanar, keçidlər yanar, qolu tutan bütün liflər qopar və qol tamamilə şikəst qalar. Əgər hərəkət bir saniyədən daha uzun müddətə etdirilərsə, qol çiyindən çıxar və qopar. İnsan üçün qeyri-mümkün olan bu hərəkət, doğulduğu gündən etibarən ağcaqanadın gündəlik həyatının hissəsidir.

Əlbəttə bu möcüzəvi hadisə, ağcaqanadın yaradılışdan sahib olduğu müxtəlif dəstəkləyici sistemlər sayəsində həyata keçir.

Əvvəlcə, qanadları çırpan əzələlərin və bağlantıların son dərəcə güclü və möhkəm olmaları lazımdır.

İkinci şərt isə bu əzələlərə enerjinin təmin edilməsidir. Bilindiyi kimi hüceyrələr, enerjini oksigendən istifadə edərək sintez edərlər. Oksigendən istifadə tutumunun yüksəlməsiylə mütənasib olaraq dayanıqlılıq artar.

Sivrisineğin kanatlarını bu kadar hızlı çırpabilmesi, ona uçuş için birçok avantaj kazandırır. Dikey durumda aşağı yukarı uçabilir, kolaylıkla ileri geri hareket eder. Sivrisinek, helikopter ve uçaktan çok daha üstün uçuş özelliklerine sahip kusursuz bir yaratılışa sahiptir.

İnsan bədənində oksigen ağciyərlərdən qana qarışar və qan vasitəsilə hüceyrələrə çatdırılar. Qaçan insanın yorulmasının səbəbi, zamanla hüceyrələrə lazım olan oksigenin çatdırılamamasıdır. Başqa səbəb isə, əzələ hüceyrələrində laktik turşusunun ortaya çıxmasıdır. Bu turşu hüceyrələrdən atılmazsa yorğunluq hissinə səbəb olur.

Bu vəziyyət ağcaqanadlar üçün olduqca fərqlidir. Böyüklüyü öz bədəninin böyüklüyünə yaxın olan qanadlarını saniyədə 500 dəfə çırpa bilmək üçün, ağcaqanadın həddindən artıq çox oksigenə ehtiyacı vardır.

Məhz buna görə ağcaqanadın tənəffüs sistemi tam olaraq bu ehtiyacı qarşılayacaq şəkildə yaradılmışdır. Tənəffüs sistemi demək olar ki, hər hüceyrəyə çatan xüsusi tənəffüs borusundan ibarətdir. Bu boru birbaşa çöldəki havaya bağlı olduğundan, hüceyrələr oksigen mübadiləsini vasitəçi maddə olmadan edərlər. Artıq maddələr də bu borular sayəsində hüceyrələrdən atmosferə verilərlər. Məhz buna görə, ağcaqanad bir dəqiqə içində minlərlə dəfə qanad çırpar və heç yorulmaz.

Ağcaqanadın qanadlarını bu qədər sürətlə çırpa bilməsi, ona uçuş üçün bir çox üstünlük qazandırır. Şaquli vəziyyətdə aşağı yuxarı uça bilər, asanlıqla irəli geri hərəkət edə bilər. Ağcaqanad, vertolyot və təyyarədən daha üstün uçuş xüsusiyyətlərinə sahib qüsursuz maşın kimidir.

Təyyarənin və ya vertolyotun uça bilməsi üçün, xüsusi olaraq emal edilmiş yanacaqlardan istifadə edir. Olduqca bahalı olan bu yanacaqlar, hər dəfə uçuşdan əvvəl təkrar doldurular. Halbuki ağcaqanad bütün enerjisini yediyi bitkilərdən alır. Təyyarələr və vertolyotlar hər uçuşun əvvəlində baxışdan keçirilir, motorun parçaları daim yenilənir. Ağcaqanad isə bütün ömrü boyunca, kürəyindəki əzələlərin gücü sayəsində uçar və heç bir problemlə qarşılaşmaz.

Son derece kompleks yapılara sahip olan sivrisinekler, birçok konuda bilime ışık tutan özelliklere sahiptirler. Evrimciler sivrisineklerin şaşırtıcı özelliklerini zaman içinde küçük değişimlerle elde ettiklerini iddia ederler. Oysa 30 milyon yıllık bu sivrisinek fosiline bakıldığında, günümüzde yaşayan sivrisineklerle 30 milyon yıl önce yaşamış sivrisinekler arasında hiçbir farklılık olmadığı hemen anlaşılmaktadır.

Dövrümüzün hava nəqliyyat vasitələri illərlə davam edən tədqiqatların və uzun fəaliyyətlərin nəticəsində bu günki xüsusiyyətlərini qazanmışlar. İstifadə edilən bilik isə, əsrlərlə toplanan bilikdir. İnkişafın hər mərhələsində insan ağlının düşüncə və dizayn gücündən istifadə edilmişdir. Ancaq texnologiya nə qədər irəliləmiş olursa olsun, insan oğlu təbiətdəki uçuş texnologiyasından çox geridədir. Mövcud heç bir texnologiya, ağcaqanadın ölçülərində və onun uçuş xüsusiyyətlərində maşın hazırlaya bilməz.

Unudulmamalı olan, burada maşınlarla müqayisə edilən varlığın 10 millimetr böyüklüyündə canlı olduğu və bu canlının da milyonlarla kiçik canlının (hüceyrələr) bir araya gəlməsiylə meydana gəldiyidir. Qan dövranı, ifrazat və sinir sistemləri, hər an vuran ürəyi, görə bilən gözü, qavrama sistemlərini, zülal sintezi edən milyonlarla hüceyrəsiylə ağcaqanad, təyyarə ya da vertolyotdan çox daha mürəkkəb birləşmədir.

İnsanlar təyyarənin ya da vertolyotun necə meydana gəldiyi sualına, usta mühəndislər və inkişaf etmiş zavodlar tərəfindən düzəldiyini söyləyərək cavab verirlər. Bu vasitələrin, metalların təsadüfi birləşməsi nəticəsində meydana gəldiklərini iddia etmənin nə qədər ağıl və məntiqdən uzaq olduğunu da çox yaxşı bilirlər. Ancaq eynilə insanların bir hissəsi, bu iki vasitədən də üstün olduğu müzakirə mövzusu olmayacaq ağcaqanadın, “təkamül prosesində meydana gələn təsadüflər” tərəfindən, yəni heç bir planlayıcı olmadan var olduğunu iddia edirlər. Çünki planlayıcı olduğunu, yəni Allahın varlığını qəbul etmək, onlara “ideoloji” səbəblər, ya da öz mənfəətlərindən qaynaqlanan bəzi şərtlər səbəbiylə çətin gəlir.

Belə etməklə yalnız özlərini aldatmış olurlar. Ağcaqanad yoxdan var olan, bataqlıqlığın içində və ya su yığınında, bir çox möcüzəvi mərhələdən sonra dünyaya gələn böcəkdir. Texnologiya hansı mərhələyə gəlirsə gəlsin, canlını yoxdan var edə bilməz. Tək milçək belə yarada bilməz. Çünki yaratmaq yalnız aləmlərin Rəbbi olan Allaha məxsus xüsusiyyətdir. Və yaradılan hər varlıq da Onun varlığının dəlilidir. Quranda verilən; “...Şübhəsiz ki, Allahdan başqa ibadət etdikləriniz bir milçək belə yarada bilməzlər, hətta bunun üçün bir yerə yığışsalar belə...." (Həcc surəsi, 73) hökmü, inkarçılar üçün sonsuza qədər keçərlidir və onların nə cür böyük ziddiyyət və aldanış içində olduqlarını göstərir.