Münafiqin danışma gücü çox təəccüblüdür. Yəni hər hansı mömin öhdəsindən gələ bilməz. Çünki həmişə öz yoluna çəkər. Mömin diqqətsiz davranıb onun yoluna girər. Halbuki həmişə Quranla cavab verilməlidir. O şeytani rejimə girdiyi üçün, həmişə şeytani danışar. Mömin də diqqətsiz davranıb onun tərəfinə keçər. O da bu dəfə zəkası ilə danışar. Halbuki münafiqin zəkasına qarşı ağıl ilə danışmaq lazımdır.
Münafiq son anadək öz əxlaqsızlığını qəbul etməz. Axirətdə də qəbul etmir. Boşboğazlıq edir, bu dəfə isə, Allah danışığını kəsir. Allah dil gücünü yox edir.
Münafiqin faydası olduqca böyükdür. Müsəlmanın şövqünü, həyəcanı artırar. Mübarizə əzmini artırar. Dünyagörüşünü və diqqətini açar. Əgər daxilində halsızlıq, yorğunluq varsa, onu yox edər. Daha çevik, daha istəkli olar.
Münafiqi tez hiss etmək çox əhəmiyyətlidir. Bəzən də çox gec hiss edilər. Lakin istənilən halda, münafiq möminin savabını artırar, dərəcəsini artırar. Cənnətini genişləndirər.
Şeytan, münafiqin ağzından danışar. Bundan ötrü də, saf qəlbli müsəlmanlar münafiqin öhdəsindən gələ bilməz. Münafiq çox dilbaz olar. Şeytan həmin bu münafiqin ağzını ələ keçirər, beynini ələ keçirər. Artıq mübahisə etdiyin insan o olmaz, şeytan olar.
Ağlı zəif olanlar münafiqlərin təsiri altında qala bilərlər. Çünki Allah ayədə, "danışdıqları vaxt, sözlərinə qulaq asarsan" deyir (Münafiqun surəsi, 4). Münafiq dilini yaxşı işlədər. Çünki onun ağzı şeytana bağlanmışdır.
Allah rizasının ən çoxunu qazanmağa çalışmaq, münafiqin heç xoşlamadığı şeydir. Münafiq təkcə xoşladığı, mənfəətinə uyğun gələnləri qəbul edər. Mənfəətinə zidd düşəni qəbul etməz. Ona görə Quranın yalnız lehinə olan hissələri keçərlidir, nəfsinə uyğun olan hissələri. Nəfsinə uyğun olmayan yerləri qəbul etməz.
Bir insan münafiqlik xəstəliyinə tutulduqda özünü sevər, digər müsəlmanları sevə bilməz. Özünü bəyəndiyindən ötrü dəyişir. Etdiyi bütün əxlaqsızlıqlara don geyindirər. Hər mərifətsizliyinə izah gətirər. Münafiqin ən təhlükəli tərəfi isə, Quranla özünü müdafiə etməsidir. Yəni Quranı istədiyi kimi şərh edər.
Həm iman etdim deyir, həm də müsəlmanları sevmir, bu anormallıqdır. Bir insanın sadəcə özünü sevməsi vəhşi hərəkətdir. Müsəlmanlarda sevilməli tərəf tapmamağı da anormaldır.
Sağın ən böyük bəlası səmimi insanının az olmasıdır. Solun səmimi insanı daha çoxdur. İnsanların ruhunda olan sola meyletmə səbəbi, səmimiyyətə olan meylidir. Səmimi olmalıdırlar. Məsələn, sağda sevgi dolu insan çətin tapılır. Səmimi insan çətin tapılır. Amma solda tapılar.
İnad nədir? Əxlaqsızlıqdır, zalımlıqdır. Vicdanın qənaət gətirir, niyə inad edirsən? Kimə yaltaqlanmağa çalışırsan, kimə modabazlıq edirsən? Səni yaradanı sev. Allah: "Səni sevəcəyəm, lakin Mənə olan sevgini güclü şəkildə göstər, verdiyim nemətləri də təqdir et" deyir.
Allah 24 saat ərzində dayanmadan nemət verir, bəzi insanlarsa bu 24 saatın yarım saatını belə Allah üçün ayırmaq istəmir. Belə olduqda bəlaya layiq olur.
Allah: "Məni unutsanız, Mən də sizi unudaram" deyir. Unutsa müsibət gələr. Bu insanın ruhunda da var. Yaxşılıq edirsən pislik edir, nemət verirsən pislik edir. Sevgi göstərirsən, əxlaqsızcasına qarşılıq verir. Könlünü almağa çalışırsan, alçaqlıq edir. Bir dəfə səbir edərsən, iki dəfə səbir edərsən, üç dəfə səbir edərsən, sonra isə, onunla əlaqəni kəsərsən.
Allah: “Siz Məni unutsanız, Mən də sizi unudaram” deyir. İnsan ruhunda da vardır bu; yönəltdiyi sevginin ən gözəl qarşılığını almaq istəmək. Allah da bunu istəyir.
Allah neməti bol verir, lakin nemətə şükür edilməməsi çox qəzəbləndirici hərəkətdir. Tutaq ki, sən bir saraya dəvət edildin, mükəmməl yeməklər verildi, şirniyyatlar və s. yeməyini yeyib, ayaqqabınla qapıya vurub, bağırıb qışqıraraq çıxıb getdin. Nə təşəkkür etdin, nə də heyran qaldın. Bax, belə etdinsə, bəla gələr.
Bəlanı uzaqlaşdıran Allaha olan sevgidir, Allaha olan yaxınlıqdır. Quranın bildirdiyi halal və haramlara diqqət yetirib, dəqiq olaraq İslamı yaşamaqdır. Bu, bəlanı dəf edər.
İnsanlar: “Bəlalar niyə gəlir?” deyə soruşur. Sən şükür etsən, bəla gəlməz. Şükür etməsən bəlaya layiq olarsan. Əlbəttə ki, müsəlman imtahan olunar, lakin bəla gəlməz.
Allah yalnız sevgi istəyir. Sən bunu Allaha çox görürsənsə əgər, Allah da sənə həyatın, ölümün, hamısının əzabını qat-qat daddırar.
Allah: "Məni sevsəniz, Məni təqdir etsəniz, o zaman sizdə də sevgi güclü olar" deyir. Çünki təqdir edə bilməyən sevgini bilməz. Sevdiyini təqdir edə bilməyən sevginin nə olduğunu necə bilsin?
Allah zənginliyini və ehtişamını, qat-qat, müqayisə edilməyəcək dərəcədə insanların gözü önünə sərdi. Allahın tək istəyi: "Məni lazımınca qiymətləndirin, Məni tanıyın, Məni sevin, Mənə aşiq olun, Mən də sizi sevim, sizi əbədiyyən bu cür xoşbəxt yaşadım" deyir.
Sevgi yoxdursa, bağlılıq yoxdursa, dərinlik yoxdursa, həqiqi sevgi yoxdursa, onda sən nə istəyirsən, bunlar olmadıqda nəyin mənası qalır? Heyvan kimi insanlar var deyirik, bax, onları heç xoşlamırıq, onlar bizi narahat edir, onlara məxluq deyirik. Lakin fədakar, cəsur, səbirli, qətiyyətli olub igidlik etsələr, onlara heyran olarıq.